پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شماره‌ها | 317 |
| تعداد مقالات | 3,337 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,610,510 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,630,667 |
مطالعه تطبیقی آرایه درخت در قالی های صفوی و قاجار | ||
| نگارینه هنر اسلامی | ||
| دوره 11، شماره 27، مرداد 1403، صفحه 25-50 اصل مقاله (11.02 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/nia.2024.6948.1806 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد امین حاجی زاده1؛ سیدرضا حسینی* 2؛ علی اصغر شیرازی3؛ مهدی کشاورزافشار4؛ ایمان زکریایی کرمانی5 | ||
| 1دانشجوی دکترای پژوهش هنر دانشگاه شاهد تهران | ||
| 2گروه نقاشی، دانشکده هنر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران. | ||
| 3عضو هیات علمی دانشگاه شاهد | ||
| 4دانشگاه تربیت مدرس تهران | ||
| 5دانشیار گروه فرش. دانشکده صنایع دستی. دانشگاه هنر اصفهان. اصفهان. ایران | ||
| چکیده | ||
| هنر قالی‌بافی از هنرهای سنتی و اصیل ایرانی است که جلوه‌ای کم نظیر از نقوش و آرایه‌های سنتی و تزئینی را به نمایش می‌گذارد. این آرایه‌ها شامل گونه‌های مختلف گیاهی، جانوری، انسانی و تجریدی است. نقوش گیاهی از فراوان‌ترین و پرتکرارترین آرایه‌هایی است که در قالی مورد استفاده بوده و نقش درخت به عنوان عنصری بصری و روایی از گونه‌های عمده-ی این عناصر گیاهی است که در قالی‌های ادوار مختلف تاریخی نقش بسته است. در نمونه قالی‌های باقی‌مانده از دوران صفوی تا نمونه‌های امروزی درخت‌ها به شکل‌های مختلف و متنوعی بافته شده‌اند و باعث تنوع و بروز گونه‌های متفاوت در قالی‌های درختی شده‌اند. بررسی ویژگی‌های طرح‌های حاوی درخت، خصوصاً در دوره صفویه و قاجار از اهداف اصلی این پژوهش است. و بر این اساس پرسش‌های زیر مطرح است؛ - آرایه‌ی درخت در قالی‌های درختیِ دوره صفوی و قاجار دارای چه ویژگی‌های ساختاری است؟ - آیا می‌توان معیارهای مشترک و متفاوتی از نظر طرح و نقش برای قالی‌های درختی صفوی و قاجار تعریف کرد؟ این مقاله به تحلیل ویژگی‌های آرایه درخت در قالی‌های دوره‌ی صفوی و قاجار و شناخت وجوه اشتراک و افتراق این آرایه در دو دوره مذکور پرداخته و از این رهگذر، تغییراتی که در نقش درخت بوجود آمده را بررسی کرده است. این پژوهش به شیوه توصیفی-تحلیلی و تطبیقی بوده و گردآوری مطالب به صورت کتابخانه‌ای صورت گرفته است. بر اساس نتایج پژوهش مشخص شد که به طور کلی ویژگی قالی‌های درختی دوره صفویه، متاثر از هنر قالی‌بافی این دوران است و چهارچوب کلی هنر قالی‌بافی دوره صفوی حفظ شده است. پس از دوره صفویه نیز، در دوره قاجار بافت قالی‌های درختی با حفظ کلی ساختار قالی های صفوی ادامه یافت. تطبیق و مقایسه گونه‌های صفوی و قاجار نشان از تنوع بیشتر در طرح، فرم درخت در متن قالی‌های درختی قاجار دارد. همچنین در دوره قاجار، گرایش جدید طبیعت‌گرایی، در طرح‌پردازی قالی، منجر به بروز مضامین تازه و نقش مایه‌های متنوع در قالی ایران شده و تنوع طرح درختی در این دوران را رقم زده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قالی؛ آرایه درخت؛ دوره صفویه؛ دوره قاجار | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 759 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 767 |
||
نماد الکترونیک
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب