از پیشارمان تا رمان: تأثیر فرم‌های غیر رمان بر پیدایش رمان پاورقی فارسی در مطبوعات ایران از آغاز تا 1300 خورشیدی

آرین‌پور، یحیی (1372). از صبا تا نیما. جلد دوم. چاپ پنجم. تهران: زوار.
الهی، صدرالدین (1377). «درآمدی بر مقولۀ پاورقی‌‌نویسی در ایران (بخش اول).» ایران‏شناسی. شمارۀ 2، صص. 341ـ327.
الهی، صدرالدین (1377). «درآمدی بر مقولۀ پاورقی‌‌نویسی در ایران (بخش سوم/ الف).» ایران‏شناسی. شمارۀ 40، صص. 733ـ716.
الهی، صدرالدین (1378). «درآمدی بر مقولۀ پاورقی‌‌نویسی در ایران (بخش سوم/ ب).» ایران‏شناسی. شمارۀ 41، صص. 124ـ101.
بالایی، کریستف (1377). پیدایش رمان فارسی. ترجمۀ مهوش قویمی، نسرین خطاط. تهران: انتشارت معین و انجمن ایرانشناسی فرانسه.
برکت، بهزاد (1385). «ادبیات و نظریۀ نظام چندگانه: نقش اجتماعی نوشتار.» نامۀ علوم اجتماعی. جدید (پیاپی 28)، صص. 97ـ82. 
بهزادی، علی (1373). «ظهور، اوج و سقوط پاورقی‏نویسی در مطبوعات ایران.» گردون. شمارۀ 26 و 25، صص. 44ـ42.
پارسانسب، محمد (1390). نظریه و نقد رمان تاریخی فارسی: 1332ـ1248. چاپ دوم. تهران: چشمه.
خجسته، فرامرز (1387). «پیدایش و تکوین رمان فارسی.» تاریخ ادبیات. شمارۀ 59، صص. 89ـ61.
سپهران، کامران (1381). ردپای تزلزل: رمان تاریخی ایران 1320ـ1300. تهران: شیرازه.
قانون‌پرور، محمدرضا (1393). آینة ایرانی. ترجمة مهدی محمدزاده. چاپ دوم. تهران: نیسا.
محمودیان، محمدرفیع (1381). نظریۀ رمان و ویژگی‌های رمان فارسی. تهران: فرزان روز.
میرعابدینی، حسن (1387). صد سال داستان‌نویسی ایران. جلد یکم و دوم. چاپ پنجم. تهران: چشمه.
وات، ایان (1386) «رئالیسم و نوع ادبی رمان.» در نظریه‌های رمان: از مدرنیسم تا پسامدرنیسم. دیوید لاج و دیگران. گردآوری و ترجمۀ حسین پاینده. تهران: نیلوفر.
نشریات
اختر  (1378). جلد اول). سال اول‌‌ـ سوم، سال اول و دوم 61ـ1؛ سال سوم 69ـ1. به مدیریت محمدطاهر تبریزی. زیر نظر عبدالحسین نوایی و دیگران، تهیه و تنظیم: کتابخانۀ ملی ایران. تهران: کتابخانۀ ملی ایران.
اختر (1379). جلد دوم. سال چهارم‌‌ـ پنجم، سال چهارم: 50ـ1؛ سال سوم 50ـ1. به مدیریت محمدطاهر تبریزی. زیر نظر عبدالحسین نوایی و دیگران، تهیه و تنظیم: کتابخانۀ ملی ایران. تهران: کتابخانۀ ملی ایران.
اختر (1380). جلد سوم. سال ششم‌‌ـ هفتم، سال ششم: 50ـ1؛ سال هفتم 48ـ1. به مدیریت محمدطاهر تبریزی. زیر نظر عبدالحسین نوایی و دیگران، تهیه و تنظیم: کتابخانۀ ملی ایران. تهران: کتابخانۀ ملی ایران.
اختر (1381). جلد چهارم. سال هشتم‌‌ـ دوازدهم، سال هشتم: 51ـ1؛ سال نهم: 24ـ1، سال دهم‌‌ـ سال یازدهم: 12ـ1، سال دوازدهم: 63ـ1. به مدیریت محمدطاهر تبریزی. زیر نظر عبدالحسین نوایی و دیگران، تهیه و تنظیم: کتابخانۀ ملی ایران. تهران: کتابخانۀ ملی ایران.
اختر  (1382). جلد پنجم. سال سیزدهم‌‌ـ چهاردهم، سال سیزدهم: 50ـ1؛ سال چهاردهم: 51ـ1. به مدیریت محمدطاهر تبریزی. تهیه و تنظیم: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
اختر  (1383).جلد ششم. سال پانزدهم‌‌ـ شانزدهم، سال پانزدهم: 38ـ1؛ سال شانزدهم: 50ـ1. به مدیریت محمدطاهر تبریزی. تهیه و تنظیم: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
اختر (1383). جلد هفتم. سال هفدهم‌‌ـ هجدهم، سال هفدهم: 28ـ1؛ سال هجدهم: 38ـ1. به مدیریت محمدطاهر تبریزی. تهیه و تنظیم: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
اختر (1383). جلد هشتم. سال نوزدهم‌‌ـ بیستم، سال نوزدهم: 20ـ1؛ سال بیستم: 51ـ1. به مدیریت محمدطاهر تبریزی. تهیه و تنظیم: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
اختر  (1383). جلد نهم، سال بیست و یکم‌‌ـ بیست و سوم، سال بیست و یکم: 48ـ1؛ سال بیست و دوم: 44ـ1، سال بیست و سوم: 10ـ1. به مدیریت محمدطاهر تبریزی. تهیه و تنظیم: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
اطلاعات هفتگی (1332ـ1320). به مدیریت و صاحب‌‌امتیازی عباس مسعودی. به سردبیری احمد شهیدی، از نوروز 1331 مهندس کردبچه. دامنۀ بررسی: از فروردین1320 تا پایان اسفند1332. 
اقدام (1395ـ1305). به مدیریت عباس خلیلی. از سال پنجم، 9 فروردین 1305 ش.، شمارۀ 1، مسلسل 173 تا شمارۀ 1395، 12 آبان‌‌ماه 1310.
ایران (1374). جلد اول. شماره‌های 208ـ1. تهیه و تنظیم: کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران. تهران: کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران با همکاری مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه.
ایران (1375). جلد دوم. شماره‌های 417ـ209. تهیه و تنظیم: کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران. تهران: کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران با همکاری مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه.
 ایران (1375). جلد سوم.  شماره‌های 639ـ418. تهیه و تنظیم: کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران. تهران: کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران با همکاری مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه.
ایران (1376). جلد چهارم. شماره‌های 863ـ640. تهیه و تنظیم: کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران. تهران: کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران با همکاری مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه.
ایران (1376). جلد پنجم. شماره‌های 1032ـ864. تهیه و تنظیم: کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران. تهران: کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران، با همکاری مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه.
ایران سلطانی به انضمام ایران (1380) به مدیریت محمد ندیم‌‌السلطان، محمدباقر اعتمادالسلطنه. تهیه و تدوین: جمشید کیانفر. تهران: کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
پرورش (1279). جلد اول. سال اول. تهیه و تنظیم: عنایت‌الله رحمانی. تهران: انتشارات سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران. از شمارۀ 1، جمعه، دهم صفر 1318، 8 ژوئن 1900 مسیحی [19 خرداد 1279].
 پرورش (1279). جلد اول. سال اول. تهیه و تنظیم: عنایت‌الله رحمانی. تهران: انتشارات سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران. از شمارۀ 1، جمعه، دهم صفر 1318، 8 ژوئن 1900 مسیحی [19 خرداد 1279].
تربیت (نخستین نشریۀ روزانۀ غیردولتی ایران) (1376). جلد اول. شمارۀ 211ـ1. به مدیریت محمدحسین فروغی (ذکاءالملک). کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران. تهران: کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران، با همکاری سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش.
تربیت (نخستین نشریۀ روزانۀ غیردولتی ایران) ( 1377). جلد دوم. شمارۀ 253ـ212. به مدیریت محمدحسین فروغی (ذکاءالملک)، کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران. تهران: کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران، با همکاری سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش. 
تربیت (نخستین نشریۀ روزانۀ غیردولتی ایران) ( 1377). جلد سوم. شمارۀ 434ـ354. مدیر: محمدحسین فروغی (ذکاءالملک)، کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران. تهران: کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران، با همکاری سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش. 
