
تعداد نشریات | 21 |
تعداد شمارهها | 312 |
تعداد مقالات | 3,314 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,525,903 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,581,875 |
مؤلفههای گفتگومندی باختینی در زیورآلات معاصر هندوستان با نقشمایه جانوری | ||
نگارینه هنر اسلامی | ||
دوره 10، شماره 25، شهریور 1402، صفحه 174-190 اصل مقاله (528.99 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/nia.2023.6205.1709 | ||
نویسندگان | ||
زهرا مهدی پور مقدم* 1؛ شهریار شکرپور2؛ طاهر رضا زاده3 | ||
1دانشگاه هنر اسلامی تبریز | ||
2استادیار دانشگاه هنر اسلامی تبریز | ||
3تادیار دانشگاه آزاد اسالمی واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه هنر، دانشکده عمران، معماری و هنر، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
از زمان شکلگیری جوامع متمدن بشری، زیورآلات را که نه تنها نشانگر تمایل بشر اولیه به زینتدادن خود، بلکه به عنوان یکی از کهنترین عناصر فرهنگی هر تمدنی به شمار آوردهاند. در این بین، شبه قاره هند به عنوان کشوری مملو از سنگهای گرانبها، از گذشته تاکنون مرکز ارتباطات تجاری زیورآلات بوده که همواره ریشه در باورها و مناسبات فرهنگی جامعة متکثر هند داشته است. درواقع، آنها با قدمتی بیش از 5000 سال به عنوان بخشی از یک تمدن کهن، فراتر از تزیین بدن به شمار آمدهاند که با اشکال و نقشمایههایی، در حکم رسانهای از سنت، هویت تاریخی، فرهنگ غنی و تغییراتی که در ادوار مختلف تمدن هند ایجاد شده، صحبت میکنند. لذا در این پژوهش برآنیم تا با استناد به رویکرد گفتگومندی باختین به عنوان روشی برای مطالعۀ زیورآلات به مثابۀ اثر هنری بپردازیم که گفتگومندی چگونه در تولید زیورآلات معاصر هند بروز پیدا کرده است؟ هدف، ارائۀ روشی برای درک جهان متن، تصویری منسجم از ارتباطات فرهنگی در محتوای آثار و پیبردن به فرآیند شکلگیری زیورآلات معاصر با نقشمایه جانوری بوده است. زیرا به عقیدۀ باختین، گفتگومندی؛ یک روش خاصِ نگریستن به جهان بوده که میتواند برای خوانش آثار، به بافتار و متونی که از فرهنگِ دیگری سرچشمه گرفتهاند، بپردازد. یعنی توجه به عناصر درونمتنی و نیز ارتباط میان عناصر متن با خارج از آن. یافتهها، به روش توصیفی-تحلیل محتوا انجام گرفتهاند که بیان میکنند، آنچه در تألیف زیورآلات به هنرمند هندی تعلق داشته فقط مادۀ اولیه در شکلگیری آنها بوده؛ لیکن وی هرگز در خلق آثارش مستقل نبوده است. بلکه برای عینیتیافتن صورت و تکمیل محتوای زیورآلات، به گفتگو با فرهنگِ «دیگری» پرداخته که در دورۀ معاصر به عنوان بنمایههایی یادآور برای مخاطب یا مخاطبان آتی، در شکل زیورآلات با نقشمایه جانوری تجسم یافتهاند. درواقع، زیورآلات معاصر هند هنگامی که با زمینه مرتبط شدند، توانستند موجودیت بیابند. یعنی، گفتگو با فرهنگِ «دیگری» و مهمتر از همه فرهنگ هندو- اسلامی در کنار سایر فرهنگها این امکان را برای هنرمند ایجاد نمود که، او، فرهنگ هند را به خاطر آورد زیرا وی از منظر خویشتن، قادر نبوده در ظرف زمان تاریخی و مکان اجتماعی به آفرینش اثر خود ادامه دهد. و همچنین، برای مخاطب نیز تداعی شود به گونهای که، حتی اگر مخاطب، نام هنرمند آنها را ندانسته لیکن در نهایت، به عنوان زیورآلات هندوستان شناخته میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
گفتگومندی؛ فرهنگِ دیگری؛ زیورآلات؛ هندوستان؛ باختین | ||
مراجع | ||
احمدیپیام، رضوان (1387). «ریشهیابی نقوش گیاهی مشترک در قالیهای ایران و هندوستان». پایاننامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه شاهد تهران.
انصاری، منصور (1384). دموکراسی گفتوگویی. تهران: مرکز.
باختین، میخائیل میخائیلوویچ (1396). تخیل مکالمهای: جستارهایی دربارۀ رمان. مترجم: رؤیا پورآذر. تهران: نی.
__________________ (1399). زیباییشناسی و نظریۀ رمان. مترجم: کتایون شهپرراد. تهران: کتاب آبان.
__________________ (1400). هنر و پاسخگویی: نخستین جستارهای فلسفی. مترجم: سعید صلحجو. تهران: نیلوفر.
پوینده، محمدجعفر (1400). سودای مکالمه، خنده و آزادی: میخائیل باختین و تودوروف، یاکوبسن، کریستوا، گلدمن، ایوتادیه. تهران: چشمه.
تودوروف، تزوتان (1398). منطق گفتوگویی میخائیل باختین. مترجم: داریوش کریمی. تهران: مرکز.
دادور، ابوالقاسم؛ منصوری، الهام (1390). درآمدی بر اسطورهها و نمادهای ایران و هند در عهد باستان. تهران: کلهر و دانشگاه الزهرا.
ذکرگو، امیرحسین (1391). نمادشناسی هنر شرق (2): مار در هنرهای بودایی و هندویی. تهران: متن.
___________ (1393). نمادشناسی هند شرق (3): پرندههای اساطیری در هنرهای بودایی و هندویی. تهران: متن.
___________ (1394الف). اسطورهشناسی و هنر هند. تهران: متن.
___________ (1394ب). نمادشناسی هنر شرق (4): ایزدان آب و آبزیان اساطیری. تهران: متن.
روانشادی، آذین (1397). «مطالعه تطبیقی جواهرات میناکاری گورکانیان هند و قاجار و کاربست آن در طراحی و ساخت زیورآلات معاصر». پایاننامۀ کارشناسی ارشد هنر اسلامی. دانشکده هنرهای اسلامی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز.
شکرپور، شهریار؛ مهدیپورمقدم، زهرا (1401). «تحلیل زیورآلات معاصر هند با رویکرد گفتوگومندی میخائیل باختین (مطالعه موردی: زیورآلات سال 2020 م.)». کیمیای هنر. سال یازدهم، شماره 43، صص. 22ـ7.
شیمل، آنه ماری (1386). در قلمروی خانان مغول. مترجم: فرامرز نجد سمیعی. تهران: امیرکبیر.
طباطبایی، علاءالدین (1394). «پیشوندهای زبان فارسی امروز (2)». نامه فرهنگستان. شماره 56، صص. 243ـ231.
غیبی، مهرآسا (1398). 35000 سال تاریخ زیورآلات اقوام ایرانی. تهران: هیرمند.
فریه، ر. دبلیو. (1374). هنرهای ایران. مترجم: پرویز مرزبان. تهران: فرزان.
قاسمیان دستجردی، پروانه؛ نعمتی، فاطمه (1400). «مطالعه تطبیقی نقش طاووس در منسوجات ایران و هند: مطالعه موردی دو قطعه پارچه از ایران و هند». دانش هنرهای تجسمی. دوره ششم ، شماره 7، صص. 61ـ49.
مکاریک، ایرنا ریما (1384). دانشنامۀ نظریههای ادبی معاصر. مترجم: مهران مهاجر و محمد نبوی. تهران: آگه.
ملکی، مژگان؛ داودی، ابوالفضل؛ احمدزاده، محمدرضا (1399). «مطالعه تطبیقی معنی نمادین نقش بتهجقه در فرهنگ ایرانیان و هندوستان از (600 ق. م. تا عصر حاضر) و نمود آن در هنر طراحی مد». در اولین جشنواره ملی پارچه فجر. یزد. تعداد صفحات. 13
نامورمطلق، بهمن (1394). درآمدی بر بینامتنیت؛ نظریهها و کاربردها. تهران: سخن.
هولکوییست، مایکل (1395). مکالمهگرایی: میخائیل باختین و جهانش. مترجم: مهدی امیرخانلو. تهران: نیلوفر.
هینز، دبورا جی. (1400). باختین در قابی دیگر. مترجم: ستاره نوتاج. تهران: متن.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 387 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 285 |