
تعداد نشریات | 21 |
تعداد شمارهها | 314 |
تعداد مقالات | 3,321 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,546,482 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,591,209 |
بررسی اثرات تغییرات اقلیمی و ریزگردها بر سلامت و پایداری بومسازگان جنگلی زاگرس | ||
مجله پژوهش های خشکسالی و تغییراقلیم | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 19 فروردین 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله مروری | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/jdcr.2025.9043.1126 | ||
نویسندگان | ||
مجید پاتو* 1؛ سهراب مرادی2؛ جلال هناره3 | ||
1استادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، | ||
2استادیار گروه توسعه کشاورزی و منابع طبیعی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
31 استادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش | ||
چکیده | ||
جنگلهای زاگرس، بهعنوان بزرگترین و مهمترین بومسازگان جنگلی ایران، در سالهای اخیر تحتتأثیر دو پدیده خطرناک، یعنی تغییرات اقلیمی و طوفانهای ریزگرد، قرار گرفتهاند. این پژوهش باهدف بررسی تأثیرات همزمان این دو پدیده بر پایداری و سلامت این جنگلها انجام شده است. برای این منظور منابع علمی معتبر از پایگاههایی مانند Scopus، Web of Science و Google Scholar بهصورت سامانمند بررسی و تحلیل شدند. یافتهها نشان میدهد که افزایش ۵/۱ درجهای دمای هوا و کاهش ۲۰ درصدی بارشها، خشکسالیها را تشدید کرده و رطوبت خاک را تا ۲۵ درصد کاهش داده است. این تغییرات، سلامت گونههای اصلی جنگلهای زاگرس، بهویژه بلوطها و دیگر درختان و درختچهها را بهشدت تهدید میکند. از سوی دیگر، طوفانهای ریزگرد با کاهش ۳۰ درصدی نور خورشید، فرآیند فتوسنتز را مختل کرده و فرسایش خاک را تا ۱۸ درصد افزایش دادهاند. این عوامل، در کنار هم تأثیرات مخربی بر بومسازگان جنگلی زاگرس داشتهاند، بهطوری که تنوعزیستی تا ۲۵ درصد و ظرفیت ذخیرهسازی کربن تا ۱۸ درصد کاهش یافته است. همچنین، عملکردهای حیاتی بومسازگان، مانند تنظیم چرخه آب و تثبیت خاک، بهشدت تضعیف شدهاند. ادامه این روند میتواند ساختار بومسازگان جنگلی زاگرس را تغییر داده و آن را در برابر آفات و بیماریها آسیبپذیرتر کند. برای مقابله با این چالشها، راهکارهایی مانند مدیریت بهینه منابع آب، کاشت گونههای مقاوم به خشکی و احیای پوشش گیاهی بومی پیشنهاد شده است. این پژوهش بر ضرورت اقدامات فوری و مؤثر برای حفاظت و احیای جنگلهای زاگرس تأکید میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
طوفان ریزگرد؛ خشکسالی؛ تنوع زیستی؛ فتوسنتز؛ فرسایش خاک | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 115 |