آمار

تعداد نشریات21
تعداد شماره‌ها312
تعداد مقالات3,314
تعداد مشاهده مقاله3,525,985
تعداد دریافت فایل اصل مقاله2,581,909
مرادی بجستانی, سکینه, فرزین, سامان, پایدارفرد, آرزو. (1402). آسیب شناسی هنر فیروزه تراشی در شهر مشهد با رویکرد آموزش. , 10(25), 99-115. doi: 10.22077/nia.2023.5759.1661
سکینه مرادی بجستانی; سامان فرزین; آرزو پایدارفرد. "آسیب شناسی هنر فیروزه تراشی در شهر مشهد با رویکرد آموزش". , 10, 25, 1402, 99-115. doi: 10.22077/nia.2023.5759.1661
مرادی بجستانی, سکینه, فرزین, سامان, پایدارفرد, آرزو. (1402). 'آسیب شناسی هنر فیروزه تراشی در شهر مشهد با رویکرد آموزش', , 10(25), pp. 99-115. doi: 10.22077/nia.2023.5759.1661
مرادی بجستانی, سکینه, فرزین, سامان, پایدارفرد, آرزو. آسیب شناسی هنر فیروزه تراشی در شهر مشهد با رویکرد آموزش. , 1402; 10(25): 99-115. doi: 10.22077/nia.2023.5759.1661

