پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شماره‌ها | 317 |
| تعداد مقالات | 3,337 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,610,611 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,630,701 |
واکاوی شکل بصری آرایه‌های آجری معماری ایرانی- اسلامی با ساختار نوین در معماری معاصر ایران (مطالعه موردی: هشت نمونه از نماهای آجری بناهای شهری ایران) | ||
| نگارینه هنر اسلامی | ||
| دوره 11، شماره 27، مرداد 1403، صفحه 179-198 اصل مقاله (3.39 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/nia.2024.6692.1784 | ||
| نویسنده | ||
| محسن افروزی* | ||
| دانشکده معماری‌و‌شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| امروزه نماهای بناهای شهری، به‌عنوان سیمای بصری شهر، بخشی پُر اهمیت از تصویر و هویت شهر است. به این ترتیب در جوامع امروزی، ضرورت سازماندهی صورتِ بصری نما با اعتناء به جنبه‌های تزئینی و کاربردی، بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته. حال، پرسش پژوهش حاضر این است که ساختار آرایه‌های آجریِ نمای بناهای شهریِ ایرانِ معاصر، نسبت به ساختار سنتی در معماری ایرانی- اسلامی، چه ویژگی‌های نوینی دارد؟ و از نظر کاربردی و بصری دارای چه ظرفیت‌های اجرایی و ساختاری‌ای است؟ هدف اصلی تحقیق بازشناسی و تبیین ارزش‌های بصری و کاربردیِ هندسۀ نقوشِ آرایه‌های آجریِ معماری ایرانی- اسلامی است که در عصر معاصر با بازنگریِ نوین، سازماندهی و اجرا شده‌اند. در پاسخ به سؤالات مطروحه، اطلاعات براساس مطالعات کتابخانه‌ای گردآوری شده و نیز به شیوۀ توصیفی و تحلیل محتوا به گزاره‌های تحقیق پرداخته شده است. نمونه‌های آماری از آرایه‌های آجریِ نمای بناهای شهری ایران است که به‌صورت غیرتصادفی، توسط نگارنده براساس شاخصه‌های کیفی نما، انتخاب گردیده و ساختار آرایه‌های آجری در آن‌ها با رویکرد تطبیقی- تحلیلی مورد بررسی گرفته است. نتایج حاکی از آن است که تحولات هنر و معماری مدرن و عرصه معاصر شرایطی را زمینه‌ساز شده که توجه به فرم و ساختار آجری در نما و همچنین انتخاب مصالح ترکیبی، ذائقه و فرهنگِ بصری جدیدی را پدید آورده است. در این‌راستا، رویکرد به طراحی نمای آجری، معطوف به هم‌آمیزی و ادغام عناصر و ارزش‌های هنر و معماری بومی با دیدگاه نوین است؛ بدین‌گونه که آرایه‌های آجری به‌صورت واحد و آمیخته، توأمان با مصالح دیگر ترتیب یافته و در قالب شیوۀ التقاطی، فرم و بیانِ نو پیدا نموده. این شیوه توسط جامعه معماران به‌عنوان نمادی از تنوع فرهنگی در شکل‌دهی مناظر شهری، محسوب می‌شود. شایان ذکر است، پژوهش‌های پیشین در راستای مسئله معماری التقاطی، به‌دنبال مطالعۀ ذائقه فکری و نگرشیِ معماران در عرصه‌های مختلف بوده تا بدین طریق، مرزهای خلاقیت، سبک‌های طراحی و روح پایدار نوآوری، مورد سنجش و شناسایی قرارگیرد؛ از این‌رو می‌توان نتایج تحقیق‌حاضر را همگام با مسئله تحقیقات قبلی، دانست. از جمله نتایج و یافته‌های به‌دست آمده شامل نوآوری‌های ترکیبی با اهداف کاربردی و تزئینی است که به صورت موردی، بدین شرح است: مورد اول طراحی و اجرای نما با ترکیب آجر و متریال‌هایی از جنس شیشه، فلز، چوب و سنگ، به‌جهت ایجاد جداره‌های تلفیقی و تضاد در بافت و رنگ نما است؛ مورد دوم ایجاد بُعد سوم در نما با آمیختگی الگوی آجرچینی فخرومدین در ترکیب با روش رگ‌چین، خفته رفته و خوون‌چین، با اشکال و فرم‌های زاویه‌دار، قوس‌دار و عمیق می‌باشد؛ مورد سوم بهره‌گیری کاربردی از پرده‌های مشبک آجری [ملهم از شیوۀ فخرومدین] در نما با اشکال و فرم‌های انتزاعی و درهم‌تنیده است؛ مورد چهارم بهره‌گیری از ساختار و اجرای دوپوسته به‌منظور فراهم کردن قابلیت‌های کاربردی و تزئینی می‌باشد؛ مانند: سایه‌افکنی به داخل بنا، پوشش حریم خصوصی از بیرون بنا، جلوگیری از آلودگی‌های بصری شهری از داخل بنا و نیز تعدیل تابش و گرمای خورشید است که در مجموع، این عوامل ساختار جدیدی را پدید آورده‌اند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آرایه‌های آجری؛ ساختار بصری؛ معماری ایرانی- اسلامی؛ معماری معاصر؛ نمای بناهای شهری | ||
| مراجع | ||
- Askari, Amir Hossein; Dola, Kamariah Binti (2009). Influence of Building Façade Visual Elements on Its Historical Image Influence of Building Façade Visual Elements on Its Historical Image: Case of Kuala Lumpur City, Malaysia. Journal of Design and Built Environment, 5(1), 49–59.
- Azariy, Lapidus et al (2023). Organizational and design requirements for facade systems works in structures and buildings. In XI International Scientific and Practical Conference Innovative Technologies in Environmental Science and Education, Russia, September 4-10, 2023.
- Cheng, Kaiyu; Neisch, Paulina (2022). A new perspective on eclectic attributes in architecture: taking eclectic architecture in Beijing and Hong Kong as an example. Journal of Asian Architecture and Building Engineering, 22(3), 1126-1145.
- Li, Yifei et al (2020). The Application of Brick Building Art in Vernacular Architecture. In Proceedings of the 6th International Conference on Education, Language, Art and Inter-cultural Communication, Moscow, Russia, 14 February, 2020.
- Neville, Kristoffer (2020). The Theory and Practice of Eclecticism in Eighteenth-Century European Architecture. Journal of the Society of Architectural Historians, 79(2), 152-170.
URLs:
- URL2: https://parametric-architecture.com/caat-studio-presents-brick-modelled-kahrizak-residential-project/
- URL8: https://www.caoi.ir/en/projects/item/1241-revolving-bricks-serai.html | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 659 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 438 |
||
نماد الکترونیک
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب