
تعداد نشریات | 21 |
تعداد شمارهها | 334 |
تعداد مقالات | 3,476 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,114,802 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,868,864 |
تحلیل تطبیقی انسان فردیتیافته در حکایت «دژ هوشربا»ی مثنوی مولوی و نمایشنامه شاه لیر شکسپیر | ||
مطالعات بین رشته ای ادبیات، هنر و علوم انسانی | ||
مقاله 2، دوره 3، شماره 2 - شماره پیاپی 6، بهمن 1402، صفحه 1-25 اصل مقاله (705.22 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/islah.2023.6104.1251 | ||
نویسندگان | ||
مریم دباغیان* 1؛ محمد بهنام فر2؛ زینب نوروزی3؛ کتایون زارعی طوسی4 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران | ||
2استاد زبان و ادبیات فارسی، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران | ||
3دانشیار زبان و ادبیات فارسی، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران | ||
4استادیار زبان و ادبیات انگلیسی، گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران | ||
چکیده | ||
ادبیات تطبیقی راهی علمی جهت شناخت انسان و پیوندهای ادبی ملل فراهم میکند. فرایند فردیت، نوعی پختگی و رشد روانی انسان و شعر و نمایش نیز بیان درونیّات او است؛ از اینرو ادبیّات و هنر با روان آدمی پیوندی دیرینه مییابند. مولوی و شکسپیر بهعنوان ستارگان ادبیّات جهان، در خاستگاه اندیشۀ شرق و غرب آثاری بینظیر آفریدهاند. بررسی آثار، انطباق اندیشۀ فراگیر آنها را با ویژگیهای روانشناختی نشان میدهد. مولوی بهعنوان عارفی اندیشمند با هدف وحدت بشری، الگویی ناب برای انسان فردیتیافته و به تعبیر عارفانۀ آن، انسان کامل در حکایت «دژ هوشربا» ارائه میدهد. شکسپیر نیز در نمایشنامۀ شاه لیر، انسان را با نقشآفرینی خاص خود نشان میدهد. میتوان گفت مولوی و شکسپیر، ساختمان مدور خویشتنیابی را به شکل تابلوی زیبای انسانی ترسیم میکنند. هدف مقالۀ حاضر که با روش تطبیقی تحلیلی انجام شده، بررسی فرایند فردیت در حکایت «دژ هوشربا» و نمایشنامۀ شاه لیر است که ضمن واکاوی دو اثر، وجوه مشترک و بعضاً متفاوت آنها آشکار میشود. یافتههای تحقیق نشان میدهد در هر دو داستان، سفر رخ داده و سفر هر دو قهرمان نمادی از جست و جوی فردیت روانی آنها است. درنهایت، شاهزادۀ کوچک و شاهلیر در عبور از گذرگاه دشوار خودآگاهی به ناخودآگاهی، روند فردیت را میپیمایند، خویشتنِ خود را مییابند و به نقل از مولانا «زادۀ ثانی» میشوند. | ||
کلیدواژهها | ||
مثنوی مولوی؛ انسان فردیتیافته؛ «دژ هوشربا»؛ شکسپیر؛ تراژدی شاهلیر؛ یونگ؛ تولد دوباره | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
آرگایل، مایکل (بهار 1384). «یونگ و نمادپردازی دینی.» ترجمۀ احمدرضا محمدپور یزدی. نقد و نظر. سال دهم، شمارۀ 37 و 38، صص: 337ـ328. آلندی، رنه ( 1378). عشق. ترجمۀ جلال ستاری. تهران: توس. ابجدیان، امراله (1380). تاریخ ادبیات انگلیس: نمایشنامۀ رنسانس. جلد پنجم، شیراز: دانشگاه شیراز. استفن، مارتین؛ فرانکس، فیلیپ (1378). بررسی آثار شکسپیر. ترجمۀ شرارهسادات شبیری، تهران: مشکات. انوشیروانی، علیرضا (بهار 1389). «ضرورت ادبیات تطبیقی در ایران.» ادبیات تطبیقی (ویژهنامۀ فرهنگستان). سال اول، شمارۀ 1، صص: 38ـ7. تبریزی، غلامرضا (1373). نگرشی بر روانشناسی یونگ. مشهد: جاودان خرد. جلیلی، خسرو؛ شفیقی، احسان (1390). «خاستگاه شرقی شاهلیر براساس تطبیق ساختار آن با داستانهای شرقیـ ایرانی.» جستارهای زبانی. دورۀ دوم، شمارۀ ۳، صص: ۱26ـ109. حسنزاده، شهریار (1388). «تجلّی و تلافی هفت شهر عشق در آثار مولانا و پائولو کوئیلو.» ادبیات تطبیقی (دانشگاه آزاد اسلامی، واحد جیرفت). سال سوم، شمارۀ 9، صص: 68ـ4. ستاری، جلال (1380). «رموز قصه از دیدگاه روانشناسی.» هنر و مردم. شمارۀ 109، صص: 35ـ32. شکسپیر، ویلیام ( 1397). لیرشاه. ترجمۀ جواد پیمان. چاپ دوازدهم، تهران: علمی و فرهنگی. شوالیه، ژان؛ گربران، آلن (1388). فرهنگ نمادها. جلد یکم، ترجمة سودابه فضایلی، چاپ دوم. تهران: جیحون. شولتز، دوان (1359).«الگوی یونگ: انسان فردیتیافته.» ترجمۀ گیتی خوشدل. آرش. شمارۀ 13، صص:92ـ72. شهیدی، سیدجعفر (1380). شرح مثنوی. دفتر ششم. تهران: علمی و فرهنگی. فدایی، فربد (1381). یونگ و روانشناسی تحلیلی او. تهران: دانژه. فرای، نورتروپ (1388). رمز کل: کتاب مقدس و ادبیات. ترجمۀ صالح حسینی، تهران: نیلوفر. فروزانفر، بدیعالزمان (۱۳۸۴). رساله در تحقیق احوال و زندگانی مولانا جلالالدین محمد بلخی مشهور به مولوی. تهران: زوار. فوردهام، فریدا (1388 ). مقدمهای بر روانشناسی یونگ. ترجمۀ مسعود میربها، تهران: جامی. لینگز، مارتین (1365). شکسپیر در پرتو هنر عرفانی. ترجمۀ سودابه فضائلی، تهران: نقرۀ زرین. لینگز، مارتین (1382). راز شکسپیر. ترجمۀ سودابه فضائلی، تهران: قطره. مکگین، کارل (1400). فلسفۀ شکسپیر. ترجمۀ بهارک سهامی، تهران: قطره. مورنو، آنتونیو (1393). یونگ، خدایان و انسان مدرن. ترجمۀ داریوش مهرجویی، چاپ هشتم، تهران: مرکز. مولوی، جلالالدینمحمد (1370). مثنوی معنوی. به تصحیح رینولد الین نیکلسون، تهران. نمازعلیزاده، سهیلا (1395). «بررسی و تحلیل داستان دژ هوشربا براساس نظریات یونگ». ادبیات عرفانی و اسطورهشناختی. سال دوازدهم، شمارۀ 44، صص: 292ـ267. هال، کالوین اسپرینگر؛ نوردبای، ورنون جی. (1375). مبانی روانشناسی تحلیلی یونگ. ترجمۀ محمدحسین مقبل، تهران: جهاد دانشگاهی. همایی، جلالالدین (1356). تفسیر مثنوی مولوی: داستان قلعۀ ذاتالصور یا دژ هوشربا. تهران: آگاه. یونگ، کارل گوستاو (1368). چهار صورت مثالی. ترجمۀ پروین فرامرزی، مشهد: آستان قدس رضوی. یونگ، کارل گوستاو (1371). اندیشه، رؤیاها، خاطرات. ترجمة پروین فرامرزی، مشهد: آستان قدس رضوی. یونگ. کارل گوستاو (1392). مشکلات روانی انسان مدرن. ترجمۀ محمود بهفروزی، چاپ سوم، تهران: جامی. Bishop, Paul (1999). Jung in Contexts: A Reader. London: Routledge. Campbell. Joseph (2008). The Hero with a Thousand Faces. California: Novato. Jung, Carl Gustav (1970) The Collected Works of C.G. Jung (Herbert Read & Michael Scott Montague Fordham Trans).New York: Pantheon Books. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 744 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 699 |