
تعداد نشریات | 21 |
تعداد شمارهها | 301 |
تعداد مقالات | 3,173 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,211,891 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,380,329 |
شناخت و تحلیل توانمندسازی سکونتگاه های روستایی با تأکید بر توسعه پایدار (مورد مطالعه: دهستان کلاشی شهرستان جوانرود) | ||
روستا و توسعه پایدار فضا | ||
مقاله 6، دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 14، تیر 1402، صفحه 90-111 اصل مقاله (1.17 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/vssd.2023.5671.1135 | ||
نویسندگان | ||
فاطمه منوچهری* 1؛ رحمت بهرامی2؛ مجید پریشان2؛ رضا قادری2 | ||
1دانش آموخته دکتری،گروه جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
2استادیار گروه جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
سکونتگاههای روستایی همواره با چالشهای مختلفی مواجه بوده و از مهمترین رویکردهای برون رفت از این چالشها، توانمندسازی با رویکرد توسعه پایدار است؛ چرا که بیتوجهی به ارتقای ظرفیتها و توانمندسازی، ناپایداری روستاها را تشدید مینماید. هدف مطالعه، شناخت و تحلیل توانمندسازی سکونتگاههای روستایی با تاکید بر توسعه پایدار در دهستان کلاشی شهرستان جوانرود و سپس ارائه راهبرد در این زمینه است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر گردآوری دادههای پیمایشی است. محدوده مطالعاتی تحقیق شامل روستاهای دهستان کلاشی بوده که از روش نمونهگیری هدفمند ابتدا روستاهای بالای 20 خانوار به جهت دارا بودن آستانه جمعیتی در دریافت خدمات انتخاب گردید و سپس با توجه به فاصله از مرکز شهرستان، از شش روستا 41 نفر برای نمونه انتخاب شده است. تحلیل با روشهای SWOT ،SOAR و QSPM انجام شده است. نتیجه نشان داد که مشارکت روستایی در بروز هر گونه مخاطره محیطی به عنوان مهمترین قوت؛ راکد ماندن فعالیتهای کشاورزی و بهره برداری نامناسب از آب و زمین کشاورزی به عنوان مهمترین ضعف؛ تجاریسازی کشت صمغ ون در اشتغال زایی بهعنوان مهمترین فرصت و بروز بحرانهای زیستمحیطی (خشکسالی و غیره) به عنوان مهمترین تهدید در راستای توانمندسازی سکونتگاه های روستایی است. همچنین از مهمترین راهبردهای توانمندسازی سکونتگاههای روستایی مورد مطالعه را میتوان ایجاد زمینههای لازم برای مشارکت روستاییان در تجاریسازی و توسعه صمغ و حمایت از مشارکت مردم در توسعه فعالیتهای تبدیلی گیاه صمغ ون نام برد. | ||
کلیدواژهها | ||
توانمندسازی؛ توسعه پایدار؛ سکونتگاه های روستایی؛ شهرستان جوانرود | ||
مراجع | ||
اکبرپور، محمد (1395). نقش و عملکرد توانمندسازی روستاییان در کارآفرینی مناطق روستایی (مطالعة موردی: بخش مرکزی شهرستان هشترود). جغرافیا و پایداری محیط،6(1): 51-66.
ایزدی، علی، و قنبری، سیروس. (1400). کارآفرینی کشاورزی و توسعه مناطق روستایی (مورد مطالعه: دهستان رشتخوار). روستا و توسعه پایدار فضا، 2(1)، 19-38. doi:10.22077/VSSD.2021.4382.1029
بیرانوند زاده، مریم، سبحانی، نوبخت، فلاحی خوشجی، مصطفی، و علی زاده، سیددانا (1397). تحلیل سطوح پایداری توسعه روستایی در استان کرمانشاه. علوم جغرافیایی (جغرافیای کاربردی)، 14(29)، 81-69.
پورطاهری، مهدی، محمدی، ناهیده، و رکن الدین افتخاری، عبدالرضا (1393). ارزیابی و سنجش محرومیت در سطح مناطق روستایی، مورد بخش مرکزی شهرستان جوانرود. اقتصاد فضا و توسعه روستایی،3(3): 40-17.
تاراسی، زهرا، کریم زاده، حسین، و آقایاری هیر، محسن (1398). بررسی عوامل و محرکهای مؤثر بر توانمندسازی زنان روستایی (مورد مطالعه: شهرستان زنجان)، تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 19(54)، 237-257. Doi:10.29252/jgs.19.54.237
حجی پور، محمد، و کریمی پور، جواد (1399). واکاوی موانع پایداری تولید روستایی در بخش مرکزی شهرستان بشرویه. روستا و توسعه پایدار فضا، 1(4)، 105-87. doi:10.22077/VSSD.2021.4267.1028
حیدری ساربان، وکیل (1391). توانمندسازی گامی اساسی در جهت نیل به توسعه روستایی، تحقیقات جغرافیایی، 27(3)، 169-188.
روحانی، علی، انبارلو، مسعود، و یوسفی طالقانی، علی (1396). جایگاه توانمندسازی روستایی در توسعه اجتماعی سکونتگاههای روستایی (مطالعه موردی: دهستان درام شهرستان طارم). مهندسی جغرافیایی سرزمین، 1(2)، 107-120.
شاهد، سیدحسین، و فتحی نیا، ابراهیم. (1395). بررسی تسهیل کنندههای توانمندسازی روستاییان در فرآیند کارآفرینی با رویکرد توسعه پایدار. کنفرانس بین المللی مدیریت و کارآفرینی با تاکید بر شرایط اقتصاد مقاومتی.
شفیعی ثابت، ناصر، انبارلو، مسعود، و یوسفی طالقانی، علی (1397). واکاوی تسهیل کنندههای مشارکت روستاییان در توسعه سکونتگاههای روستایی (مطالعه موردی: دهستانهای چورزق و درام شهرستان طارم). مطالعات برنامه ریزی سکونتگاههای انسانی، 13(3)، 729-744.
شفیعی ثابت، ناصر، حسینی حاصل، صدیقه، و رهبری، مهناز (1398). سنجش مدیریت روستایی، توانمندسازی ذینفعان محلی و تحولات کالبدی سکونتگاههای روستایی (مطالعه موردی: استان سمنان). مسکن و محیط روستا، 38(165): 113-128. DOI: 10.22034/38.165.113
شفیعی ثابت، ناصر، و میرواحدی، نگین سادات (1399). پیامدهای رویکرد برنامهریزی متخصص محور در توانمندسازی و توسعه پایدار روستایی (موردمطالعه: شهرستانهای پاکدشت و ری). پژوهشهای دانش زمین، 11(2)، 126-110. doi: 10.52547/esrj.11.2.110
عزیزی، سعید، مهدوی حاجیلویی، مسعود، و قربانی نژاد، ریباز (1400). تحلیل و رتبه بندی شاخصهای مؤثر بر توانمندسازی روستاییان مورد: بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ. اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 10(38)، 1-16. Doi:20.1001.1.23222131.1400.10.38.1.5
قربانی، مهدی، هادربادی، غلامرضا، ابراهیمی آذرخران، فریبا، و خاور، عادله (1395). ارزیابی سرمایه اجتماعی شبکه ذینفعان محلی درراستای توانمندسازی جوامع روستایی (مورد مطالعه: روستای بزیجان، شهرستان محلات، استان مرکزی). پژوهشهای روستائی، 7(2)، 406-421. Doi:20.1001.1.20087373.1395.7.2.10.3
گنجی پور، محمود، شاطریان، محسن، و طالشی، مصطفی (1400). نقش دولت در توانمندسازی جوامع روستایی (مورد مطالعه: ناحیه کاشان در ایران مرکزی). کاوشهای جغرافیایی مناطق بیابانی، 9(2)، 203-223. Doi:20.1001.1.2345332.1400.9.2.9.3
محمدی، ناهید، رحمانی، بیژن، و شفیعی ثابت، ناصر (1401). توانمندسازی روستاییان در شکل گیری سازمانهای غیردولتی در جهت تحولات فضایی سکونتگاههای روستایی مورد: شهرستان جوانرود. اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 11(40)، 151-272. Doi:20.1001.1.23222131.1401.11.40.12.7
مرادزاده، عبدالباسط، قاسمی، محمد، و سالارزهی، حبیب الله (1398). توانمندسازی اجتماع محور با رویکرد ظرفیتسازی در مناطق روستاییِ سیستان و بلوچستان: یک مدل داده بنیاد. توسعه محلی (روستائی-شهری)،11(2)،313-338. Doi:10.22059/JRD.2000.76740
وطن خواه نوغانی، آتنا، قاسمی، مریم، و جوان، جعفر (1395). شناسایی و اولویت بندی راهبردهای توانمندسازی زنان در روستاهای مهاجرفرست بر اساس ماتریس SWOT و QSPM (مطالعه موردی: شهرستان مشهد). مطالعات اجتماعی-روانشناختی زنان، 14(3)، 30-50. Doi:10.22051/JWSPS.2016.2558
Akhter, J. & Cheng, K. (2020). Sustainable empowerment initiatives among rural women through microcredit borrowings in Bangladesh. Sustainability, 12(6), 1-18. https://doi.org/10.3390/su12062275 Benedek, J., Sebestyén, T. T. & Bartók, B. (2018). Evaluation of renewable energy sources in peripheral areas and renewable energy-based rural development. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 90(2), 516-535. https://doi.org/10.1016/j.rser.2018.03.020 Henderson, F., Steiner, A., Farmer, J. & Whittam, G. (2020). Challenges of community engagement in a rural area: The impact of flood protection and policy. Rural Studies, 73(3), 225-233. https://doi.org/10.1016/j.jrurstud.2019.11.004 Hill, P., Ali, A. D., Narine, L. K., Spielmaker, D. & Schmutz, A. (2021). Evaluating Utah's Rural Online Initiative: Empowering Rural Communities Through Remote Work. The Journal of Extension, 58(5),1-7. https://doi.org/10.34068/joe.58.05.21 Jaka, H. & Shava, E. (2018). Resilient rural women’s livelihoods for poverty alleviation and economic empowerment in semi-arid regions of Zimbabwe. Jàmbá. Disaster Risk Studies, 10(1). 1-11. https://doi.org/10.4102/jamba.v10i1.524 Khalid, S., Ahmad, M. S., Ramayah, T., Hwang, J. & Kim, I. (2019). Community empowerment and sustainable tourism development: The mediating role of community support for tourism. Sustainability, 11(22), 6248. https://doi.org/10.3390/su11226248 Khurshid, A. & Leyava, E. (2019). Arranged Empowerment versus Empowering Arrangements: Narratives of Muslim Women Teachers from Pakistani Rural Communities. Teachers College Record, 121(13), 1-20. https://doi.org/10.1177/016146811912101308 Lara, C. S., Crispín, A. F. & Téllez, M. C. L. (2018). Participatory rural appraisal as an educational tool to empower sustainable community processes. cleaner production, 172(3), 4254-4262. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2017.08.072 Markantoni, M., Steiner, A. A. & Meador, J. E. (2019). Can community interventions change resilience? Fostering perceptions of individual and community resilience in rural places. Community Development, 50(2), 238-255. https://doi.org/10.1080/15575330.2018.1563555 Naveed, M. A. & Suhaib, A. (2019). Empowering women with information: An investigation of rural desert women’s information behaviour in Pakistan. Information Development, 35(4), 601-611. 10.1177/0266666918777880 Nomnga, V. J. (2021). Empowering Rural Women in the Hospitality Industry through Small, Medium and Micro Enterprises. International Journal of Innovation, Creativity and Change, 15(8),1-15. Oriakhogba, D. O. (2020). Empowering rural women crafters in KwaZulu-Natal: The dynamics of intellectual property, traditional cultural expressions, innovation and social entrepreneurship. South African Law Journal, 137(1),145-172. https://hdl.handle.net/10520/EJC-1c03c2b033 Parks, L., Srinivasan, R. & Aragon, D. C. (2021). Digital empowerment for whom? An analysis of ‘Network sovereignty’in low-income, rural communities in Mexico and Tanzania. Information, Communication & Society, 4(5), 1-22. 10.1080/1369118X.2021.1928264 Pretorius R. & Nicolau M. (2020). Empowering Communities to Drive Sustainable Development: Reflections on Experiences from Rural South Africa. In: Leal Filho W., Tortato U., Frankenberger F. (Eds) Universities and Sustainable Communities: Meeting the Goals of the Agenda 2030. World Sustainability Series. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-30306-8_32 Sewell, S. J., Desai, S. A., Mutsaa, E. & Lottering, R. T. (2019). A comparative study of community perceptions regarding the role of roads as a poverty alleviation strategy in rural areas. Rural studies, 71(4), 73-84. https://doi.org/10.1016/j.jrurstud.2019.09.001 Sharaunga, S. & Mudhara, M. (2016). Dimensions of Empowerment Influencing Women in KwaZulu-Natal to diversify away from agricultural-based livelihoods. Agrekon, 55(1-2), 103-132. https://doi.org/10.1080/03031853.2016.1159586 Srirejeki, K. (2018). Empowering the role of village owned enterprises (BUMDes) for rural development: case of Indonesia. Akuntansi, Manajemen dan Ekonomi, 20(1), 5-10. https://doi.org/10.32424/1.jame.2018.20.1.1018 Steiner, A. A. & Farmer, J. (2018). Engage, participate, and empower: Modelling power transfer in disadvantaged rural communities. Environment and Planning C: Politics and Space, 36(1), 118-138. https://doi.org/10.1177/2399654417701730 Surya, B. (2021). Rural agribusiness-based agropolitan area development and environmental management sustainability: Regional economic growth perspectives. International Journal of Energy Economics and Policy, 11(1), 142-157. http://orcid.org/0000-0003-0561-8312 Tantoh, H. B. & McKay, T. J. (2020). Rural self-empowerment: The case of small water supply management in Northwest, Cameroon. GeoJournal, 85(1), 159-171. https://doi.org/10.1007/s10708-018-9952-6 Vasstrøm M. & Normann R. (2019). The role of local government in rural communities: culture-based development strategies, Journal Local Government Studies, 45(6), 1-10. https://doi.org/10.1080/03003930.2019.1590200 Ye, L. & Yang, H. (2020). From digital divide to social inclusion: A tale of mobile platform empowerment in rural areas. Sustainability, 12(6): 2424. https://doi.org/10.3390/su12062424 Yu, H. & Cui, L. (2019). China's e-commerce: empowering rural women?. The China Quarterly, 238(4), 418-437. https://doi.org/10.1017/S0305741018001819 Yudarwati, G. A. & Gregory, A. (2022). Improving government communication and empowering rural communities: Combining public relations and development communication approaches. Public Relations Review, 48(3), 1-17. https://doi.org/10.1016/j.pubrev.2022.102200 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,191 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 296 |