
تعداد نشریات | 21 |
تعداد شمارهها | 301 |
تعداد مقالات | 3,173 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,211,872 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,380,324 |
دیگریِ ایرانی در رمان المایسترو سعد القرش برمبنای نظریۀ خود و دیگریِ میخائیل باختین | ||
مطالعات بین رشته ای ادبیات، هنر و علوم انسانی | ||
مقاله 6، دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 8، آبان 1403، صفحه 125-148 اصل مقاله (673 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/islah.2024.7062.1386 | ||
نویسندگان | ||
انتها فیروزی1؛ جهانگیر امیری* 2؛ علی سلیمی3؛ یحیی معروف3 | ||
1دانشجوی دکترای زبان و ادبیات عرب، گروه زبان و ادبیات عرب، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
2استاد زبان و ادبیات عرب، گروه زبان و ادبیات عرب، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران(نویسنده مسئول) | ||
3استاد زبان و ادبیات عرب، گروه زبان و ادبیات عرب، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
چکیده | ||
توجه به «دیگری» شالودۀ ارتباط میان فرهنگهای مختلف با موضوعات متنوع است؛ از اینرو دیگریِ ایرانی، یکی از آن «دیگری»ها به شمار میرود. رمان المایسترو رمانی دیالوگمحور است که در آن فرهنگهای متفاوت به چشم میخورد. نظریۀ خود و دیگری میخائیل باختین، فضای مناسبی برای حضور پررنگ دیگری در شکلدادن به خود است. تصویرشناسی یکی از نظریههای بسیار گستردۀ حوزۀ ادبیات تطبیقی است که در آن «دیگری» نقش ویژهای دارد. همچنین میان تصویرشناسی نظریۀ خود و دیگری، میخائیل باختین ارتباط تنگاتنگی وجود دارد. سعد القرش، نویسندۀ برجستۀ مصری است که رمان المایسترو را با ترکیبی از فرهنگهای گوناگون نوشته است. دیگریِ ایرانی یکی از مصادیق فرهنگهای پرداختهشده در رمان المایسترو است که اهمیّت دیگری در برابر خود را مورد تأیید قرار میدهد. در این پژوهش «خود» مفهوم سیالی دارد؛ بهگونهایکه گاهی ایرانی و یک عرب بهعنوان خود در برابر دیگری است؛ همانگونه که یک غربی بهمثابۀ خود در برابر دیگری قرار میگیرد. این پژوهش بر آن است تا با روش توصیفیـ تحلیلی، دیگریِ ایرانی را در رمان المایسترو با تطبیق بر نظریۀ خود و دیگری میخائیل باختین نقد و بررسی کند. از مهمترین یافتههای این پژوهش آن است که میان تصویرشناسی و نظریۀ باختین، پیوندی ناگسستنی برقرار است؛ بنابراین رمان المایسترو بستر مناسبی برای مطالعات نقد فرهنگی و میانرشتهای، بهویژه فرهنگ ایرانی به شمار میآید که در آن ایدئولوژیهای مخالف و موافق، بدون دخالت نویسنده آورده شده که از برجستهترین مبانی نظریۀ باختین است. این پژوهش، خوانشی نو از ادبیات تطبیقی براساس نظریۀ خود و دیگری باختین در رمان المایسترو ارائه میدهد. | ||
کلیدواژهها | ||
دیگریِ ایرانی؛ رمان المایسترو؛ نظریۀ خود و دیگری؛ میخائیل باختین؛ تصویرشناسی؛ ادبیات تطبیقی | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
أدّی شیر، السیّد (1988). الألفاظ الفارسیة المعربة. القاهرة: دار العرب للبستان. اسمیت، فیلپ دانیل (1396). درآمدی بر نظریۀ فرهنگی. ترجمۀ حسن پویان، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی. باختین، میخائیل (1395). میخائیل باختین: پرسشهای بوطیقای داستایفسکی. ترجمۀ سعید صلحجو، تهران: نیلوفر. باختین، میخائیل (1400). هنر و پاسخگویی «نخستین جستارهای فلسفی» میخاییل باختین. ترجمۀ سعید صلحجو، تهران: نیلوفر. برنس، جیرالد (2003). المصطلح السردی (معجم مصطلحات). ترجمة: عابد خزندار، مراجعة و تقدیم: محمد بریری، القاهرة: المشروع القومی للترجمة. بوحلاویس، سلاف (2009). صورة الأنا و الآخر فی شعر مصطفی محمد الغماری. الجزائر: باتنة، جامعة الحاج لخضر. پرچکانی، فاطمه (زمستان 1397). «گفتمان فرهنگی عربی دربارۀ ایران: با تکیه بر آثار سه نمایشنامهنویس عرب.» انجمن ایرانی زبان و ادبیات عربی، 14: 4 (پیاپی 49)، صص. 198ـ179. تودوروف، تزوتان (1373). «باختین: بزرگترین نظریّهپرداز ادبیّات در قرن بیستم.» در سودای مکالمه، خنده، آزادیِ میخائیل باختین، ترجمۀ محمّد پوینده، تهران: آرست. تودوروف، تزوتان (1377). منطق گفتوگویی میخائیل باختین. ترجمۀ داریوش کریمی، تهران: مرکز. حسان، عبدالحکیم (۱۹۸۳). «الأدب المقارن بین المفهومین الفرنسی و الأمریکی.» فصول قاهره، المجلد3، صص. ۱7ـ۱1. حمزة، عبداللطیف (1963). الصَّحَافة و المجتمع. القاهرة: دارالقلم. الدسوقی شتا، ابراهیم (1987). التصوف عند الفرس. القاهرة: دارالمعارف. رنجبر، محمود؛ خوشبینفر، سپیده (زمستان1400). «گفتمان غیریّتساز در مجموعۀ هفت قصّۀ جادۀ اکبر رادی.» پژوهشنامۀ ادبیات داستانی، 10: 4، صص. 85ـ106. ری، جوناثان؛ أرمسون، ج. أو. (2013). الموسوعة الفلسفیة المختصرة. ترجمة: فؤاد کامل، جلال العشری و عبدالرشید الصادق محمودی، مراجعة و إشراف: زکی نجیب محمود، القاهرة: المرکز القومی للترجمة. زیتونی، لطیف (2002). معجم مصطلحات نقد الروایة (عربی، انکلیزی، فرنسی). لبنان: مکتبة لبنان ناشرون، دار النهار للنشر. زیدان، جُرجی (2013). تاریخ التمدن الإسلامی. الجزء الثانی، القاهرة: مؤسسة هنداوی. صفا، ذبیحالله (1369). تاریخ ادبیات در ایران (از آغاز عهد اسلامی تا دورۀ سلجوقی). جلد یکم، تهران: فردوس. صیادانی، علی و دیگران (ربیع و صیف 1400ش./ 2021م.). «البولیفونیّة فی روایة الدیوان الإسبرطی لعبد الوهاب عیساوی علی ضوء النظریة الباختینیّة.» دراسات فی اللّغة العربیّة و آدابها، نصف سنویّة دولیّة محکّمة، 12: 33، صص. 197ـ103. عبدالجلیل، ج. م. (1363). تاریخ ادبیات عرب. ترجمۀ آ. آذرنوش، تهران: امیرکبیر. عزام، عبدالوهاب (1932). الشاهنامة. القاهرة: مطبعة دارالکتب المصریة بالقاهرة. الفاخوری، حَنّا (1380). تاریخُ الأدبِ العربی. الطبعة الثانیة، تهران: توس. القرش، سعد (2019). المایسترو. القاهرة: دارالعین للنشر. قزوینی، میرزا محمدخان (1341). «قدیمترین کتاب در زبان فارسی حالیه.» در بیست مقاله. جلد یکم، چاپ دوم، تهران: دنیای کتاب. مارتین، والاس (1389). نظریههای روایت. ترجمۀ محمد شهبا، چاپ چهارم، تهران: هرمس. مکاریک، ایرنا ریما (1383). دانشنامۀ نظریههای ادبی معاصر. ترجمۀ مهران مهاجر و محمد نبوی، تهران: آگه. نامورمطلق، بهمن (زمستان 1388). «درآمدی بر تصویرشناسی: معرفی یک روش نقد ادبی و هنری در ادبیات تطبیقی.» مطالعات ادبیات تطبیقی، 3 :12، صص. 138ـ119. نظری منظم، هادی و دیگران (زمستان 1395). «تصویر ایران در رمان سمرقند اثر امین معلوف: پژوهشی در ادبیات تطبیقی.» پژوهشهای ادبیات تطبیقی، 4: 4 (پیاپی 10)، صص. 55ـ25. هدایت، صادق (1990). البومة العمیاء و قصص أخری. ترجمة و دراسة ابراهیم الدسوقی شتا، القاهرة: مکتبة مدبولی. الهروی، موفّقالدین ابومنصور (1346). الابنیة عن حقایق الادویة یا روضة الانس و منفعة النفس. بهتصحیح احمد بهمنیار، بهکوشش حسین محبوبی اردکانی، تهران: دانشگاه تهران. هنرمند، سعید (1401). میخائیل باختین: سه نظریۀ گفتوگوگرایی، ژانرها و بوطیقای رمان. تهران: آوشت. Abdul Jalil, J. M. (1984). History of Arabic literature. Translation of A. Azarnoosh, Tehran: Amirkabir. Addi Shir, Al Sayed (1988). Al-Farsi Arabic words. Cairo: Dar al-Arab Lebustan. Al-Dusoghi Sheta, Ibrahim (1987). Sufism at Al Fars. Cairo: Dar al-Maarif. Al-Harawi, Mufaq al-Din Abu Mansour (1967). Al-Ibniyyah about the facts of medicine or the rule of grace and self-interest. Edited by Ahmad Bahmanyar, edited by Hossein Mahboubi Ardakani, Tehran: University of Tehran. Al-Khoori, Hanna (2001). History of Arabic literature. Second edition, Tehran: Tos. Al-Qorash, Saad (2019). Elmaestro Cairo: Dar al-Ain Publishing House. altibrah.ae/author/2734 Azzam, Abdul Wahab (1932). Shahnameh Cairo: Dar al-Kitab al-Masriyya Press in Cairo. Bakhtin, Mikhail (2015). Mikhail Bakhtin: Dostoyevsky’s Boutique Questions. Translated by Saeed Salahjo, Tehran: Nilofar. Bakhtin, Mikhail (2021). Art and accountability of Mikhail Bakhtin’s “First Philosophical Essays”. Translated by Saeed Salahjo, Tehran: Nilofar. Bouhlavis, Salaf (2009). The image of Alana and Alkher in the poetry of Mustafa Mohammad