آسیب شناسی هنر فیروزه تراشی در شهر مشهد با رویکرد آموزش

نگارینه هنر اسلامی
دوره 10، شماره 25، شهریور 1402، صفحه 99-115    اصل مقاله (1.33 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/nia.2023.5759.1661
نویسندگان
سکینه مرادی بجستانی* 1؛ سامان فرزین2؛ آرزو پایدارفرد3
1هنر اسلامی، دانشکده هنر ، دانشگاه بیرجند، بیرجند،ایران
2استادیار و عضو هیات علمی گروه باستان شناسی دانشگاه بیرجند
3استادیار دانشگاه بیرجند، شهربیرجند، استان خراسان جنوبی.
چکیده
هنر فیروزه‌تراشی یکی از هنرهای سنتی است که از گذشته‌های دور در شهر جهانی سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی رواج داشته است. فیروزه یکی از مهم‌ترین گوهرهای شناخته شده در شهر گوهرسنگ‌هاست. با توجه به اهمیت اقتصادی و فرهنگی هنر فیروزه‌تراشی و ساخت زیورآلات فیروزه، که می‌تواند سهم بسزای در زمینۀ اشتغال‌زایی و درآمدزایی و در ادامه صادرات داشته باشد؛ پژوهشی در زمینه آسیب شناسی هنر فیروزه‌تراشی ملاحظه نشده است. در این پژوهش با هدف مطالعه و بررسی وضعیت موجود و شناسایی آسیب‌های وارده بر هنر فیروزه‌تراشی، همچنین تحلیل داده‌ها در دورۀ معاصر به راهکارهای برای رفع آسیب‌ها در بخش‌های مختلف اشاره می‌شود. در پاسخ به سوال اصلی پژوهش که شناسایی آسیب‌های وارد شده بر هنر فیروزه تراشی در شهر مشهد و یافتن راهکارهای در جهت رفع آسیب‌ها می‌باشد؛ نمودارها و جداولی طرح شده است. روش تحقیق در این پژوهش کیفی توصیفی- تحلیلی از نوع تحلیل محتوا است. با اتکا به اسناد آرشیوی میراث فرهنگی و اداره فنی و حرفه‌‍‌‌ای و با گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و تحقیق میدانی (مشاهده، مصاحبه) و نوع طیف پاسخگویان جامعه، با روش هدفمند از افراد هنرمند و صاحب ‌نظر انتخاب شده است. با استفاده از نظریه‌پردازی داده‌ها با نرم‌افزار MAX-QDA به بررسی آسیب‌ها و ارائه راهکارها پرداخته شد. نتایج حاکی از آن است که آسیب‌ها در بخش‌های پیش تولید (استخراج سنگ خام فیروزه)، تولید (کارگاه‌های فیروزه‌تراشی، ابزارها و مشکلات هنرمندان)، کیفیت تراش فیروزه همچنین نقاط ضعف سنگ فیروزه و آموزش هنر فیروزه‌تراشی، جدی است. در ارتباط با رفع آسیب‌ها، راهکارها از زبان اساتید فن بطور مختصر شامل: بهترین روش استخراج در معدن فیروزه، توزیع مناسب و عادلانه سنگ خام فیروزه، حذف واسطه‌ها و دلال‌ها، انسجام کارگاه‌ها، ساخت دستگاهای تراش پیشرفته و حمایت دولت از هنر و هنرمند، می‌باشد که در جداول و نمودار‌ها درج شده است.
کلیدواژه‌ها
آسیب شناسی؛ سنگ فیروزه؛ هنر فیروزه تراشی؛ کیفیت تراش
مراجع
  • ابراهیمی، خسرو؛ ذبیحی، رقیه. (1388). «مناطق امید بخش ایران برای اکتشاف سنگ‌های قیمتی». در کتاب پژوهش‌های پیرامون سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی در ایران و جهان. مشهد: معلا. از 109-97.
  • استانداردهای تدوین شده خراسان رضوی در بخش صنایع دستی (سازمان ملی استاندارد صنایع دستی) آثار غیر ملموس ثبتی، میراث فرهنگی(اداره کل میراث فرهنگی و صنایع دستی خراسان رضوی).
  • صنیع الدّوله (اعتماد السلطنه)، محمد حسن خان. (1362). " مطّلع الشمس". با مقدمه احمد قاسملو. چاپ اول، تهران: گلشن.
  • آلمانی، هانری رنه، د. ( 1378). "از خراسان تا بختیاری" مترجم: غلامرضا سمیعی. تهران: طاووس.
  • بصیری، محمد حسین و سیما سید سلماسی. (1386). «نگرشی بر وضعیت سنگ‌های قیمتی ایران و جهان». ششمین کنفرانس دانشجویی مهندسی معدن. دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران. زمستان، از( 586-575).
  • الهادی، یوسف. (1374)." الجماهر فی المعرفه الجواهر از ابوریحان محّمد بن احمدالبیرونی462-440 ه.ق". تهران: شرکت علمی و فرهنگی.
  • بیانی، سوسن و مهدی امان‌اللهی وفائی. ( 1386). "جواهر شناسی سنگ‌های قیمتی(زیورها)". چاپ اول، تهران: انتشارات سمت.
  • تولایی، روح‌الله و نوید نظافتی و محمد میلاد احمدی. ( 1398). «نقش بازی کاری در تسهیم دانش با استفاده از نظریه پردازی داده ‌بنیاد و مدل سازی کیفی نرم‌افزار MAX-QDA». نشریه تعامل انسان و اطلاعات، زمستان، (شماره 21)، از 16-1.
  • جوهری نیشابوری، محمد ابن ابی البرکات. (1383). "جواهر نامه نظامی" به کوشش افشار و دریاگشت، تهران: علمی فرهنگی.
  • خواجه بیدختی، حسین. (1388). "پژوهش‌هایی پیرامون سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی در ایران و جهان". از ۷-۱. مشهد: معلا.
  • زاوش، محمد. (۱۳۷۵)." کانی شناسی در ایران قدیم". تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  • زکریایی کرمانی، ایمان و سکینه مرادی بجستانی. (1400). «برنامه‌ریزی راهبردی در هنر فیروزه‌تراشی شهر مشهد و راهکارهای برای توسعه آن». نشریه دو فصلنامه هنرهای صناعی اسلامی، سال پنجم، شماره 2 : 56-79.
  • شاردن، ژان، (1345)." سفرنامه شاردن". ترجمه محمد عباسی، ج 2-4، تهران: امیرکبیر.
  • شومان، والتر. (1393). "سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی". تهران: پازینه.
  • طوسی، محمدبن محمدبن حسن « خواجه نصیرالدین». ( 1363)." تنسوخ نامه ایلخانی". مقدمه و تعلیقات از : سید محمد تقی مدرس رضوی، چاپ دوم، تهران: موسسۀ اطلاعات.
  • عربشاهی، محمد(مهراد). (1391)." عصر جواهرات". مشهد: ترانه.
  • قربانی، منصور. (1382). "سنگ‌ها و کانی های گران‌بها (گوهرها) و جایگاه آنها در ایران". ویراستار: ن. موسوی پاک. تهران: آرین زمین.
  • قربانی، منصور. (1388). «بررسی کانی‌ها و سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی در ایران از شکل سنتی تا نگرش نوین» از کتاب "پژوهش‌هایی پیرامون سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی در ایران و جهان". به کوشش حسین خواجه بیدختی. از 29-13. مشهد: معلا.
  • کارشناس اداره آموزشگاه آزاد، (1401). عملکرد حرفه‌های گوهرتراش در سال‌های 95 -97 خراسان رضوی، مشهد: اداره کل آموزش فنی و حرفه‌ای خراسان رضوی.
  • کارشناس اداره آموزشگاه آزاد، (1401). عملکرد رشته طلاجواهرسازی، حرفه تراش سنگ فیروزه و کریزوکلا( 120 ساعته) در سال 1400 خراسان رضوی، مشهد: اداره کل آموزش فنی و حرفه‌ای خراسان رضوی.
  • کاشانی، جمال الدین ابوالقاسم عبداله بن علی بن محّمد. (1390). "عرایس الجواهر و نفایس الاطایب". ویراستار: م. ا. افشار. تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران.
  • گارژیان، عمران و لطفی قرائی، فرزانه. (1394). «فیروزه در پیش از تاریخ فلات ایران: فرهنگ‌های روستانشینی و آغاز شهرنشینی» نشریه هنرهای حوزه کاسپین، بهار و تابستان، شماره 3، 66–
  • لطیفیان، احمد، و صفا اشرف‌زاده.(1379). «بررسی وضعیت مدیریت بازار فیروزه صادراتی استان خراسان و ارائه راهکارهای مناسب». نشریه دانش و توسعه. نیمه سال اول. شماره 11. از109 -89.
  • مافی، آریوبرزن و ناصریان مطلق، زینب. (1388). «معدن فیروزۀ نیشابور، از دیروز تا امروز» در کتاب پژوهش‌های پیرامون سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی در ایران و جهان. ". به کوشش حسین خواجه بیدختی. از133-123. مشهد: معلا.
  • نصر، سید حسین. (۱۳۹۲)." انسان سنتی و مدرن در اندیشۀ سید حسین نصر". ویراستار: و. سی چیتیک. ترجمه: م. نجفی‌افرا، تهران: جامی.
  • T. Schaller. “Crystallized Turquoise from Virginia”, Journal: American Journal of Science, Vol.s4-33, pp: 35-40, (1912).
  • Cook, David and Kirk, Wendy. (2002). “Rocks & Minerals of The World”. London: WCIY 7HZ. DOI: 10.1046/j.1365-2451.2002.00345. x. Pages: 110- 114, publisher: Wiley- Blackwell.
 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 429
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 446


نماد الکترونیک 

 

سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب