
تعداد نشریات | 21 |
تعداد شمارهها | 301 |
تعداد مقالات | 3,173 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,211,759 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,380,286 |
گونه شناسی اشعار عاشورایی (با تمرکز بر اشعار عاشورایی یزد) | ||
پژوهشنامۀ فرهنگ و ادبیات آیینی | ||
مقاله 7، دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 4، بهمن 1402، صفحه 89-108 اصل مقاله (570.47 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/jcrl.2024.6968.1077 | ||
نویسنده | ||
مهدی صادقی* | ||
استادیار گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
اشعار عاشورایی از نظر لحن، ساختار و کاربرد در اشکال متنوع و با درونمایۀ سوگ، با رویکرد عرفانی، حماسی، اخلاقی و اجتماعی و گاه با تلفیقی از این رویکردها عرضه میشوند. در این جستار با روش توصیفی-تحلیلی و استشهادی، وجوه زیبایی و عجین بودن عواطف و خیال شاعر عاشورایی با رویداد تاریخی در انواع شعر عاشورا بیان میشود. نتایج حاکی از آن است که گونههای اشعار عاشورایی با صراحت، سادگی زبان، حقیقت، پیام و مضمونپردازی صمیمی،... درآمیختهاست که با توجه به طبع، ذوق و توفیق شاعر و همچنین عنایت اهلبیت، شکل مورد نظر شعر عاشورایی گاه به سان اثری کلاسیک و گاه با تلفیقی از آواز و شیوایی موسیقی شعر در محفل سیدالشهدا(ع) ترسیم میشود که همین ابتکار منجر به آفرینش گونۀ خاصی از این نوع شعر میشود. عناصر زبان، موسیقی، تخیل و عاطفه در انواع گونههای شعر عاشورایی یزد در فلسفۀ عاشورا، کارکرد توضیحی دارند و تصاویر بر پایۀ معرفت حسّی و اصل تداعی استوار است. | ||
کلیدواژهها | ||
زیباشناسی؛ شعر؛ عاشورا؛ ادبیات؛ شاعران یزد | ||
مراجع | ||
قرآن کریم امین فروغی، مهدی. (1392). شعر و موسیقی در نوحههای تهران. تهران: فرهنگ اسلامی. انصاری، نرگس. (1389). عاشورا در آیینۀ شعر معاصر. تهران: مجتمع عاشورا. الهامبخش، سیدمحمود؛ میرجلیلی، محمدعلی؛ احرامیان، علیرضا. (1379). حرف ماندگار. یزد: آموزشوپرورش. بلوکباشی، علی. (1381). «فراز و فرود نمایش قدسیانه در فرایند تحولات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی جامعۀ ایران». مجلۀ ماه هنر. ش 43و 44. صص22-43. پورنامداریان، تقی. (1364). داستان پیامبران در کلیات شمس. تهران: علمیوفرهنگی. پورنامداریان، تقی و دیگران. (1391). «بررسی و تأویل چند نماد در شعر معاصر»، نشریۀ ادبیات پارسی معاصر. س2. ش1. صص25-48. ثروتیان، بهروز. (1369). بیان در شعر فارسی. تهران: برگ. جانباللهیف، محمدسعید. (1373). نخلبندی و نخلگردانی در میبد. تهران: معلم. چلکووسکی، پیترجی. (1367). تعزیه هنر بومی ایران. ترجمۀ داود حاتمی. تهران: انتشارات. خالقی، روحالله. (1381). سرگذشت موسیقی ایران. تهران: صفیعلیشاهی. دهخدا، علیاکبر. (1373). لغتنامه. تهران: دهخدا. سعادت، مصطفی. (1398). «رابطۀ تابوتوارۀ نخل با درخت خرما». فرهنگ یزد. س1. ش4. صص 26-9. شفیعیکدکنی، محمدرضا. (1386). زمینههای اجتماعی شعر فارسی. تهران: اختران. شمیسا، سیروس. (1383). انواع ادبی. تهران: فردوس. صادقی، میمنت. (1376). واژهنامۀ هنر شاعری. تهران: کتاب مهناز. صادقی، مهدی؛ صادقزاده، محمود؛ عزیزالله توکلی. (1399). «مضامین تعلیمی در اشعار عاشورایی یزد». مجله زبانو ادبیات فارسی دانشگاه آزاد سنندج. ش39. صص 194-165. صادقی، مهدی؛ صادقزاده، محمود؛ عزیزالله توکلی. (1399). «زیبایی آواز و دستگاه موسیقی در اشعار عاشورایی یزد در قالب نوحه». مجله فنون ادبی اصفهان. ش4(پیاپی33). صص133-152. صادقی، مهدی و رضایی، فضلالله. (1401). «جلوههای اندیشۀ اشعار عاشورایی یزد در قاب حماسه و عرفان». کنفرانس مطالعات زبان و ادبیات بینالمللی لهستان. صص 20-1. صادقی، مهدی؛ صادقزاده، محمود؛ مؤمنی، زکیه. (1401). نغمۀ عشق در حسینیۀ ایران. یزد: سیدعلیزاده. صادقی، مهدی. (1401). حماسۀ سروها. یزد: حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس. فتوحی، عباس. (1373). تذکرۀ شعرای یزد. یزد: موسسهانتشارات. کافی، غلامرضا. (1386). شرح منظومۀ ظهر. تهران: مجتمع عاشورا. کزازی، میرجلالالدین. (1373). زیباییشناسی سخن پارسی (معانی). تهران: نشر مرکز. کزازی، میرجلالالدین. (1386). زیباییشناسی سخن پارسی (بیان). تهران: نشر مرکز. گلمحمدی، حسن. (1366). عاشورا و شعر فارسی. تهران: اطلس. مجاهدی، محمدعلی. (1386). کاروان شعر عاشورا. قم: پژوهشکده تحقیقات اسلامی. محتشمکاشانی، علیبناحمد. (1387). دیوان محتشم. تصحیح اکبر بهداروند. اصفهان: قائمیه. محمدزاده، مرضیه. (1383). دانشنامه شعر عاشورایی. ج1و2. تهران: ادراۀ ارشاد اسلامی. مهرابی، عالیه. (1395). واژه را به اوج میبرم (اشعار شاعران جوان یزد). یزد: کتابآرای پیشگام. ناتلخانلری، پرویز. (1361). وزن شعر فارسی. تهران: طوس. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 319 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 154 |