| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شمارهها | 337 |
| تعداد مقالات | 3,564 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,481,392 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,021,620 |
پرورش علاقه موقعیتی در بافتهای آموزشی: مرور نظاممند راهبردها، پیشایندها و پیامدها | ||
| پژوهش های کیفی در علوم رفتاری | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 آبان 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله مروری | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/qrbs.2025.9603.1106 | ||
| نویسندگان | ||
| سیدصادق حسینی* ؛ احمد خامسان؛ هادی صمدیه | ||
| گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران | ||
| چکیده | ||
| زمینه: علاقه موقعیتی، حالتی روانشناختی و گذراست که توسط محیط برانگیخته شده و نقشی کلیدی در فعالسازی یادگیری، تقویت انگیزش و ارتقای درگیری تحصیلی دانشآموزان دارد. این علاقه با تحریک کنجکاوی، میتواند به درگیری عمیقتر شناختی، عاطفی و رفتاری با محتوای آموزشی منجر شود. از این رو، شناخت منابع و شیوههای پرورش آن برای طراحی آموزشهای مؤثر و جذاب، امری حیاتی است. هدف: این مطالعه با هدف ارائه یک مرور نظاممند جامع از راهبردها، پیشایندهای آموزشی و محیطی مؤثر بر علاقه موقعیتی، فرایند توسعه آن به علاقه پایدار و پیامدهای آن بر یادگیری در گسترهای از محیطهای آموزشی بر اساس پژوهشهای جهانی انجام شد. روش: پژوهش حاضر با روش مرور نظاممند بر مجموعهای گسترده از مقالات مرتبط و در دسترس در مورد علاقه موقعیتی که از پایگاههای اطلاعاتی بینالمللی ( Google Scholar, Web of Science, ProQuest) و داخلی (Magiran, SID) در بازه 1993 تا 2025 دریافت شده بودند، انجام گرفت. پس از طی مراحل شناسایی، غربالگری و ارزیابی مطالعات بر اساس معیارهای ورود و خروج، از میان 368 مطالعه اولیه، در نهایت 88 پژوهش وارد مطالعه مروری حاضر شد. یافتهها: بررسی نظاممند پژوهشها نشان داد که پیشایندهای اصلی علاقه موقعیتی شامل راهبردهای آموزشی فعال و معنادار (نظیر مداخلات ارزش کاربردی، بحث و همکاری)، ویژگیهای تکلیف (مانند تازگی و چالش بهینه)، حمایت عاطفی و آموزشی معلم، ایجاد جو مثبت در کلاس و استفاده هدفمند از فناوری (مانند واقعیت افزوده و مجازی) است. از سوی دیگر، پیامدهای کلیدی علاقه موقعیتی شامل افزایش درگیری تحصیلی (عاطفی، شناختی و رفتاری)، پایداری و تنظیم تلاش در مواجهه با دشواریها، بهکارگیری راهبردهای یادگیری عمیق، تجربه عواطف مثبت و تسهیل فرآیند تغییر مفهومی است. این سازه نقشی میانجی و کلیدی در فرآیند یادگیری ایفا میکند، هرچند رابطه آن با پیشرفت تحصیلی عمدتاً غیرمستقیم است. نتیجهگیری: به مربیان و طراحان آموزشی پیشنهاد میشود برای بهبود یادگیری، علاقه موقعیتی را بهطور هدفمند پرورش دهند. راهبردهای آموزشی فعال، معنادار و شخصیسازیشده، همراه با حمایت معلم و بهرهگیری هوشمندانه از فناوری، میتوانند به برانگیختن و حفظ علاقه کمک کنند و زمینهساز درگیری تحصیلی، یادگیری عمیق و رشد علاقه پایدار شوند. | ||
| کلیدواژهها | ||
| علاقه؛ علاقه موقعیتی؛ توسعه علاقه؛ انگیزش تحصیلی؛ محیطهای آموزشی؛ مرور نظاممند | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1 |
||