آمار

تعداد نشریات22
تعداد شماره‌ها318
تعداد مقالات3,339
تعداد مشاهده مقاله3,625,826
تعداد دریافت فایل اصل مقاله2,635,445
فرجی سبکبار, حسنعلی, طهماسی, بهمن, جمشیدی, فاطمه. (1401). تحلیل تغییرات فضایی – زمانی عرصه‌های منابع طبیعی در ایران. , 1(1), 175-187. doi: 10.22077/jgmd.2023.6054.1016
حسنعلی فرجی سبکبار; بهمن طهماسی; فاطمه جمشیدی. "تحلیل تغییرات فضایی – زمانی عرصه‌های منابع طبیعی در ایران". , 1, 1, 1401, 175-187. doi: 10.22077/jgmd.2023.6054.1016
فرجی سبکبار, حسنعلی, طهماسی, بهمن, جمشیدی, فاطمه. (1401). 'تحلیل تغییرات فضایی – زمانی عرصه‌های منابع طبیعی در ایران', , 1(1), pp. 175-187. doi: 10.22077/jgmd.2023.6054.1016
فرجی سبکبار, حسنعلی, طهماسی, بهمن, جمشیدی, فاطمه. تحلیل تغییرات فضایی – زمانی عرصه‌های منابع طبیعی در ایران. , 1401; 1(1): 175-187. doi: 10.22077/jgmd.2023.6054.1016

تحلیل تغییرات فضایی – زمانی عرصه‌های منابع طبیعی در ایران

مطالعات مدیریت توسعه سبز
دوره 1، شماره 1، شهریور 1401، صفحه 175-187    اصل مقاله (1.43 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/jgmd.2023.6054.1016
نویسندگان
حسنعلی فرجی سبکبار1؛ بهمن طهماسی* 2؛ فاطمه جمشیدی2
1استاد گروه جغرافیای انسانی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
2گروه جغرافیای انسانی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
چکیده
منابع طبیعی نقش اساسی در حفظ تعادل محیط‌زیست، حفظ تنوع زیستی و توسعه اقتصادی ملی دارند، به همین سبب برنامه‌ریزی برای مدیریت، ساماندهی و بهره‌برداری بهینه از این منابع حیاتی ضرورت دارد. طی دهه‌های اخیر متاثر از چالش‌های اقلیمی، کاهش بارندگی، خشکسالی‌های متمادی و ضعف در نظام برنامه‌ریزی کشور، عرصه‌های منابع طبیعی به ویژه جنگل‌ها و مراتع دچار تغییرات قابل توجهی شده‌اند. از جمله این تغییرات می‌توان به تخریب جنگل‌ها و مراتع اشاره نمود. بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی تغییرات سطح جنگل‌ها و مراتع کشور طی دوره زمانی 1385 تا 1399 در پهنه فضایی ایران است. این مطالعه از نوع تحقیقات کاربردی و از نظر روش به صورت توصیفی - تحلیلی است. داده‌های مورد استفاده از مرکز آمار ایران استخراج شده است. تحلیل داده‌ها با استفاده از تکنیک‌های آمار فضایی و در محیط نرم‌افزار Arc Map انجام شده است. یافته‌های پژوهش در سطح ملی نشان دهنده کاهش قابل توجه سطح مراتع و افزایش نسبی سطح جنگل‌ها طی دوره زمانی مورد بررسی است. در بین استان‌ها نیز 11 استان دارای کاهش در سطح جنگل‌ها و 21 استان دارای کاهش در سطح مراتع بوده‌اند. یافته‌های حاصل از تحلیل فضایی نیز بیانگر شکل‌گیری سه خوشه داغ مربوط به مقادیر بالای سطح عرصه‌های جنگلی در غرب و جنوب کشور و همچنین شکل‌گیری یک خوشه داغ مربوط به مقادیر بالای عرصه‌های مرتعی در مناطق مرکزی و شرق ایران است.
کلیدواژه‌ها
تغییرات فضایی؛ تغییرات زمانی؛ منابع طبیعی؛ جنگل؛ مرتع
مراجع
  • امینی، محمد‌رشید؛ شتابی‌جویباری، شعبان؛ هادی‌معیری، محمد و غضنفری، هدایت‌اله (1387). بررسی امکان مدل ‌سازی احتمال تخریب جنگل های غرب کشور با استفاده از GIS و RS (مطالعه موردی: جنگل‌های آرمرده بانه). نشریه علمی تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، دوره 16، شماره 3، ص 443-431.
  • جعفرزاده، هورفر؛ مخدوم، مجید؛ مخدوم، عبدالرضا و درویش‌صفت، علی‌اصغر (1391). ارزیابی و برنامه‌ریزی محیط زیست با سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی ""GIS. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  • عسگری، آرمین (1391). بررسی پیامدهای جنگل‌زدایی و تخریب اراضی در جنگل‌های شرق مازندران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل.
  • عسگری، علی (1390). تحلیل‌های آمار فضایی با Arc GIS. تهران: انتشارات سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران.
  • عفیفی، محمد ابراهیم (1399). مدل‌سازی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از مدل زنجیره‌ای مارکوف و مدل LCM ، مطالعه موردی: شهر شیراز. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال 20، شماره 56، ص 158-141.
  • قاسمی، مهدی؛ کرمی دهکردی، اسماعیل و ابراهیمی، عطااله (1396). تحلیل تضاد کنشگران اجتماعی در عرصه‌های منابع طبیعی و تاثیرات آن بر جامعه روستایی (مورد مطالعه: شهرستان بروجن). پژوهش‌های روستایی، دوره 8، شماره 4، ص 648-638.
  • قربان‌نیا خبیری، وجیهه؛ میرسنجری، میرمهرداد و آرمین، محسن (1396). پیش‌بینی تغییرات کاربری جنگل در حوزه آبخیز چالوس‌رود. سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در منابع طبیعی، سال 8، شماره 2، ص 91-79.
  • گلدوی، سمیه؛ محمدزاده، مرجان؛ سلمان ماهینی، عبدالرسول و نجفی‌نزاد، علی (1393). مدل‏سازی ‏تغییرات ‏اراضی ‏جنگلی ‏با‏ روش ‏رگرسیون ‏لجستیک‏ در ‏دوره‏ زمانی‏ 2007- 1988‏و‏ پیش‌بینی ‏شرایط ‏آینده ‏این ‏اراضی ‏در ‏منطقه‏ گرگان. فصلنامه علمی – پژوهشی فضای جغرافیایی. سال 14، شماره 46، ص 70-51.
  • مرکز آمار ایران (1385 تا 1399). سالنامه‌های آماری استان‌ها.
  • Dushku, A., & Brown, S. (2003). Spatial modeling of baselines for LULUCF carbon projects: The GEOMOD modeling approach. In 2003 International Conference on Topical Forests and Climate Change:" Carbon Sequestration and the Clean Development Mechanism (Vol. 39).
  • Echeverria, C., Coomes, D. A., Hall, M., & Newton, A. C. (2008). Spatially explicit models to analyze forest loss and fragmentation between 1976 and 2020 in southern Chile. Ecological Modelling, 212(3-4), 439-449.
  • Getis, A., & Ord, J. K. (1996). Local spatial statistics: an overview. Spatial analysis: modelling in a GIS environment, 374, 261-277.
  • Gobin, A., Campling, P., & Feyen, J. (2002). Logistic modelling to derive agricultural land use determinants: a case study from southeastern Nigeria. Agriculture, ecosystems & environment, 89(3), 213-228.
  • Helmer, E. H., Brown, S., & Cohen, W. B. (2000). Mapping montane tropical forest successional stage and land use with multi-date Landsat imagery. International journal of remote sensing, 21(11), 2163-2183.
  • Laurance, W. F., Lovejoy, T. E., Vasconcelos, H. L., Bruna, E. M., Didham, R. K., Stouffer, P. C., ... & Sampaio, E. (2002). Ecosystem decay of Amazonian forest fragments: a 22‐year investigation. Conservation biology, 16(3), 605-618.
  • McLain, R., Poe, M., Biedenweg, K., Cerveny, L., Besser, D., & Blahna, D. (2013). Making sense of human ecology mapping: an overview of approaches to integrating socio-spatial data into environmental planning. Human Ecology, 41(5), 651-665.
  • Podeh, S. S., Oladi, J., Pormajidian, M. R., & Zadeh, M. M. (2009). Forest change detection in the north of Iran using TM/ETM+ imagery. Asian Journal of Applied Sciences, 2(6), 464-474.
  • Schneider, L. C., & Pontius Jr, R. G. (2001). Modeling land-use change in the Ipswich watershed, Massachusetts, USA. Agriculture, Ecosystems & Environment, 85(1-3), 83-94.
  • Serneels, S., & Lambin, E. F. (2001). Proximate causes of land-use change in Narok District, Kenya: a spatial statistical model. Agriculture, Ecosystems & Environment, 85(1-3), 65-81.
  • Smits, P. C., Dellepiane, S. G., & Schowengerdt, R. A. (1999). Quality assessment of image classification algorithms for land-cover mapping: A review and a proposal for a cost-based approach. International journal of remote sensing, 20(8), 1461-1486.
  • Turner, M. G., Gardner, R. H., O'neill, R. V., & O'Neill, R. V. (2001). Landscape ecology in theory and practice (Vol. 401). Springer New York.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 360
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 394


نماد الکترونیک 

 

سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب