پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شماره‌ها | 329 |
| تعداد مقالات | 3,438 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,037,083 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,830,448 |
سنجش آسیب پذیری روستاها در برابر بحران کم آبی (مورد مطالعه: شهرستان های قروه و دهگلان) | ||
| روستا و توسعه پایدار فضا | ||
| مقاله 7، دوره 4، شماره 4 - شماره پیاپی 16، دی 1402، صفحه 132-152 اصل مقاله (1.13 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/vssd.2023.6299.1183 | ||
| نویسندگان | ||
| حامد قادرمرزی1؛ پروانه محمدی* 2؛ اسماعیل سالاروند3 | ||
| 1دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
| 3دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| خشکسالی طیف گسترده‌ای از اقلیم‌ها و اکوسیستم‌ها را تحت تأثیر قرار میدهد. در این بین شعاع تأثیر پدیده‌ی خشکسالی در نواحی روستایی بیش از سایر نواحی بوده، زیرا اقتصاد و زندگی روستایی اتکاء نسبتاً زیادی به منابع طبیعی و فعالیت‌های کشاورزی دارد. مطالعه حاضر با هدف گروهبندی و اولویتبندی روستاهای شهرستانهای قروه و دهگلان به منظور نشان دادن تفاوت در شدت خشکسالی و درجه آسیبپذیری ناشی از آن صورت گرفته است. دادههای حاصل از محاسبه شدت خشکسالی نشان داد در شهرستانهای قروه و دهگلان در طول سالهای مورد بررسی خشکسالی ملایم داشتهایم. همچنین در بحث آسیبپذیری ناشی از خشکسالی در سکونتگاههای مورد مطالعه، 13روستا به عنوان نمونه انتخاب و با استفاده از متغیرهای معین میزان آسیبپذیری آنها سنجیده شده است. 100 درصد روستاهای مورد بررسی در سطح شهرستانهای قروه و دهگلان دارای تجربه خشکسالی هستند. نتایج حاصل از گروهبندی توکی نشان میدهد روستاهای نمونه از نظر آسیبپذیری در سطح شاخصهای درآمد حاصل از معیشت اصلی و فرعی خانوار، دسترسی به منابع آب کشاورزی، تنوع معیشتی خانوار در ارتباط با شغل دوم و کاهش سطح زیر کشت آبی متفاوت از یکدیگر هستند. بیشترین تفاوت بین روستاها در سطح شاخص دسترسی به منابع آب کشاورزی است. روستاهای مورد مطالعه در نهایت با استفاده از روش میانیابی spline در سامانه GIS از نظر شدت خشکسالی و درجه آسیبپذیری پهنه‌بندی شدند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آسیب پذیری روستاها؛ بحران کم آبی؛ پهنه بندی؛ خشکسالی | ||
| مراجع | ||
|
آسیایی، مهدی (1385). پایش خشکسالی در مشهد با استفاده از شاخص خشکسالی پالمر، مجله جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، 7، 186- 168. https://doi.org/10,22067/geography.v4i7.4207
اسماعیل نژاد، مرتضی، اکبرپور، محمد، میکانیکی، جواد، و فال سلیمان، محمود (1397). ارزیابی پیامدهای اثرات خشکسالی بر امنیت غذایی و معیشت روستایی (مطالعه موردی: کشاورزان روستایی دهستان میغان نهبندان)، جغرافیا، (57)16، 5- 18. https://rimag.ricest.ac.ir/fa/Article/8762
ادب، حامد، قالهری، غلامحسین، و بیاتی، رضا (1387)، ارزیابی روش‌های میانیابی کریجینگ و رگرسیون خطی بر پایه DEM در تهیه نقشه همبارش سالانه در استان خراسان رضوی، همایش ژئوماتیک، تهران، سازمان نقشه‌برداری کشور. https://civilica.com/doc/37075
تقوایی، مسعود،، و غفاری، سیدرامین (1385). اولویت بندی بحران در سکونتگاههای روستایی (با روش AHP) (مطالعه موردی : دهستان بازفت) ، علوم انسانی دانشگاه اصفهان، 20(1)، 47-74. https://sid.ir/paper/fa436849
توکلی، جعفر، الماسی، هادی، و قوچی، پرستو (1395). بررسی و تحلیل راهبردهای سازگاری کشاورزان با خشکسالی در استان کرمانشاه، نشریه پژوهش‌های روستایی، 7 (1)، 241-217. https://dorl.net/dor/20.1001.1.20087373.1395.7.1.9.0
سلیمانی، عادل، افراخته، حسن، عزیزپور، فرهاد، و طهماسبی، اصغر (1395). تبیین فرایند آسیبپذیری روستاییان نسبت به خشکسالی (مطالعه موردی: روستای پشتنگ ـ شهرستان روانسر)، پژوهش و برنامه ریزی روستایی، (4)5، 90-77. https://civilica.com/doc/663960/
حمیدیان پور، محسن، سلیقه، محمد، و فلاح قالهری، غلامعباس (1392). کاربرد انواع روش‌های درون یابی به منظور پایش و تحلیل فضایی خشکسالی مورد: استان خراسان رضوی، جغرافیا و توسعه، 30، 70-57. http://doi.org/10.22111/GDIJ.2014.242
حاجیان، نرگس، و قاسمی، مریم (1401). استراتژی‌های تنوع بخشی فعالیت‌های اقتصادی نواحی روستایی در معرض خشکسالی (مطالعه موردی: شهرستان چناران)، روستا و توسعه پایدار فضا، (2)3، 43-25. https://www.sid.ir/paper/1043588/fa
صدر ممتاز، ناصر، طبیبی، سید جمال الدین، و محمودی، محمود (1386). مطالعه تطبیقی برنامه ریزی مدیریت بلایا در کشورهای منتخب، مجله دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، 65، 19-14. http://tumj.tums.ac.ir/article-fa.html
طالب، مهدی (1380). بررسی مشارکت روستاییان در بازسازی مناطق زلزله زده. نامه علوم اجتماعی، 9(18)، 133-165. https://sid.ir/paper/fa2328/
عساکره، حسین (1387). کاربرد روش کریجینگ در میانیابی بارش، جغرافیا و توسعه، 12، 42- 25. https://doi.org/10.22111/gdij.2008.1241
عبدی، علی، رحمانی، بیژن، و تاج، شهره (1398). ارائه الگوی مدیریت بحران در مناطق روستایی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان قرچک، جغرافیا (برنامه ریزی منطقه‌ای)، 37، 226-203. https://dorl.net/dor/20.1001.1.22286462.1398.10.37.12.1
فرج زاده اصل، منوچهر (1384). خشکسالی از مفهوم تا راهکار، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، چاپ اول، 111.
قربانیان، عفت، و زیبایی، منصور (1400). سنجش آسیب پذیری جوامع مبتنی بر صیادی نسبت به اثرات تغییر اقلیم: مطالعه موردی صیادی جنوب ایران، تحقیقات اقتصاد کشاورزی، 13(3)، 116-98.https://doi.org/10.30495/jae.2021.21014.2001
کشاورز، مرضیه، و کرمی، عزت اله (1387). سازه‌های اثرگذار بر مدیریت خشکسالی کشاورزان و پیامدهای آن، کاربرد مدل معادلات ساختاری، علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، 12 (43)، 267-283. http://jcpp.iut.ac.ir/article-1-838-fa.html
رادمنش، فریدون، و جلالی، جمیل (1394). بررسی اثرات پدیده خشکسالی بر تغییرات منابع آب (سطحی و زیرزمینی) در استان خوزستان. کنفرانس بین المللی پژوهش‌های نوین در علوم کشاورزی و محیط زیست، کوالالامپور، مالزی، 1-12. https://civilica.com/doc/435984
Tatli, H. and Turkes, M. (2011). Empirical Orthogonal Function Analysis of the Palmer Drought Indices, Agricultural and Forest Meteology, 151(7), 981- 991. http://dx.doi.org/10.1016/j.agrformet.2011.03.004
Cutter, S. and Corendea, C. (2013). from social vulnerability to resiliense measuring progress toward disaster risk reduction. United Nations University Institute for Environment and Human Security (UNU-EHS. ISSN: 1816-1154. https://www.preventionweb.net/quick/42915
John, V. (2013). Climate change: Global Development. The Guardian. September
Mogotsi, k. Nyariki, M. M. and Nyariki, D.M. (2013). The role of drought among Agro – pastoral communities in a semi arid environment: the case of Botswana, journal of Arid environments, 38-44.
Dang, H. L. Li, E. Nuberg, I. and Bruwer, J. (2014). Farmers’ perceived risks of climate change and influencing factors: a study in the Mekong Delta, Vietnam. Environmental management, 54(2), 331-345. http://dx.doi.org/10.1007/s00267-014-0299-6 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 644 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 399 |
||
نماد الکترونیک
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب