
تعداد نشریات | 21 |
تعداد شمارهها | 301 |
تعداد مقالات | 3,173 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,211,788 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,380,298 |
مقایسۀ فضای گفتمانی در ساختارِ آئین و فُرمِ سینمایی بر اساس نظریۀ اسطورهسنجی ژیلبر دوران بستر مطالعاتی: مرثیۀ برف | ||
مطالعات بین رشته ای ادبیات، هنر و علوم انسانی | ||
مقاله 6، دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 5، شهریور 1402، صفحه 117-135 اصل مقاله (1.74 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/islah.2023.5968.1206 | ||
نویسندگان | ||
فرشته پایدار نوبخت* 1؛ مینو خانی2 | ||
1دانشجوی دکترای پژوهش هنر، گروه هنر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران | ||
2استادیار پژوهش هنر، گروه هنر دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
پژوهش حاضر بر آن است تا با تمرکز بر روش اسطورهسنجیِ ژیلبر دوران به بررسی رابطۀ فُرمِ سینما و ساختارهای آیینی و کُهنالگویی بپردازد. مسئلۀ اصلی تحقیق این است که نیروهای برسازندۀ تخیل و ادراک، با چه فرایندی با فُرمهای بصری درگیر میشوند. به نظر میرسد این فرایندها بهمثابۀ نوعی از کارکردهای زیباییشناختی سینما، از قبل با الگوهای ثابت، ایستا و کُهنالگویی درگیر هستند؛ بهنحوی که کُنشِ تماشاکردن، فضای آمیخته و درهمتنیدهای از نیروهای همسو و متضاد را پدید میآورد که از یکسو، با ساختارهایِ بیرونی مانند نظامهای اجتماعی و جهانزیستهای تماشاگران و از سوی دیگر، در پیوند با نظامهای درونی همچون کُهنالگوها، نمادها، ارزشها و باورهای اخلاقی درگیر است. پژوهش به روش توصیفیـ تحلیلی انجام و دادهها از منابعِ کتابخانهای گردآوری شده است. تأملات بر روی فیلمِ مرثیۀ برف، نشان داد کارکردهای زیباییشناختیِ فُرمیک، این روابط را به فضایی همآمیخته، تنشی و سیّال تبدیل کرده است؛ بهگونهای که ارزشها و مفاهیم در ساختاری نرم و منعطف و در عینِ حال نظاممند و منسجم شکل میگیرند. | ||
کلیدواژهها | ||
فضای گفتمانی؛ نظم آیینی؛ فُرم سینمایی؛ مرثیۀ برف؛ ژیلبر دوران | ||
مراجع | ||
آموزگار، ژاله (1380). تاریخ اساطیری ایران. تهران: سمت. احمدی، بابک (1397). از نشانههای تصویری تا متن: به سوی نشانهشناسی ارتباط دیداری. چاپ هفدهم. تهران: مرکز. الیاده، میرچا (1400). اسطوره و واقعیت. ترجمۀ مانی صالحیعلامه. چاپ ششم. تهران: پارسه. بهار، مهرداد (1398). پژوهشی در اساطیر ایران. چاپ چهاردهم. تهران: آگه. دادور، ایلمیرا؛ رحمتجو، حمیدرضا (1392). «گذر قصهای اسطورهای به خوانشی فیلمیک: یک بررسی تطبیقی.» نامۀ فرهنگستان. سال سیزدهم، شمارۀ 2، صص: 20ـ7. رستمی، جمیل (کارگردان) (1383). مرثیۀ برف [فیلم سینمایی]. رسانههای تصویری: 84 دقیقه. زینالعابدینی، پیام (بهار و تابستان 1401). «مطالعۀ مواجهۀ مخاطب با فضای فیلمیک با تأکید بر آرای بینرشتهای پدیدارشناسی.» مطالعات بینرشتهای ادبیات، هنر و علومانسانی (دانشگاه بیرجند). سال دوم، شمارۀ 1 (پیاپی 3)، صص. 208ـ185. DOI: 10.22077/ISLAH.2022.5415.1101 شکنر، ریچارد (1394). نظریۀ اجرا. ترجمۀ مهدی نصراللهزاده. چاپ سوم. تهران: سمت. عباسی، علی (1390). ساختارهای نظام تخیل از منظر ژیلبر دوران: کارکرد و روششناختی تخیل. تهران: علمی فرهنگی. علیزاده، حمیرا (1394). «بازتاب اسطورۀ سیاوش در شاهنامه، با تکیه بر دو فیلم سیاوش در تختجمشید رهنما و داستان سیاوش از کیمیاگروف.» پاژ. شمارۀ 18. صص: 112ـ97. علیزاده، حمیرا؛ پورخالقی چترودی، مهدخت؛ مزاری، نگار (بهار 1398). «مطالعۀ تطبیقی تصاویر تخیلی فیلمنامۀ پستچی و نمایشنامۀ ویتسک براساس نظریۀ تخیلشناسانۀ ژیلبر دوران.» جستارهای نوین ادبی. شمارۀ 204، صص. 45ـ19. DOI: 10.22067/jls.v0i0.76318 عوضپور، بهروز؛ نامورمطلق، بهمن (زمستان 1393). «ژیلبر دوران و نقد اسطورهای، پیکرۀ مطالعاتی: رمان دل سگ اثر میخائیل بولگاکف.» ادبیات عرفانی و اسطورهشناختی. سال دهم، شمارۀ 37، صص. 235ـ205. ماراتی، پائولا (1400). ژیل دلوز، سینما و فلسفه. ترجمۀ فائزه جعفریان و مهرداد پارسا. چاپ دوم. تهران: شَوَند. مسکوب، شاهرخ (1394). درآمدی بر اساطیر ایران. تهران: فرهنگ جاوید. نامورمطلق، بهمن (1392). در آمدی بر اسطورهشناسی. تهران: سخن. نامورمطلق، بهمن (زمستان 1386). «ترامتنیت: مطالعۀ روابط متن با دیگر متنها.» پژوهشنامۀ علوم انسانی. شمارۀ 56، صص. 98ـ83. نجومیان، امیرعلی (1394). نشانه در آستانه. جستارهایی در نشانهشناسی. تهران: فرهنگ نشر نو. نظرزاده، رسول (1391). فرهنگ واژههای نمایشهای ایرانی. تهران: افراز. نوروزی، تورج (1374). «انگارههای فرهنگ بومی در سینمای ایران: نگرشی به کاربرد آیین و اسطوره در فیلمهای بهرام بیضایی.» ایرانشناسی. سال هفتم، شمارۀ 26، صص. 397ـ382. Durand, Gilbert (1979). Figures mythiques et Visaqes de l`aeuvre : de la mythocritique a la mythalyse. Paris: Dunod. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,155 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 282 |