ثریا (1384). جلد اول. سال اول. تهیه و تنظیم: عنایت‌الله رحمانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
 ثریا (1384). جلد دوم. سال دوم و سوم. تهیه و تنظیم: عنایت‌الله رحمانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
 ثریا (1384). جلد سوم. سال پنجم، ششم و هفتم. تهیه و تنظیم: عنایت‌الله رحمانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
حبل‌‌المتین (1383). جلد چهارم. سال هفتم، شماره‌های 45ـ1. به مدیریت جلال‌‌الدین حسینی. تهیه و تنظیم: عنایت‌‌الله رحمانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
حبل‌‌المتین (1383). جلد ششم. سال نهم، شماره‌های 44ـ1. به مدیریت جلال‌‌الدین حسینی. تهیه و تنظیم: عنایت‌‌الله رحمانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
حبل‌‌المتین (1383). جلد دهم. سال سیزدهم، شماره‌های 46ـ1. به مدیریت جلال‌‌الدین حسینی. تهیه و تنظیم: عنایت‌‌الله رحمانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
حبل‌‌المتین (1383). جلد یازدهم‌‌ـ چهاردهم. شماره‌های 46ـ1. به مدیریت جلال‌‌الدین حسینی. تهیه و تنظیم: عنایت‌‌الله رحمانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
حبل‌‌المتین (1383). جلد دوازدهم. سال پانزدهم، شماره‌های 45ـ1. به مدیریت جلال‌‌الدین حسینی. تهیه و تنظیم: عنایت‌‌الله رحمانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
حبل‌‌المتین (1383). جلد سیزدهم. سال شانزدهم، شماره‌های 47ـ1. به مدیریت جلال‌‌الدین حسینی. تهیه و تنظیم: عنایت‌‌الله رحمانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
 حبل المتین (1383). جلد چهاردهم. سال هفدهم، شماره‌های 46ـ1. به مدیریت جلال‌‌الدین حسینی. تهیه و تنظیم: عنایت‌‌الله رحمانی تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
حبل‌‌المتین (1383). جلد پانزدهم. سال هجدهم، شماره‌های 46ـ1. به مدیریت جلال‌‌الدین حسینی. تهیه و تنظیم: عنایت‌‌الله رحمانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
حبل‌‌المتین (1383). جلد هفدهم. سال بیستم، شماره‌های 34ـ1. به مدیریت جلال‌‌الدین حسینی. تهیه و تنظیم: عنایت‌‌الله رحمانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران، تهران.
حبل‌‌المتین (1383). جلد هجدهم. سال بیست و یکم، شماره‌های 40ـ1. به مدیریت جلال‌‌الدین حسینی. تهیه و تنظیم: عنایت‌‌الله رحمانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران، تهران.
حبل‌‌المتین (1383). جلد نوزدهم. سال بیست و دوم، شماره‌های 45ـ1. به مدیریت جلال‌‌الدین حسینی. تهیه و تنظیم: عنایت‌‌الله رحمانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران، تهران.
حبل‌‌المتین (1383). جلد بیستم. سال بیست و سوم، شماره‌های 28ـ1. به مدیریت جلال‌‌الدین حسینی. تهیه و تنظیم: عنایت‌‌الله رحمانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
حبل‌‌المتین (1383). جلد بیست و یکم. سال سی و دوم، شماره‌های 24ـ1. به مدیریت جلال‌‌الدین حسینی. تهیه و تنظیم: عنایت‌‌الله رحمانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
حبل‌‌المتین (1383). جلد بیست و دوم. سال سی و سوم، شماره‌های 42ـ1. به مدیریت جلال‌‌الدین حسینی. تهیه و تنظیم: عنایت‌‌الله رحمانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
حبل‌‌المتین (1383). جلد بیست و سوم. سال سی و چهارم، شماره‌های 25ـ1. به مدیریت جلال‌‌الدین حسینی. تهیه و تنظیم: عنایت‌‌الله رحمانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
حبل‌‌المتین (1383). جلد بیست و چهارم. سال سی و پنجم، شماره‌های 48ـ1. به مدیریت جلال‌‌الدین حسینی. تهیه و تنظیم: عنایت‌‌الله رحمانی.تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
حبل‌‌المتین (1383). جلد بیست و پنجم. سال سی و ششم، شماره‌های 48ـ1. به مدیریت جلال‌‌الدین حسینی. تهیه و تنظیم: عنایت‌‌الله رحمانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
 حبل‌‌المتین (1383). جلد بیست و ششم. سال سی و هفتم، شماره‌های 47ـ1. به مدیریت جلال‌‌الدین حسینی. تهیه و تنظیم: عنایت‌‌الله رحمانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
 حبل‌‌المتین (1383). جلد بیست و هفتم. سال سی و هشتم و سی و نهم، شماره‌های 4ـ1 و 42ـ1. به مدیریت جلال‌‌الدین حسینی. تهیه و تنظیم: عنایت‌‌الله رحمانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
دولت علیۀ ایران (1370). جلد اول. شماره‌های 550ـ472. به مدیریت میرزا ابوالحسن‌‌خان صنیع‌‌الملک. با همکاری و نظارت جمشید کیان‌فر. تهران: کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران. 
