
تعداد نشریات | 21 |
تعداد شمارهها | 314 |
تعداد مقالات | 3,321 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,546,602 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,591,245 |
تأمّلی در چیستی ادبیات آیینی | ||
پژوهشنامۀ فرهنگ و ادبیات آیینی | ||
مقاله 13، دوره 2، شماره 1 - شماره پیاپی 3، شهریور 1402، صفحه 231-246 اصل مقاله (436.07 K) | ||
نوع مقاله: مقاله مروری | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/jcrl.2023.5178.1033 | ||
نویسندگان | ||
زهرا انجم شعاع* 1؛ احمد امیری خراسانی2 | ||
1دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی، مدرس دانشگاه فرهنگیان، کرمان، ایران | ||
2استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه باهنر، کرمان ، ایران | ||
چکیده | ||
ادبیات آیینی سابقة دیرینی در تاریخ ادبیات فارسی دارد که نشاندهندۀ اهمیت موضوعات و مفاهیم آیینی نزد شاعران و سخنپردازان فارسیزبان است. در گذشته درونمایۀ ادبیات آیینی کهن بیشتر بر اسطورهها، سنتها و آدابورسوم فرهنگی تأکید میکرد، اما از دورة اسلامی و بهویژه با روی کار آمدن حکومتهای شیعی، رنگ و بوی مذهبی گرفت. در دورة معاصر دربارة چیستی و ماهیت شعر آیینی تحقیقاتی انجام شده است که معمولاً جامعیت و مانعیت تعریف در آن لحاظ نشده است و گاهی در تعاریف ارائهشده، ادبیات آیینی با ادبیات عرفانی، مذهبی یا تعلیمی خلط شده است. این پژوهش تلاش میکند تا با شیوة کتابخانهای و سند کاوی به بررسی چیستی ادبیات آیینی بپردازد و در حد توان، تعریفی جامع از ادبیات آیینی ارائه دهد. در ادامه، بعضی از گونههای ادبیات آیینی بررسی و بهطور اجمالی به ساختار و محتوای آن اشاره شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
ادبیات فارسی؛ آیین؛ آیینهای اسلامی؛ آیینهای ایرانی؛ ادبیات آیینی | ||
مراجع | ||
آذر، امیراسماعیل. (1388). شکوه عشق. دوم. تهران: سخن
آذرنوش، آذرتاش. (1379). فرهنگ معاصر فارسی عربی. نشر نی.
امینپور، قیصر. (1383). سنت و نوآوری در شعر معاصر. اول. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
بهار، مهرداد. (1376). جستاری چند در فرهنگ روز ایران. تهران: فکر روز.
بختیاری، محمدرضا. (1395). «نگاهی به ادبیات آیینی عاشورایی از دیدگاه شاعران معاصر». کنگره بینالمللی زبان و ادبیات.
حبیبی، علیرضا و حسنزاده میرعلی، عبدالله. (1400). «جامعه شناسی شعر آیینی در ایران». سبکشناسی نظم و نثر فارسی. د14. ش64. صص2-16.
حسینی کازرونی، سید احمد. (1393). «نگاهی به ادبیات متعهد و تأثیر آن بر شعر مشروطیت». مطالعات ادبیات تطبیقی. س5. ش 18. صص135-152.
حیدری، زهرا. (1395). «بررسی صورت و معنی در شعر سید حمیدرضا برقعی». پایاننامۀ کارشناسی ارشد. زاهدان: دانشگاه سیستان و بلوچستان.
خردمندپور، مسعود و نوریان، سیدمهدی. (1393). «مضامین تعلیمی در شعر آیینی». ادبیات تعلیمی. س6. ش 23. صص 17-38.
دهخدا، علیاکبر. (1377). لغتنامه دهخدا. دورۀ 16جلدی. تهران: دانشگاه تهران.
رمضانخانی، داوود. (1394). «تحلیل اشعار آیینی سید حسن حسینی». پایاننامۀ کارشناسی ارشد. قزوین: دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره).
زرینکوب، عبدالحسین. (1354). نقد ادبی. ج2. تهران: امیر کبیر.
سعدی، مصلح الدین. (1394). کلیات سعدی. تصحیح محمدعلی فروغی. تهران: امیرکبیر.
سنگری، محمدرضا. (1391). پرسه در سایة خورشید. اول. تهران: سایة سخن
فردوسی، ابوالقاسم. (1394). شاهنامه فردوسی. تصحیح جلال خالقی مطلق. دورة 9جلدی. تهران: سخن.
فکوهی، ناصر. (1389). انسان و فرهنگ. تهران: جاوید.
کاظمی، محمدکاظم. (1389). ده شاعر انقلاب. دوم. تهران: سوره مهر.
کافی، محمدرضا. (1388). شرح منظومه ظهر. دوم. تهران: مجتمع فرهنگی عاشورا.
لنگرودی، شمس. (1389). تاریخ تحلیلی شعر نو. ششم. تهران: مرکز.
مجاهدی، محمدعلی. (1392). سیمای مهدی موعود در آیینه شعر فارسی. دوم. قم: جمکران.
مجاهدی، محمدعلی. (1390). شکوه شعر عاشورا در زبان فارسی. قم: زمزم هدایت.
محدثی خراسانی، زهرا. (1388) شعر آیینی و تأثیر انقلاب اسلامی بر آن. تهران: مجتمع فرهنگی عاشورا. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 412 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 305 |