
تعداد نشریات | 21 |
تعداد شمارهها | 301 |
تعداد مقالات | 3,173 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,211,777 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,380,296 |
قالیبافی-درمانی؛ رویکردی نوین در جهت تداوم هنرصنعت قالی ایران | ||
دوفصلنامه علمی رجشمار | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 دی 1401 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/rajshomar.2022.5750.1052 | ||
نویسنده | ||
فریبا یاوری* | ||
دانشجوی دکترا، تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنر اسلامی، دانشکئده هنر، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
در ماهیت دو وجهی فرش دستباف تاکید بر بعد اقتصادی، وجه هنرمندانه آن را تحت شعاع قرارداده که به طبع، خلاقیت و نوآوری های هنری را با محدودیت های بیانی مواجه می کند. در این میان بافندگان نخستین هنرمندانی بوده اند که در روند تکامل فرش، با الحاق عنوان «صنعتگر» به تدریج از حوزه ی هنری فرش کنارکشیدند. اگرچه جنبه ی کاربردی و مصرفی این کالای مهم صادراتی سویه های صنعتی آن را توجیه می کند با این حال نفس صنعت، تحرک و پویایی هنری را تضعیف ساخته و با تاکید وافر بر شیوه های تولید محصول، قالیبافان به کارگران صرف تقلیل داده شده اند. چنین نگرشی موجب سوءظن هنرآموزان در ورود به این عرصه می شود. لذا هدف پژوهش حاضر واکاوی بعد هنری قالی بافی و ظرفیت های بالقوه آن در آموزش بافت از منظر درمانی است. توجه به قالی از این منظر به دلیل اولویت جنبه های درمانی هنر نسبت به ارزش هنری و مهارتهای تکنیکی است. پرسش این است که از منظر هنردرمانی، قالیبافی از چه امکانات بالقوه ای برای کاهش تنشهای روحی و روانی و به طبع تربیت هنرآموزان خلاق برخوردار است؟ لذا قالی های عشایری و روستایی بعنوان نمونه های بارز آثار «هنرمند_بافنده» مدنظر بوده است. پژوهش به روش توصیفی تحلیلی، شیوه ی گردآوری اطلاعات بصورت کتابخانه ای و اسنادی صورت گرفته است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که قالی بافی برای بافنده عشایری و روستایی عرصه ی بازی و آزادی است. چنین فرشی با طرح خلاقانه بافنده به نوعی کلاژ خاطرات تبدیل می شود. وجود نشانه های عصیان بافنده در قالی های دارای نقشه نیز نشانه های تلاش هنرمند در حفظ نقطه ی امن بوده است. از این رو بافنده بطور ضمنی از بافت قالی در جهت پالایش روح و درمان سرخوردگی ها و یا امیال و آرزوهای نهفته سود جسته است. | ||
کلیدواژهها | ||
قالی عشایری و روستایی؛ سلامت روانی؛ هنردرمانی؛ قالیبافی-درمانی؛ آموزش | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 268 |