پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شماره‌ها | 329 |
| تعداد مقالات | 3,439 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,044,104 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,834,890 |
وحدت و گسست در ترجمه های کهن قرآن کریم ( مقایسه رویکردهای ترجمة سورۀ حمد و صدر سورۀ بقره در تفاسیر سورآبادی و روح الجنان) | ||
| پژوهشنامۀ فرهنگ و ادبیات آیینی | ||
| مقاله 7، دوره 3، شماره 2 - شماره پیاپی 6، دی 1403، صفحه 133-150 اصل مقاله (562.31 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/jcrl.2025.7447.1161 | ||
| نویسندگان | ||
| حبیب الله عباسی* 1؛ محمدرضا فرهمند جهان‌آباد2 | ||
| 1استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی | ||
| 2دانشجوی دوره دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| چکیده | ||
| ترجمه های کهن قرآن کریم به زبان فارسی؛ به ویژه در تفاسیر نخستین فارسی، از دیدگاه ادبی و تاریخی نمایانگر دوگانه‌ای از وحدت و گسست است؛ وحدت در حساسیت ویژه، دقت و وسواس در ترجمة کلمات و مفاهیم بنیادی و کلیدی، رعایت امانتداری در انتقال معانی خاص، انتخاب مناسب‌ترین واژه ها اعم از فعل، اسم، صفت و گسست در مصداق گذاری و تأویل و تفسیرهای مبتنی بر عقاید مذهبی و آراء فکری و عقیدتی-سیاسی فِرَق گوناگون مذاهب اسلامی در گام دوم ترجمه. در این جستار با روش تحلیلی توصیفی و از رهگذر واکاوی و مقایسه ترجمههای سورۀ حمد و آیات صدر سورۀ بقره که آنها را به ترتیب می توان بیانیه( مانیفست) اسلام و بیانیه (مانیفست) ایمان نامید، در متن دو تفسیر و ترجمة کهن، «ابوالفتوح رازی» و«عتیق سورآبادی»، به نتایج جالب توجهی در آسیب شناسی و چراییِ پرداختن به مصادیق عبارات ترجمه شده دست یافتیم. در نهایت نتیجه گرفتیم که رویکرد وحدت در ترجمة قرآن کریم به مثابة پیش درآمدی برای وحدت اسلامی و پس از آن وحدت ادیان الهی است و گسست در ترجمه مقدمة اختلافات مذهبی و کلامی بین فرق اسلامی ست که از همان قرون اولیه در نخستین ترجمه ها از قرآن نمایان می شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ترجمه قرآن کریم؛ ایدئولوژی؛ سوره حمد؛ سوره بقره؛ وحدت و گسست؛ ابوالفتوح رازی؛ سورآبادی | ||
| مراجع | ||
|
ابوزید، نصرحامد. (1390). چنین گفت ابن عربی. ترجمۀ احسان موسوی خلخالی. تهران: نیلوفر.
ابوزید، نصرحامد. (1389). معنای متن، پژوهشی در علوم قرآن. ترجمه مرتضی کریمی نیا. تهران: طرح نو.
ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، (1377). روح الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن. تصحیح محمد مهدی ناصح و محمد جعفر یاحقی. مشهد: آستان قدس رضوی.
احمدی، بابک. (1381). هایدگر و تاریخ هستی. تهران: مرکز.
جربزه‌دار، عبدالکریم. (1363). مقالات علامه قزوینی. جلد 1. تهران: اساطیر.
جواهرى، سید محمدحسن. (1384). «پژوهشى در انواع ترجمه قرآن کریم». پژوهش‌های قرآنی. ش 42 و 43. ویژه‌نامه ترجمۀ قرآن.
رامیار، محمود. (1389). تاریخ قرآن. تهران: امیرکبیر.
رشیدالدین میبدی، ابوالفضل. (1376). کشف‌الاسرار و عدة الابرار به سعی و اهتمام علی‌اصغر حکمت. جلد1. تهران: امیرکبیر.
سورآبادی نیشابوری، ابوبکر عتیق. (1381). تفسیر سورابادی. تصحیح سعیدی سیرجانی. جلد1. تهران: فرهنگ نشر نو.
طباطبایی، کاظم. (1377). «ترجمه معانی القرآن الکریم فی اللغة الفارسیه بعدالثورة الاسلامیه». مطالعات اسلامی. ش 41 و 42.
الغزالی، ابوحامد. (1983). جواهرالقرآن ودرره، بیروت: دارالآفاق الجدیدة کتاب مقدس (عهد عتیق و عهد جدید). ترجمه‌شده از زبان‌های اصلی عبرانی، آرامی و یونانی. بی‌تا. انجمن کتاب مقدس ایران.
گلدزیهر، ایگناس. (1383). گرایشهای تفسیری در میان مسلمانان. ترجمه سید ناصر طباطبایی. تهران: ققنوس.
گنابادی (سلطانعلیشاه)، سلطان محمد. (1379)، بیان السعاده فی مقامات العباده، مترجمان محمدآقا رضاخانی و حشمت‌الله ریاض. ناشر: محمدآقا رضاخانی.
ماهیار، محمد. (1382). «جلوه ادب پارسی در تفسیر سورآبادی: نگاهی به پیشینه و حال تصحیح و انتشار تفسیرسور آبادی». گلستان قرآن. ش 145. صص15-18.
ناصح، محمدمهدی. (1369). ترجمۀ آیات تفسیر طبری و ابوالفتوح رازی. یادنامۀ طبری. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
نژادحقیقی، بهدخت. (1388). تفاوت ترجمههای قرآن از منظر ایدئولوژیک. تهران: سخن.
نویا، پل. (1373). تفسیر عرفانی و زبان قرآنی. ترجمۀ اسماعیل سعادت. تهران: نشر دانشگاهی.
هاشمی، سید حسین. (1384). «گسستها و پیوستهاى ترجمه و تفسیر قرآن». پژوهش‌های قرآنی. ش 42 و 43. ویژه‌نامه ترجمه قرآن. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 205 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 104 |
||
نماد الکترونیک
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب