
تعداد نشریات | 21 |
تعداد شمارهها | 301 |
تعداد مقالات | 3,173 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,211,904 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,380,332 |
بازتاب مفاهیم اصلی توسعه در رسانههای جانشین روایت نیم قرن مدرنیزاسیون در رمانهای شاخص فارسی (1340 تا 1380) | ||
مطالعات بین رشته ای ادبیات، هنر و علوم انسانی | ||
مقاله 3، دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 5، شهریور 1402، صفحه 49-75 اصل مقاله (614.78 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/islah.2023.5916.1195 | ||
نویسندگان | ||
هادی خانیکی1؛ آزاده خادم خروی2؛ مسعود تقی آبادی* 3 | ||
1استاد علوم ارتباطات، گروه علوم ارتباطات دانشگاه ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران | ||
2دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی، گروه علوم ارتباطات دانشگاه ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران | ||
3دانش آموخته دکتری علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی، گروه علوم ارتباطات دانشگاه ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
بررسی روایت مدرنیزاسیون در رمانهای شاخص فارسی، پژوهشی در حوزۀ مطالعات میانرشتهای علوم ارتباطات و ادبیات داستانی است. در این پژوهش، رمانِ شاخص بهمثابۀ رسانۀ جایگزینی در نظر گرفته شده است که میتواند با بیان روایتهای خاصی، بازگوکنندۀ شرایط روز جامعه در هر دورانی باشد. آنچه در این مطالعه مورد بررسی قرار میگیرد، بازتاب گفتمان مدرنیزاسیون در رمانهای شاخص 5 دهه (1380ـ1340) است. این پژوهش در پی اثبات و تبیین کارکردهای رسانهای رمان در بیان مفاهیم مدرنیزاسیون است. بهمنظور پردازش این موضوع، رمانهای شاخص 5 دهه، براساس نمونهگیری «مورد مشهور» و نظرسنجی از صاحبنظران، منتقدان، نویسندگان و همچنین روزنامهنگاران حوزۀ ادبی انتخاب شد. تحلیل روایت نیز روش این پژوهش است که براساس دیدگاه روایتشدۀ رویکرد روایتشناسی جرالد پرینس که از نظریهپردازان ساختارگراست، انجام شده است. برمبنای نتایج بهدستآمده از این تحقیق، مدرنیزاسیون که براساس نظریههای توسعه، در گسترۀ وسیعی از بافتهای سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی و حتی روانشناختی قابل بررسی است، در رویدادهای روایتشدۀ رمانهای منتخب قابل مشاهده است؛ روایتهای این رمانها با شرایط روز هر دوره همخوان است. همچنین توسعۀ سیاسی، نقد سیاسی و نقد دولتمردان، عقلانیت سیاسیـ اجتماعی، مذهب، مهاجرت، شکاف طبقاتی و زنان مفاهیمی هستند که در تمام این رمانها وجود دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
توسعه؛ مدرنیزاسیون؛ رسانه جانشین؛ رمان شاخص؛ تحلیل روایت | ||
مراجع | ||
بامفیلد، بریان (1381). آیا کتاب مهم است؟ ترجمۀ میترا میرشکار سیاهکل. با مشارکت و حمایت مرکز تحقیقات و مطالعات فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. تهران: کویر. برمن، مارشال (1386). تجربه مدرنیته (هر آنچه سخت و استوار است دود میشود و به هوا میرود). ترجمۀ مراد فرهادپور، تهران: طرح نو. بهنام، جمشید (1382). «تمدن و تجدد (گفتوگو).» کتاب ماه علوم اجتماعی. دورۀ شست و هفتم، شمارۀ 8ـ7، صص. 83ـ1. پارسانسب، محمد (1389). رمان تاریخی فارسی (نقد، نظریه، تاریخچه). تهران: چشمه. پاینده، حسین (1388). «رمان رئالیستی یا سند اجتماعی؟ نگاهی به مدیر مدرسه آلاحمد.» جامعهشناسی هنر و ادبیات. دورۀ اول، شمارۀ 2، صص. 98ـ69. پرینس، جرالد (1391). روایتشناسی: شکل و کارکرد روایت. ترجمۀ محمد شهبا. تهران: مینوی خرد. پیرزاد، زویا (1395). چراغها را من خاموش میکنم. چاپ شصت و ششم. تهران: مرکز. تامپسون، ب. جان (1380). رسانهها و مدرنیته: نظریۀ اجتماعی رسانهها. ترجمۀ مسعود اوحدی. تهران: سروش. حری، ابوالفضل (1392). روایتشناسی: راهنمای درک و تحلیل ادبیات داستانی (مجموعه پانزده جستار). تهران: لقاءالنور. خانیکی، هادی (1384). «بنیانهای مطالعات ارتباطات و توسعۀ ملی در ایران.» علوم اجتماعی. دورۀ دوازدهم، شمارۀ 29ـ28، صص. 56ـ7. خانیکی، هادی (1393). «اندیشۀ پیشرفت و الگوی ارتباطات و توسعۀ ملی در ایران.» سومین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت؛ واکاوی مفاهیم و نظریههای رایج توسعه و تجارب ایران و جهان: به سوی نظریه اسلامی ایرانی پیشرفت. تهران: مرکز الگوی اسلام پیشرفت. دستغیب، عبدالعلی (1386). از دریچۀ نقد (گفتارها و جستارهای انتقادی ادبی). جلد اول. به کوشش علیرضا قوجهزاده. تهران: خانۀ کتاب. دولتآبادی، محمود (1385). جای خالی سلوچ. چاپ ششم. تهران: چشمه. عاملیرضایی، مریم (1391). «تحلیل تقابل سنت و مدرنیته در رمان اجتماعی پس از انقلاب اسلامی.» پژوهش زبان و ادبیات فارسی. شمارۀ 25، صص. 161ـ133. علیزاده، غزاله (1394). خانۀ ادریسیها. چاپ ششم. تهران: توس. فصیح، اسماعیل (1394). زمستان 62. چاپ هشتم. تهران: ذهنآویز. گلشیری، هوشنگ (1350). شازدهاحتجاب. چاپ دوم. تهران: زمان. لرنر، دانیل (1383). گذر جامعۀ سنتی: نوسازی خاورمیانه. ترجمۀ غلامرضا خواجهسروی. تهران: پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی. لوکاچ، جورج (1387). جامعهشناسی رمان. ترجمۀ محمدجعفر پوینده. تهران: ماهی. موثقی، احمد (1391). نوسازی و توسعۀ سیاسی. تهران: میزان. هادیلو، علی (1390). «گونهشناسی رمانهای تأثیرگذار بعد از کودتای 28 مرداد.» پایاننامۀ کارشناسی ارشد. دانشکدۀ علوم ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبایی. هلپرین، جان (1386). نظریههای رمان. ترجمۀ حسین پاینده. تهران: نیلوفر. Frow, J., Hardie, M., & Rich, K. (2019).“The Novel and Media: Three Essays.” Journal of Language, Literature and Culture, 66(1), pp. 1–15. doi:10.1080/20512856.2019.159549 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,147 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 320 |