Alghamari. Algeria: Batna, Al-Haj Lakhdar University. Burns, Gerald (2003). The term al-Sardi (glossary of terms). Translated by Abid Khazendar, reviewed and presented by Mohammad Beriri, Cairo: Al-Mahaqi al-Tarjam Project. Hamza, Abdul Latif (1963). Journalism and society. Cairo: Dar al-Qalam. Hassan, Abdul Hakim (1983). “Al-Adab al-Maqar between French and American concepts.” Cairo Seasons, Volume 3, p. 11-17. Hedayat, Sadegh (1990). The album Al-Omiya and other stories. Translated and studied by Ebrahim al-Dsoghi Sheta, Cairo: Madbouli School. Honarmand , Said (2022). Mikhail Bakhtin: three theories of dialogism, genres and boutiques of the novel. Tehran: Avasht. Makarik, Irena Rima (2004). Encyclopedia of contemporary literary theories. Translated by Mehran Mohajer and Mohammad Nabavi, Tehran: Agh. Martin, Wallace (2010). Narrative theories. Translated by Mohammad Shahba, 4th edition, Tehran: Hermes. Nazari Naghari, Hadi and others (Winter 2014). “The image of Iran in the novel Samarkand by Amin Maalouf: a research in comparative literature.” Researches of comparative literature, period 4, number 4, p. 25-55. Namurtalaq, Bahman (2009). “Introduction to the imagery of introducing a method of literary and artistic criticism in comparative literature.” Comparative Literature Studies, Year 3, Number 12, p. 119-138. Perchkani, Fatemeh (Winter 2017). “Arabic cultural discourse about Iran: based on the works of three Arab playwrights.” Iranian Association of Arabic Language and Literature, No. 49, p. 179-198. Ranjbar, Mahmoud; Khusbinfar, Sepideh (2021). “The alienating discourse in the seven stories of Akbar Radi’s road.” Journal of fiction literature, period 10, number 4, p. 85-106. Qazvini, Mirza Mohammad Khan (1962). “The oldest book in the Persian language is Hala.” In twenty articles. The first volume, the second edition, Tehran: Dunya Kitab. Ray, Jonathan; Armson, J. She. (2013). Al-Mosua al-philosophical Al-Mukhashara. Translated by: Fouad Kamel, Jalal Al-Ashry and Abd al-Rashid al-Sadiq Mahmoudi, revised and supervised by: Zaki Najib Mahmoud, Cairo: Al-Marqas al-Qoomi for translation. Safa, Zabihullah (1990). The history of literature in Iran (from the beginning of the Islamic era to the Seljuk period). Volume 1, Tehran: Ferdous. Sayadani, Ali and others (Spring and Summer 1400/2021 AD). “Al-Boliphony in the Narrative of Al-Diwan al-Isbarti by Abd al-Wahhab Issawi Ali in the Light of Al-Bakhtiniya Theory.” Studies in the Arabic language and manners, semi-annual authoritative international, Sunnah 12, No. 33, 103-197. Smith, Philip Daniel (2016). An introduction to cultural theory. Translated by Hasan Pouyan, Tehran: Cultural Research Office. Todorov, Tzutan (1994). “Bakhtin: the greatest theorist of literature in the 20th century.” In the Soda of Conversation, Laughter, Freedom by Mikhail Bakhtin, translated by Mohammad Poivendeh, Tehran: Arest. Todorov, Tzutan (1998). Dialogue logic of Mikhail Bakhtin. Translated by Dariush Karimi, Tehran: Center. www.magiran.com/article/3803674 www://cheshmebrkhar.ir/59529 Zaitouni, Latif (2002). Glossary of terms of criticism of the novel (Arabic, English, French). Lebanon: School of Lebanon Nashrun, Dar Nahar Llanshar. Zidan, Georgi (2013). History of Islamic civilization. Second part, Cairo: Hindawi Foundation. altibrah.ae/author/2734 www.magiran.com/article/3803674 www://cheshmebrkhar.ir/59529 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 475 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 177 |