دولت علیۀ ایران (1372). شماره‌های 650ـ551. به مدیریت میرزا ابوالحسن‌‌خان صنیع‌‌الملک. با همکاری و نظارت جمشید کیان‌فر و عنایت‌‌الله رحمانی. تهران: کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
روزنامۀ ملتی (روزنامۀ ملّت سنیّۀ ایران) (1287ـ 1283)از 15 محرم 1283 ق. [9 خرداد 1245/30 می 1866] تا شمارۀ 34، 20 جمادی‌الأخری 1287 ق [26 شهریور 1249/17 سپتامبر 1870]. آرشیو دیجیتال کتابخانۀ مجلس. 
روزنامه‌های اصفهان در عصر مشروطه (الجناب، جهاد اکبر، فرج بعد از شدت، انجمن بلدیۀ اصفهان، ناقور) (1385). به اهتمام و مقدمۀ دکتر محمدعلی چلونگر.اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، مرکز اصفهان شناسی و خانۀ ملل.
صبح صادق (1386). جلد اول. شماره‌های 1 تا 126. یومیۀ 1325 قمری [1286 ش. حدوداً]. به مدیریت مهدی‌‌قلی‌‌خان مؤید دیوان. صاحب امتیاز: مؤیدالممالک. تهیه و تنظیم: عنایت‌‌الله رحمانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
 صبح صادق (1386). جلد دوم. سال اول، شمارۀ 168 تا 228؛ سال دوم شمارۀ 1 تا 97. یومیۀ 1325 قمری [1286 ش. حدوداً]. به مدیریت: مهد‌‌ی‌‌قلی‌‌خان مؤید دیوان. صاحب امتیاز: مؤیدالممالک. تهیه و تنظیم: عنایت‌‌الله رحمانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران. 
فرهنگ اصفهان (1385). جلد اول. شماره‌‌های 1 تا 200. به مدیریت میرزا تقی‌خان کاشانی حکیم‌باشی و میرزا محمود افشار. تهیه و تنظیم: عنایت‌الله رحمانی. با مقدمۀ سیدفرید قاسمی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
فرهنگ اصفهان (1385). جلد سوم. شماره‌های 401 تا 600. به مدیریت میرزا تقی‌خان کاشانی حکیم‌باشی و میرزا محمود افشار. تهیه و تنظیم: عنایت‌الله رحمانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران. 
فرهنگ اصفهان (1385). جلد چهارم. شماره‌های 601 تا 764. به مدیریت میرزا تقی‌خان کاشانی حکیم‌باشی و میرزا محمود افشار. مقدمۀ سیدفرید قاسمی. تهیه و تنظیم: عنایت‌الله رحمانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
فرهنگ اصفهان (1385). جلد دوم. شماره‌‌های 201 تا 400. سال چهارم تا هفتم. به مدیریت مسعودخان آجودان‌‌باشی. تهیه و تنظیم: عنایت‌‌الله رحمانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
قانون. (2535 شاهنشاهی). میرزا ملکم‌‌خان. به کوشش و با مقدمۀ هما ناطق. تهران: امیرکبیر.
ناصری (1385). جلد دوم. سال چهارم تا هفتم. به مدیریت مسعودخان آجودان‌‌باشی. تهیه و تنظیم عنایت‌الله رحمانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
وقایع اتفاقیه (1373). جلد اول. شماره‌های 130ـ1. تهران: کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران، با همکاری مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه.
وقایع اتفاقیه (1373). جلد دوم. شماره‌های 260ـ131. تهران: کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران، با همکاری مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه.
وقایع اتفاقیه (1373). جلد سوم. شماره‌های 347ـ261. تهران: کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران، با همکاری مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه.
وقایع اتفاقیه (1374) جلد چهارم. شماره‌های 471ـ375. تهران: کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی، با همکاری مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه. 
یومیۀ حبل‌المتین (1383). جلد اول. سال اول. شمارۀ 1 تا 157. به کوشش ستاد بزرگداشت یکصدمین سالگرد مشروطیت. تهران: دانشگاه تهران.
یومیۀ حبل‌المتین (1383). جلد دوم. سال اول. شمارۀ 158 تا 254. به کوشش ستاد بزرگداشت یکصدمین سالگرد مشروطیت. تهران: دانشگاه تهران.
یومیۀ حبل‌المتین (1383). جلد سوم. سال دوم. شمارۀ 1 تا 54. به کوشش ستاد بزرگداشت یکصدمین سالگرد مشروطیت. تهران: دانشگاه تهران.