
تعداد نشریات | 21 |
تعداد شمارهها | 301 |
تعداد مقالات | 3,173 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,211,890 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,380,328 |
تحلیل معیارهای تاثیرگذار بر تغییر کاربری اراضی روستاهای حاشیه شهرها (مورد مطالعه: روستاهای حاشیه شهر خاش) | ||
روستا و توسعه پایدار فضا | ||
مقاله 5، دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 14، تیر 1402، صفحه 69-89 اصل مقاله (1.12 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/vssd.2023.5841.1147 | ||
نویسندگان | ||
اسماعیل حسین زهی1؛ مریم کریمیان بستانی* 2؛ غلامرضا میری2 | ||
1دانشجوی دکتری گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران | ||
2استادیار گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران | ||
چکیده | ||
در طول چند دهه گذشته در حوزه روستاهای حومه شهرها مشکلاتی مانند توسعه بیبرنامه مناطق شهری و تغییرات کاربری اراضی به وضوح دیده میشود که این تغییرات به نوبه خود عواقبی در ابعاد کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی به مناطق روستایی وارد خواهد کرد. در این راستا هدف پژوهش حاضر تحلیل معیارهای تاثیرگذار بر تغییر کاربری اراضی روستاهای حاشیه شهر خاش میباشد. تحقیق حاضر از نظر روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و از نظر ماهیت، کمی-کیفی و به لحاظ هدف کاربردی است. ابزار گردآوری اطلاعات، کتابخانهای و میدانی (مصاحبه و پرسشنامه) میباشد. با توجه به ماهیت این پژوهش، از روشهای دلفی و تحلیل ساختاری با استفاده از نرمافزارMICMAC استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه اساتید، مدیران و کارشناسان شهر خاش بوده است. حجم نمونه آماری با استفاده روش دلفی 20 نفر تعیین شد. ابتدا با استفاده از روش دلفی مجموعه معیارهای تاثیرگذار بر تغییر کاربری اراضی روستاهای حاشیه شهر خاش، شامل 5 معیار (اقتصادی، کالبدی، زیست محیطی، سیاسی - مدیریتی و اجتماعی) و 49 شاخص شناسایی شد. از میان معیارهای مورد بررسی، معیار اقتصادی عنوان اولین و مهمترین عامل تاثیرگذار بر تغییرات کاربری اراضی روستاهای حاشیه شهر خاش انتخاب شد. در نهایت 10 شاخص سیاستهای اقتصادی و بازساخت اقتصادی شهری، توسعه زیرساختهای بازارچه مرزی، توسعه بازارهای محلی، جذب سرمایهگذاری، توسعه صنعت گردشگری، حفظ فعالیتهای صنایع کوچک و بهبود آنها، تغییر عملکرد، گسترش بخشهای تولیدی و صنعتی، اشتغالزایی و کارآفرینی و در پی آن کاهش بیکاری و گسترش صنایع تبدیلی و خدماتی بهعنوان شاخصهای تاثیرگذار بر تغییر کاربری اراضی روستاهای حاشیه شهر خاش شناخته شد. | ||
کلیدواژهها | ||
تغییرات کاربری اراضی؛ روستا؛ مناطق پیرامون شهرها؛ خاش | ||
مراجع | ||
ابراهیمزاده، عیسی، و قادرمزی، جمیل (1396). ارزیابی کمی و کیفی کاربرای اراضی شهری با تأکید بر پایداری کاربری مسکونی نمونه موردی: شهردهگلان در استان کردستان، مجله آمایش محیط، 10(38)، 25-2. https://ebtp.malayer.iau.ir/article_536888.html
احمدی، سودابه، صادقلو، طاهره، و شایان، حمید (1398). تحلیل عوامل مؤثر بر تغییر منظر کالبدی روستاهای حاشیه کلانشهرها (موردمطالعه: روستاهای حاشیه شمالی کلانشهر مشهد)، پژوهشهای روستائی، 10(4)، 684-697. 10.22059/jrur.2019.275886.1330
امینزاده رشک رضوانی، علیرضا، شریفینیا، زهرا، و بندریان، اسفندیار (1400). تحلیل تحولات فضایی و کالبدی پیراشهر متأثر از گسترش روابط با شهر بم. روستا و توسعه پایدار فضا، 2(3)، صص 81-98. Doi: 10.22077/vssd.2022.4885.1053
بکائیان، فاطمه، شمسیپور، علی اکبر، و علی خواه اصل، مرضیه (1399). پایش روند تغییرات کاربری اراضی با تاکید بر توسعه فیزیکی شهر تهران، علوم و تکنولوژی محیط زیست، 22(1)، 61-78. 20.1001.1.15634809.1399.22.1.6.8
بمانیان، محمدرضا (1387). نظریههای توسعه کالبدی شهر، تهران، انتشارات شهرداریها و دهیاریها: چاپ اول.
تلخابی، حمیدرضا، ضیاییان، پرویز، سلیمانی مهرنجانی، محمد، و زنگانه، احمد (1395). بررسی دوند تغییرات پوشش اراضی شهر اراک دوره زمانی 1973-2011، جغرافیا و آمایش شهری، 6(19)، 54-43.20.1001.1.23452277.1395.6.19.7.1
جلالیان، حمید، پاشازاده، اصغر، و نامداری، فریوش (1395). عوامل موثر در تحولات جمعیتی و کالبدی سکونتگاههای پیرامون کلانشهرها و پیامدهای آن، پژوهش موردی: شهر قرچک. پژوهشهای بومشناسی شهری، 7(13)، 33-50. 20.1001.1.25383930.1395.7.13.3.3
حسنیمهر، سیدهصدیقه (1398). نقش اقتصادی تغییر کاربری اراضی در توسعه روستایی در دهستان طولارود تالش. فصلنامه جغرافیا (برنامهریزی منطقهای)، 9(2)، 199-209. 20.1001.1.22286462.1398.9.2.13.9
خمر، غلامعلی، و نمازی، عبدالرشید (1396). پیشبینی و شبیهسازی الگوی توسعة فضایی - کالبدی شهر چابهار در چشمانداز سال 1420 با بهرهگیری از الگوی سلولهای خودکار و RS. برنامهریزی فضایی، 7(2)، 79-94. 10.22108/sppl.2017.81480.0
سعدی، حشمتالله، و عواطفی اکمل، فرشته (1397). عوامل مؤثر بر تغییر کاربری اراضی کشاورزی در روستاهای شهرستان همدان. اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 7(24)، 211-226. http://serd.khu.ac.ir/article-۱-۳۱۰۲-fa.html
سلیمی متین، نیلوفر، و ریاحی، وحید (1400). تحلیل عوامل موثر بر تحولات کاربری اراضی در نواحی روستایی شهرستان ساوجبلاغ. جغرافیا و روابط انسانی، 3(4)، 299-315.10.22034/gahr.2021.276472.1523
شکریغفاربی، الهام، سلیمانی، علیرضا، و عزتپناه، بختیار (1401). برنامهریزی شهرهای هوشمند با تأکید بر رویکرد سناریونویسی مطالعهی موردی: شهر ارومیه. جغرافیا و توسعه، 20(67)، 28-52. 10.22111/j10.22111.2022.6924
فالسلیمان، محمود، اسکندریثانی، محمد، و رضائی نسب، آزاده (1400). تبدیل روستا به شهر و ابعاد اثرات آن در فضا(مورد مطالعه: شهرهای زیارت و لوجلی شهرستان شیروان). روستا و توسعه پایدار فضا، 2(4)، 101-123. Doi:10.22077/vssd.2022.4996.1067
قادرمرزی، حامد (1390). گسترش فضایی شهر و تغییر کاربری زمین در روستاهای پیرامون شهر سنندج طی دوره 87-1355، مطالعات شهری، 1(1)، 61-76. https://urbstudies.uok.ac.ir/article_1274.html
میکانیکی، جواد، کیمیایی، رضا، و اشرفی، علی (1401). تحلیل فضایی تغییرات کاربری اراضی سکونتگاههای روستایی پیراشهری بیرجند. روستا و توسعه پایدار فضا، 3(2)، 121-139. Doi: 10.22077/vssd.2022.5212.1099
نورانی، محدثه، آمار، تیمور، و قریشی مینآباد، محمد باسط (1400). تحلیل تغییر کارکرد اقتصادی، تولیدی و صنعتی روستاهای پیراشهری لنگرود. برنامهریزی منطقهای، 11(44)، 253-268. https://ensani.ir/fa/article/495331/
یوسفی، علی، مولایی هشجین، نصرالله، و رضایی، پرویز (1401). تبیین عوامل مؤثر بر تغییرات کاربری اراضی روستاهای پیراشهری رشت. توسعه فضاهای پیراشهری، 4(1)، 47-66.
20.1001.1.26764164.1401.4.1.3.4
طرح جامع شهر خاش (1395). شهرداری شهر خاش. https://www.shahrnegar.com/product/master-plan-khash-city
Cloke, P. (2013). Rural Land-Use Planning in Developed Nations, Routledge, USA. https://www.amazon.com/Land-Use-Planning-Developed-Routledge-Revivals/dp/0415715636 Devkota, P., Dhakal, S., Shrestha, S. & Shrestha. U.B. (2023). Land use land cover changes in the major cities of Nepal from 1990 to 2020, Environmental and Sustainability Indicators, 17, 100227. https://doi.org/10.1016/j.indic.2023.100227 Domingo, D., Palka, G. & Hersperger, A.M. (2021). Effect of zoning plans on urban land-use change: A multi-scenario simulation for supporting sustainable urban growth, Sustainable Cities and Society, 69, 102833. https://doi.org/10.1016/j.scs.2021.102833 Mahmoud, H. & Divigalpitiya, P. (2015). Modeling Future Land Use and Land-Cover Change in the Asyut Region Using Markov Chains and Cellular Automata. In International conference on Smart and Sustainable Planning for Cities and Regions, 99-112. https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-319-44899-2_7 Sahana, M., Hong, H., & Sajjad, H. (2018). Analyzing urban spatial patterns and trend of urban growth using urban sprawl matrix: A study on Kolkata urban agglomeration, India. Science of the Total Environment, 628, 1557- 1566. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2018.02.170 Singh, A. & Asgher, M.D. (2005), Impact of Brick Kilns on Land use/Land Cover Changes around Aligareh City, India. Habitat International, 29(3), 591-602. https://doi.org/10.1016/j.habitatint.2004.04.010 Verburg, P.H.‚ Schulp, C.J.E.‚ Witte, N. & Veldkamp, A. (2006). Downscaling of land use change scenarios to assess the dynamics of European landscapes, Agriculture, Ecosystems and Environment, 114, 39-56. https://doi.org/10.1016/j.agee.2005.11.024 Yuji, H., Kazuhiko, T. & Satoru, O. (2005). Urbanization linked with past agricultural land use patterns in the urban fringe of a deltaic Asian mega-city: a case study in Bangkok, Landscape and Urban Planning, 73, 44-52. https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2004.07.002 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 523 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 359 |