پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شمارهها | 349 |
| تعداد مقالات | 3,666 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,776,656 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,189,279 |
تحلیل مربع معنایی در گذر از متن ادبی به فیلم مطالعۀ موردی: «درخت گلابیِ» گلی ترقی و فیلم اقتباسیِ داریوش مهرجویی | ||
| مطالعات بین رشته ای ادبیات، هنر و علوم انسانی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 آبان 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/islah.2025.9868.1703 | ||
| نویسندگان | ||
| زهرا حیاتی* 1؛ حامد رشاد2 | ||
| 1پژوهشکدۀ زبان و ادبیات، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران | ||
| 2پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| مطالعۀ تطبیقیِ اقتباس برپایۀ نقد و نظریۀ ادبی، رویکردِ بنیادین این پژوهش است. داستان کوتاه «درخت گلابی، نوشتۀ گلی ترقی (1375) و فیلم اقتباسی آن، ساختۀ داریوش مهرجویی (1376)، با رویکردهای بینرشتهای متفاوت، بررسی و در همۀ تحلیلها بر وجود تقابلهای معنایی، بهویژه تقابلِ باروری/ ناباروی، تأکید شده است. مسئلۀ پژوهش این است که داستان و فیلم درخت گلابی را نمیتوان با دو قطبِ مفهومی تفسیر کرد؛ زیرا ساختارهای پیچیدۀ معنا، نتیجۀ سیر روایی میان مفاهیم متضاد و مقولههای نقیضِ آن است؛ به این سبب، رویکرد پژوهش، مدلِ تحلیلیِ مربع معنایی آلژیرداس ژولین گریماس در حوزۀ معناشناسی ساختاری است که نشان میدهد گفتمان، در پویایی معناها تولید میشود. روش تحقیق، توصیفی با ابزار کتابخانهای است. یافتههای تحقیق نشان میدهد هر دو گفتمانِ ادبی و سینمایی، روایتِ تلاشِ شخصیت ـ نماد (درخت) داستان برای برونرفت از یک وضعیتِ معلق است که در وهلۀ نخست به نظر میرسد چالش باروری/ ناباروری است؛ اما واکاوی لایههای عمیقتر معنا نشان میدهد مخاطب با رفتوآمد میان مفاهیم چهارگانۀ باروری، سترونی، نهباروری و نهسترونی مواجه است. پردازش تقابلها و خلق معنا با مربع معنایی در داستان گلی ترقی با سبک زبانی و ادبی صورت میپذیرد و در فیلم داریوش مهرجویی از طریق رمزگانها و نشانههای سینمایی محقق میشود. | ||
| کلیدواژهها | ||
| آلژیرداس گریماس؛ داریوش مهرجویی؛ «درخت گلابی»؛ گلی ترقی؛ مربع معنایی | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 64 |
||
نماد الکترونیک
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب