آمار

تعداد نشریات21
تعداد شماره‌ها301
تعداد مقالات3,173
تعداد مشاهده مقاله3,211,815
تعداد دریافت فایل اصل مقاله2,380,300
محمدزاده, مهدی, فاضل, عاطفه, سامانی, حسین. (1393). تناسب، زیبایی و هندسه نهان در نقوش سفال نوع آقکند. , 1(1), 50-58. doi: 10.22077/nia.2014.553
مهدی محمدزاده; عاطفه فاضل; حسین سامانی. "تناسب، زیبایی و هندسه نهان در نقوش سفال نوع آقکند". , 1, 1, 1393, 50-58. doi: 10.22077/nia.2014.553
محمدزاده, مهدی, فاضل, عاطفه, سامانی, حسین. (1393). 'تناسب، زیبایی و هندسه نهان در نقوش سفال نوع آقکند', , 1(1), pp. 50-58. doi: 10.22077/nia.2014.553
محمدزاده, مهدی, فاضل, عاطفه, سامانی, حسین. تناسب، زیبایی و هندسه نهان در نقوش سفال نوع آقکند. , 1393; 1(1): 50-58. doi: 10.22077/nia.2014.553

تناسب، زیبایی و هندسه نهان در نقوش سفال نوع آقکند

نگارینه هنر اسلامی
مقاله 4، دوره 1، شماره 1، فروردین 1393، صفحه 50-58    اصل مقاله (977.1 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/nia.2014.553
نویسندگان
مهدی محمدزاده1؛ عاطفه فاضل2؛ حسین سامانی3
1استادیار دانشگاه هنراسلامی تبریز
2دانشجوی دکترای هنراسلامی
3کارشناس ارشد طراحی صنعتی
چکیده
انسان بر اساس حسی مشترک وجود تناسب را در زیبایی دخیل دانسته است. با این حال زیبایی و تناسب در طول زمان همواره شکل های متفاوت و پیچیدگی­های فزاینده­ای به خود گرفته است،همانطور که در نقاشی، مجسمه سازی، معماری معابد و بسیاری دیگر از هنرها نمونه های پرشماری از آن وجود دارد.
مقاله­ی پیش رو به بررسی تناسبات نقوش سفال نوع آقکند می­پردازد. فرض نگارندگان بر آن است کهتناسبات طلایی و زیبایی ریشه در ادراک زیبایی شناختی انسان داشته که در نقوش سفال آقکند بازتاب پیدا کرده است.برای رسیدن به نتایج این فرض ضرورت ایجاد می کند، از موضوعی قابل محاسبهبرای توصیف زیبایی بهره ببریم.
در راستای به آزمون گذاشتن این فرض، بهبیان مقدماتی از طبقه­بندی علوم از دیدگاه پیرس (که شامل علوم هنجاری و غیر هنجاری)، تکامل تاریخی هندسه، ارائه تعریفی از هندسه ایده آل و چیستی آن پرداخته ایم تا بر وجود تناسب طلایی در فضای مثبت و منفی نقوش سفالینه های این دوره با تحلیلی آماری و محاسبات هندسی نائل آییم که همانا هدف اصلی مقاله را در برمی گیرد. بدین ترتیب مولفین 20 نمونه سفال نوع آقکند را با شناسه­ی، نقش جانوری در مرکز ونقوش گیاهی بر پسزمینه، به عنوان نمونۀ جامعه آماری، انتخاب کردند. خاستگاه این گروه سفالینه از روستای آقکند، منطقه­ای واقع میان زنجان وتبریز است. که در حوزه­ی فرهنگی غرب وشمال غرب ایران ازقرن چهارم هجری تا آغاز حمله­ی مغول ساخته شده است.
مقاله حاضر به بررسی تناسب وهندسه نهان در سفال نوع آقکند، به عنوان پیکره اصلی مطالعاتی می­پردازد که از روش آماری و گردآوری نمونه­های موجود در ارائه نتایج بهره برده می­شود.
نگارندگان بر این باورند که وجود رویکرد هندسی بر اساس تناسب طلایی، تاییدی بر نتایج روانشناختی حاصل از مطالعات گوستاو تیودور فخنر در قرن نوزدهم و دیدگاه پیرس در علوم هنجاری و علوم غیر هنجاریاست.چنانچه با بررسی 20 نمونه نسبت سطح نقش مرکزی به سطح دایره مرکزی سفال نوع آقکند، به معیار عددی تناسبات طلایی نزدیک شویم! بدین ترتیب شاید متقاعد شویم، گونه هایزیبایی در جهان زمانی تجلی می­یابد که مواد خلق شده با معیار وزن و عدد از یکدیگر متمایز شوند.
از این رو مقاله­دو پرسش اساسی راپاسخ می­دهد؛

در بررسی زیبایی شناختی سفالینه های آقکند ضرورت بهره­گیری از رویکرد محاسباتی چیست؟
آیا زیبایی شناسی این آثار با اعداد قابل سنجش و اثبات است؟

 
کلیدواژه‌ها
سفال؛ سفال آقکند؛ تناسب؛ زیبایی؛ هندسه نهان
مراجع
  • اکو، امبرتو. (1390 ). تاریخ زیبایی، ت: هما بیتا، تهران، نشر متن وفرهنگستان هنر
  • ب. کنی ، جان.(1373). مجسمه های سفالین، ت: یوسف کیوان شکوهی،تهران، نشر فرهنگان. 
  • بمانیان،محمدرضا و اخوت، هانیه و بقایی، پرهام. (1390). کاربردهندسه و تناسبات درمعماری. تهران،نشرطحان-
  • هله. بهرامی، مهدی. (1327). صنایع ایران، تهران، دانشگاه تهران. 
  • دینه سن،‌ آنه ماری. (1389). درآمدی بر نشانه شناسی.ت: مظفر قهرمان. تهران، نشر پرسش.  
  • دهخدا، علی اکبر. (1377).« لغت نامه دهخدا»، زیر نظر دکترمحمد معین و دکتر سید جعفر شهیدی. جلد پانزدهم(نواله-ی). تهران،موسسه انتشارات وچاپ دانشگاه تهران. 
  • سایمون، آنوین. (1386).تجزیه وتحلیل معماری.ت: آرمین یگانه. تبریز، نشر ستوده. 
  • شهریاری، پرویز. (1379).جوهر،روش وکارایی ریاضیات. تهران، انتشارات فنی ایران.
  • فاضل، عاطفه. (1390). معرفی وبررسی سفال نوع آقکند. پایان نامه کارشناسی ارشد. استاد راهنما دکترمهدی محمدزاده. تبریز،دانشگاه هنر اسلامی تبریز. 
  • نورآقایی، آرش. (1389). عدد،نماد، اسطوره. تهران، نشر افکار.
  • ایوز، هوارد ویتلی. (1383).تاریخ هندسه. ت: محمد هادی شفیع ها. تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. 
  • Kuhnel, Ernst. (1924) .DatiertePersischFayencen, Jarhbuch der asiatischenkunst, vol I.

 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 862
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,905


نماد الکترونیک 

 

سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب