پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شماره‌ها | 329 |
| تعداد مقالات | 3,439 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,039,474 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,831,919 |
بررسی اشتراکات ساختاری بین مداحی سنتی و قصاید مدحی فاطمی در شعر سه شاعر معاصر | ||
| پژوهشنامۀ فرهنگ و ادبیات آیینی | ||
| مقاله 12، دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 5، شهریور 1403، صفحه 235-258 اصل مقاله (653.75 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/jcrl.2024.7143.1091 | ||
| نویسندگان | ||
| مجید طاهری؛ نرگس جابری نسب* ؛ علیرضا صالحی | ||
| دانشکدۀ زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی تهران جنوب | ||
| چکیده | ||
| شاعران آیینی و مداحان سنتی در سبک‌های ادبی، به ویژه در زمینه ساختار، اشتراکاتی دارند. این اشتراکات ناشی از استفاده مداوم مداحان از اشعار آیینی و قالب‌های سنتی است. حفظ و جلوگیری از تحریف این اشتراکات اهمیت دارد. این پژوهش با روش کیفی-نظری و به شیوه کتابخانه‌ای و تحلیل محتوا، به بررسی اشتراکات ساختاری بین مداحی سنتی و قصاید مدحی فاطمی در شعر سه شاعر معاصر (علی آهی، غلامرضا سازگار و سیدرضا مؤید) می‌پردازد. یافته‌ها نشان می‌دهد که هر سه شاعر، قصاید مدحی فاطمی خود را با ساختار مرثیه‌ای که در پایان‌بندی مجلس مداحی رایج است، به پایان می‌رسانند. این ساختار و یا ساختارهای مشابه آن، وجه اشتراک ساختاری بین مداحی سنتی و قصاید مدحی فاطمی را روشن می‌سازد. تحلیل سبک زبانی این ساختارها، یازده ساختار فرعی را آشکار می‌کند: توحیدی، مدحی، مذمتی، محاجه‌ای، مرثیه‌ای، تغزلی، پندی، مفاخره‌ای، تحسری، انتظاری و تضرعی. روش ارائه شده در این مقاله، می‌تواند الگویی برای بررسی و بازیابی سبک‌های دیگر در شعر آیینی باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تحلیل ساختاری؛ قصاید مدحی فاطمی؛ مداحِی سنتی؛ شاعرِ مداح؛ شعر امروز | ||
| مراجع | ||
|
آهی، حسین. (1379). مقدمه نخل میثم. ج2. قم: حقبین.
آهی، علی. (1393). انوار معرفت، مجموعه اشعار آیینی. تهران: محمل.
بستانی، فرزانه. (1392). «بررسی و تحلیل اشعار حضرت فاطمه (س) در دیوان پنج شاعر انقلاب». پایان‌نامه کارشناسی ارشد. یزد: دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد.
بهار، محمدتقی. (1393). سبک‌شناسی یا تاریخ تطور نثر فارسی. ج1. تهران: زوّار.
تاری، محمود. (1391). «در باب شیوه مداحی سنتی در فرهنگ امروز» در عشق، ادب، اخلاص: مجموعه گفت‌وگو با مداحان و ذاکران اهل‌بیت (ع). ج2. تهران: خیمه.
حسام‌مظاهری، محسن. (1389). رسانه شیعه. جامعه‌شناسی آیین‌های سوگواری و هیأت‌های مذهبی در ایران. تهران: بین‌الملل.
خوشدل، علیاکبر (1389). بهترین اشعار علیاکبر صلح‌خواه (خوشدل تهرانی). به کوشش مهدی آصفی. تهران: منیر.
دهخدا، علیاکبر. (1377). لغت‌نامه دهخدا. تهران: دانشگاه تهران.
دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله العظمی خامنهای. (1394). «مرحوم آهی؛ مداح متعهد و خیرخواه» بازیابیشده از < https://khl.ink/f/29438>.
رضایی، احمد و خورشیدی، سمیه. (1393). «سبک‌شناسی ساختاری غزل "تقویم‌ها" و غزل "قسمت"». فنون ادبی. ش2. صص32-15.
ریاحی، مهدی. (1393). مقدمه دیوان انوار معرفت (مجموعه اشعار علی آهی)، تهران: محمل.
سازگار، غلامرضا. (1376). نخل میثم. ج1. قم: حقبین.
سازگار، غلامرضا. (1379). نخل میثم. ج2. قم: حقبین.
شعرهیأت، (بی‌تا). «سیدرضا مؤید» بازیابیشده از < https://www.shereheyat.ir/creator>.
شفیعی‌کدکنی، محمدرضا. (1379). موسیقی شعر. تهران: آگاه.
صفا، داود و نجاتی‌حسینی، سیدمحمود. (1390). «تحلیل محتوای مداحی‌های مذهبی مردم‌پسند». معرفت فرهنگی اجتماعی. س2. ش4. صص141-163.
طاهری ماه‌زمینی، نجمه؛ بصیری، محمدصادق؛ صرفی، محمدرضا (1396). «بررسی مضامین اشعار انتظاری در شعر بعد از انقلاب اسلامی». ادبیات پایداری. س9. ش17. صص179-200.
غفاری، سوده. (1387). «تحلیل گفتمان مداحی با مقایسه سبک سنتی و غیرسنتی». پایان‌نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه الزهرا (س).
فلاح، ابراهیم. (1397). «تحلیل ساختاری و محتوایی سیمای حضرت زهرا (ع) در اشعار شاعران شیعی معاصر عربی و فارسی». مطالعات ادبی متون اسلامی. س3. ش1. صص125-150.
قاسمی، شهین. (1393). «بررسی ویژگی‌های شخصیتی حضرت فاطمه زهرا (س) در شعر پس از انقلاب اسلامی». زن و فرهنگ. س5. ش20. صص79-96.
قزوینی رازی، عبدالجلیل. (1429ق). النقض. تهران: انتشارات انجمن آثار ملی.
کافی، غلامرضا. (1390). شناخت ادبیات انقلاب اسلامی. تهران: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس.
گودن، جی . آ. (1369). فرهنگ اصطلاحات ادبی. تبریز: نیما.
لبیهان، جین و گرین، کیت. (1383). درسنامه نظریه و نقد ادبی. ویراستار: حسین پاینده. تهران: روزگار.
مجاهدی، محمدعلی. (1376). مقدمه نخل میثم. ج1. قم: حقبین.
محمدزاده، مرضیه. (1393). طرحی نو در دانشنامه شعر عاشورایی. تهران: سازمان چاپ و انتشارات. وابسته به اوقاف و امور خیریه.
مطهری، مرتضی. (1377). عرفان حافظ. تهران: صدرا.
مؤید، سیدرضا. (1372). جلوه‌های رسالت. مشهد: علی‌زاده.
وراوینی، سعدالدین. (1396). مرزبان‌نامه. به کوشش خلیل خطیب رهبر. تهران: صفی‌علیشاه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 394 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 170 |
||
نماد الکترونیک
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب