| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شمارهها | 349 |
| تعداد مقالات | 3,671 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,787,740 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,200,925 |
تبیین پرخاشگری مادرانه: الگوسازی علل و راهبردها با رویکرد نظریه دادهبنیاد | ||
| پژوهش های کیفی در علوم رفتاری | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 دی 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/qrbs.2025.10566.1144 | ||
| نویسندگان | ||
| رضا ریحانی* 1؛ مهدی ارخودی قلعه نوئی2؛ علی اکبر سلیمانیان3؛ منصور سودانی4 | ||
| 1دانش آموخته دکتری، گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران | ||
| 2گروه آموزشی روانشناسی و مشاوره، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی 14665-889 ، تهران، ایران. M.arkhodi@cfu.ac.ir | ||
| 3دانشیار، گروه مشاوره، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران | ||
| 4گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران | ||
| چکیده | ||
| زمینه: پرخاشگری مادر نسبت به کودک یکی از مسائل مهم روانشناختی محسوب میشود، با این حال بخش عمده پژوهشهای پیشین عمدتاً کمی بوده و کمتر به تجربه زیسته و درک عمیق مادران از این رفتار پرداختهاند. این محدودیت موجب شده شناخت ما از ریشهها، زمینهها و عوامل واقعی مؤثر بر این پدیده ناکافی باقی بماند. بنابراین، انجام یک مطالعه کیفی عمیق برای فهم جامعتر این مسئله ضروری است. هدف: هدف پژوهش حاضر استخراج مدل نظری پرخاشگری مادر نسبت به کودک و شناسایی عوامل، فرایندها و پیامدهای مرتبط با آن در بستر فرهنگی ایران بود. روش: پژوهش از نوع کیفی و با رویکرد نظریه دادهبنیاد Strauss و Corbin (1998) انجام شد. مشارکتکنندگان شامل مادرانی بودند که در سال ۱۴۰۳ در مشهد زندگی میکردند و تجربه مرتبط با موضوع داشتند. نمونهگیری بهصورت هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت و در مجموع ۱۲ مصاحبه نیمهساختاریافته انجام شد. دادهها با استفاده از روشهای کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شدند. یافتهها: نتایج پژوهش نشان داد که مقوله مرکزی «برانگیختگی هیجانی: خشم تربیتی–مراقبتی» است که تحت تأثیر پنج مقوله دیگر شکل میگیرد. عوامل مؤثر شامل «چالشهای درونی-بیرونی تعامل سازنده با کودک»، «تجارب درونی ناسازگار مادر» و «شبکههای حمایتی مادر» بودند. راهبردهای پرخاشگری مادرانه در قالب «بدرفتاری مادر با کودک» و پیامدهای آن شامل «متزلزلشدن عملکرد فردی و خانواده» شناسایی شد. این یافتهها بیانگر تعامل پیچیدهای از عوامل روانشناختی، تجارب شخصی و حمایتهای محیطی در بروز پرخاشگری مادرانه است. نتیجهگیری: پرخاشگری مادرانه پدیدهای چندبعدی است که نیازمند توجه ویژه در برنامههای آموزشی و روانشناختی برای ارتقای روابط مادر–کودک میباشد. تمرکز بر عوامل مؤثر و شبکههای حمایتی میتواند نقش پیشگیرانه در کاهش پرخاشگری و ارتقای سلامت روان کودکان ایفا کند.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | ||
| کلیدواژهها | ||
| پرخاشگری؛ پرخاشگری مادرانه؛ پرخاشگری والدین؛ نظریه های پرخاشگری والدین؛ نظریه داده بنیاد | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1 |
||