پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 337 |
| تعداد مقالات | 3,560 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,288,976 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,985,620 |
بررسی تأثیر خصوصیات هیدرومورفولوژیکی حوضه آبخیز بر آبدهی قنات‌ها (منطقه موردمطالعه: دهستان باقران شهرستان بیرجند) | ||
| آبخوان و قنات | ||
| دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 10، شهریور 1404، صفحه 21-40 اصل مقاله (1.16 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/jaaq.2025.9038.1103 | ||
| نویسندگان | ||
| علی جعفری1؛ جواد چزگی* 2؛ هادی معماریان2؛ مسلم رستم پور2 | ||
| 1دانشجو کارشناسی ارشد، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران. | ||
| 2دانشیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران. | ||
| چکیده | ||
| قنات‌ها به‌عنوان شاهکار مهندسی آب ایرانیان باستان نقش حیاتی در استان کویری خراسان جنوبی داشته و یکی از مهم‌ترین منابع تأمین آب کشاورزی و شرب در شهرستان بیرجند شناخته می‌شوند؛ بررسی وضعیت منابع آب و به دست آوردن بانک اطلاعاتی آبی در حوزه‌های آبخیز به‌ویژه مناطق مختلف کویری دارای ارزش بسیاری می‌باشد که می‌تواند باعث تصمیمات درست و اساسی برای حل مشکل کمبود آب در این مناطق شود به همین منظور بررسی و تحلیل اثرات خصوصیات هیدرومورفولوژیکی بر روی دبی قنات‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. در این پژوهش برای بررسی تأثیر خصوصیات هیدرومورفولوژیکی حوضه آبخیز بر دبی قنات‌ها، مطالعه موردی بر روی دبی 32 قنات از قنات‌های دهستان باقران شهرستان بیرجند واقع در استان خراسان جنوبی صورت گرفته است. در راستای این هدف با استفاده از نقشه‌های توپوگرافی و تصاویر ماهواره‌ای، پارامترهای مورفومتری از قبیل رتبه آبراهه، طول آبراهه اصلی، طول جریان سطحی، ضریب شکل، زمان تمرکز، شیب متوسط آبراهه اصلی، شیب اصلی حوضه آبخیز، مساحت حوضه آبخیز بالادست و محیط حوضه آبخیز موردمطالعه محاسبه شد. نتایج بررسی‌های صورت گرفته از ۳۲ رشته قنات در محدوده دهستان باقران نشان می‌دهد که بر اساس روش تحلیل مؤلفه‌های اصلی (PCA) پارامتر زمان تمرکز و شیب متوسط آبراهه اصلی بیشترین تأثیر در دبی قنات‌های منطقه موردمطالعه دارد. درنهایت پیشنهاد می‌گردد جهت افزایش دبی قنات‌ها از روش‌های بیولوژیک و بیومکانیک (کف بندها) که باعث افزایش زمان تمرکز و کاهش اثر شیب و افزایش نفوپذیری آب در خاک در حوضه آبخیز می‌شود استفاده گردد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پارامترهای مورفومتری؛ مساحت حوزه آبخیز؛ زمان تمرکز؛ شیب حوضه؛ قنات | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 226 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 49 |
||
نماد الکترونیک
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب