پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 301 |
| تعداد مقالات | 3,173 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,211,825 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,380,301 |
تحلیل محتوای گورنبشته‌های ایران بر پایۀ هشت اثر مکتوب | ||
| پژوهشنامۀ فرهنگ و ادبیات آیینی | ||
| مقاله 5، دوره 3، شماره 2 - شماره پیاپی 6، دی 1403 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/jcrl.2025.7552.1124 | ||
| نویسنده | ||
| اصغر اسمعیلی* | ||
| گروه علوم انسانی، پژوهشکده دانشنامه نگاری، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی | ||
| چکیده | ||
| گورنوشته‌ها یکی از مهم‌ترین اسناد برای بررسی جامعه‌شناسی نگرش عامّه به مرگ محسوب می‌شوند. در کنار آیین‌های متنوعی که برای مرگ در جوامع مختلف برگزار می‌شود، نوشتن اشعار یا متون منثور بر روی سنگ قبرها تقریباً در سراسر جهان مرسوم است.در این پژوهش با روش کتابخانه‌ای و گردآوری 770گورنوشته از هشت منبع و مربوط به مناطق مختلف ایران، محتوای آنها بررسی وتحلیل شد. یافته‌ها نشان می‌دهند عمده محتوای گورنوشته‌ها در ایران عبارت‌اند از: توسّل به پیامبر اکرم(ص) و ائمه‌معصومین(ع) و شفاعت‌خواهی از آنان که در صدر آنها توسّل به امام حسین(ع) دیده می‌شود؛ ، ذکر شغل متوفی که به دو صورت مستقیم و بیان متعلقات شغل آمده است؛ و جایگاه اجتماعی متوفّی که در آیات، احادیث والقاب مستتر شده است؛ویژگی‌های شخصی متوفی مانند جوانی، جنسیت، خلق نیک، سیادت نیز منقوش برگورهاست؛ ذکر نحوه و مکان مرگ مانند مرگ در راه سفرهای زیارتی، شهادت و کارگر شدن چشم بد از جملۀ آنهاست؛ قید زمان مرگ با مادّه‌تاریخ که در آنها نیز با توسّل به معصومین (ع) و آرزوی بهشت برای متوفی، ماده تاریخ ساخت‌اند؛ طنز نیز در گورنبشته‌ها جایگاه دارد؛ عامّه با بیان دعا بر گورنوشته‌ها برای متوفی، زائران قبر و یاران سوگ خیرخواهی کرده‌اند و .و با جملات اعلان وفات مرگ را نه فنا، بلکه انتقال دانسته‌اند؛ و در انتخاب سور و آیات قرآنی برای مقابر، به کارکردهای آخرت‌شناختی و فضایل و خواص آیات و سور توجّه کرده‌اند و شأن و موقعیت اجتماعی آنان نیز دور از نظر نمانده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| گورنبشته‌ها؛ تحلیل محتوا؛ ایران؛ منابع مکتوب؛ ادبیات | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 79 |
||
نماد الکترونیک
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب