پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 314 |
| تعداد مقالات | 3,321 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,546,532 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,591,235 |
خلقت و آفرینش در مثنوی‌های بیدل با نظر به منابع فلسفی و عرفانی دین هندو | ||
| پژوهشنامۀ فرهنگ و ادبیات آیینی | ||
| مقاله 9، دوره 3، شماره 2 - شماره پیاپی 6، دی 1403، صفحه 173-196 اصل مقاله (712.65 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/jcrl.2025.7953.1147 | ||
| نویسندگان | ||
| گلناز میرسالاری؛ مریم صالحی‌نیا* ؛ فیاض قرائی | ||
| دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| چکیده | ||
| دین هندو یکی از مهم‌ترین ادیان در هند است. خلقت و آفرینش انسان و جهان هستی پایه‌ی جهان‌بینی و ایدئولوژی این دین را تشکیل می‌دهد. مفاهیم خلقت و آفرینش انسان و جهان در قدیم‌ترین متون حکمی و فلسفی آنها یعنی وداها و اوپه‌نیشدها مطرح شده است. در وداها خلقت و آفرینش را از عدم و نیستی می‌دانند. در متون اوپه‌نیشدها برای تبیین خلقت و آفرینش از واژه‌ی «برهمن» استفاده کرده‌اند. برهمن از یک سو عدم و نیستی است و هیچ توصیف ادراکی نمی‌گیرد و به آن «نیرگون برهمن» می‌گویند و از سوی دیگر جهان مادی و جسمانی است که آن را «سگون برهمن» مینامند. فرزانگان اوپه‌نیشدی می‌گویند عدم و نیستی مانند یک روح حقیقی در باطن انسان و جهان هستی وجود دارد. بیدل بی‌آنکه از اصطلاحات «نیرگون برهمن» و «سگون برهمن» استفاده کند، به گونه‌ای چیستی آفرینش را گزارش می‌کند که مخاطب آشنا با عرفان و فلسفه هند، می‌تواند با نظر در زوایای سخن او، تصاویر و شیوه استدلالش مفاهیم هندی «عدم و نیستی»، «انسان»، «تخم عالم کیهانی»، «نظریه‌ی انعکاس»، «شخص خلقت» و «وهم و خیال بودن جهان هستی» بازیابی کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بیدل دهلوی؛ عدم و نیستی؛ انسان؛ نور و آگاهی؛ خلقت مادی و جسمانی | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 113 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 55 |
||
نماد الکترونیک
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب