
تعداد نشریات | 21 |
تعداد شمارهها | 301 |
تعداد مقالات | 3,173 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,211,807 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,380,299 |
نقش وتاثیر آیات قرآنی بر آرایه پردازی در معماری مسجد، نمونه موردی:مسجد - مدرسه دارالاحسان (مسجد جامع )سنندج | ||
نگارینه هنر اسلامی | ||
مقاله 8، دوره 1، شماره 4، دی 1393، صفحه 86-97 اصل مقاله (2.93 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/nia.2014.504 | ||
نویسنده | ||
محمد ابراهیم زارعی | ||
دانشیار گروه باستان شناسی دانشگاه بو علی سینا همدان | ||
چکیده | ||
مسجد–مدرسه دارالاحسان در شهر سنندج قرار دارد. دارای دو بخش مسجد و مدرسه است. این بنا در دورة قاجار و از سال 1226 تا 1232 هـ.ق. ساخت آن به درازا کشیده است. یکی ویژگیهای بارز این بنا استفاده گسترده از آیات قرآنی در نماهای بیرونی و داخلی آن است. با اینکه در نگاه نخست به نظر میرسد که مهمترین آرایههای آن کاشیکاری باشد، ولی در تمامی بخشهای کاشیکاری آیات قرآنی بکار بردهشده است. از آیات قرآنی علاوه بر آراستن دیوارهای داخل و بیرون مسجد و مدرسه، بر روی سرستونهای شبستان اصلی هم به عنوان نگاره و آرایه استفاده شده است. پرسشهای اساسی این نوشته؛ آیات قرآنی استقاده شده چه تناسبی با اهداف بانی داشته است؟ پرسش دوم، هدف بانی در نگارش آیات قرانی این بنا آیا در رقابت با حکام بیگانه بوده است؟ در این بنا بسیاری از سورههای کوتاه و پایانی قرآن بر روی سرستونها با کاشی نوشته شده است. نتیجه این پژوهش نشان میدهد که این شیوه استفاده گسترده از آیات قرآنی در مسجد بیتأثیر از رقابت با حکام و کارگزاران عثمانی در همسایگی آنها نبوده است. چون والی کردستان این بنا را به جای مسجد–مدرسهای ساخت که حکام عثمانی در زمان تسخیر سنندج ساخته بودند. این بنا علاوه بر اینکه مرکزی عبادی بود، یک مرکز مهم آموزشی در استان کردستان هم محسوب میشد. تا پیش از ساخت این بنا آموزشها در مدارس قلمرو عثمانی انجام میشد، اما پس از ساخت این مسجد-مدرسه آموزشهای تکمیلی مذهب شافعی در آن انجام میشد. با ساخت این بنا و تاکید ویژه در استفاده از آیات قرآنی در آن علاوه بر تاکید، نشان دهنده توجه به داشتههای سرزمینی در این مقطع تاریخی است. | ||
کلیدواژهها | ||
مسجد-مدرسه دارالاحسان؛ آیات قرانی؛ کاشیکاری؛ سنندج | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 878 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,374 |