
تعداد نشریات | 21 |
تعداد شمارهها | 314 |
تعداد مقالات | 3,321 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,546,562 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,591,241 |
مقایسه عملکرد روشهای برنامهریزی بیان ژن و روابط تجربی در پیشبینی تبخیرتعرق مرجع روزانه در اقلیمهای مختلف | ||
مجله پژوهش های خشکسالی و تغییراقلیم | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 23 فروردین 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/jdcr.2025.8966.1120 | ||
نویسندگان | ||
سمیرا رهنما* 1؛ فهیمه خادم پور2 | ||
1دانشآموخته دکتری منابع آب، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران | ||
2دانشجوی دکتری منابع آب، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران | ||
چکیده | ||
تبخیرتعرق یکی از مهمترین پارامترهایی است دانستن آن جهت برآورد آب مصرفی گیاه و طراحی سیستمهای آبیاری ضروری است. هدف از انجام این پژوهش، مقایسه عملکرد روشهای برنامهریزی بیان ژن و روابط تجربی در تخمین تبخیرتعرق مرجع روزانه در بازه زمانی 20 ساله (2020-2001) در سه اقلیم خشک (بیرجند)، مدیترانهای (گرگان) و بسیار مرطوب (رشت) میباشد. به منظور مقایسه نتایج حاصل از الگوریتم بیان ژن در پیشبینی تبخیرتعرق مرجع، 6 سناریو با توجه به پارامترهای هواشناسی تأثیرگذار تبخیرتعرق مرجع تعریف شد. همچنین در این پژوهش، برای برآورد تبخیرتعرق مرجع روزانه از روشهای تجربی (مککینگ، پریستلی تیلور، فائو بلانی کریدل، پنمن- مونتیث-فائو، هارگریوز، هارگریوز سامانی، ایرماک- RS و ایرماک- Rn) استفاده گردید. در نهایت، بهترین مدل براساس معیارهای ارزیابی RMSE، MAE، NSE و R2 انتخاب شد. نتایج نشان داد که در ایستگاههای بیرجند و گرگان، سناریوی a به دلیل در نظر گرفتن پارامترهای حداقل دما، حداکثر دما، میانگین دمای هوا، رطوبت نسبی، سرعت باد در ارتفاع دو متری، ساعات آفتابی و تبخیرتعرق مرجع پیشبینی مطلوبتری را ارائه کرده است. در ایستگاه رشت، سناریوی b پیشبینی مطلوبتری را نسبت به سایر سناریوها ارائه کرده است. همچنین، روش ایرماک-Rs و روش هارگریوز با مقدار R2 بالا، NSE نسبتاٌ خوب و مقدار RMSE و MAE کمتر نسبت به سایر روشها، میتواند جایگزین مناسبی برای روش پنمن- مونتیث- فائو در مقیاس روزانه در اقلیمهای مدیترانهای (گرگان)، بسیار مرطوب (رشت) و خشک (بیرجند) باشد. همچنین، روش هارگریوز سامانی کمترین دقت (R2=0.5) را در برآورد تبخیرتعرق مرجع در همه ایستگاهها داشتهاند.. | ||
کلیدواژهها | ||
ایرماک؛ پنمن-مونتیث-فائو؛ تبخیرتعرق؛ مککینگ؛ هارگریوز | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 47 |