پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شماره‌ها | 317 |
| تعداد مقالات | 3,337 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,610,598 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,630,698 |
احتمال نقض غرض در تصحیح باغ فردوس الهامی کرمانشاهی (تأملی بر تصحیح منظومۀ حماسی و آیینی شاهدنامه) | ||
| پژوهشنامۀ فرهنگ و ادبیات آیینی | ||
| مقاله 2، دوره 1، شماره 2، بهمن 1401، صفحه 1-22 اصل مقاله (697.61 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/jcrl.2022.5147.1032 | ||
| نویسنده | ||
| محمدکاظم ابراهیم‌زاده* | ||
| دانشگاه یزد دانشکده علوم انسانی و اجتماعی دانشجوی دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی. | ||
| چکیده | ||
| شاهدنامه یا باغ فردوس، منظومۀ حماسی احمد بن رستم الهامی کرمانشاهی (م ۱۳۲۵ق.) دربارۀ واقعۀ کربلاست و به گفتۀ سراینده و داوری دیگران از ویژگی‌های «فارسی‌گرایی»، «پختگی» و «جامعیت» برخوردار است؛ ولی این ویژگی‌ها در تصحیح‌های موجود این کتاب دیده نمی‌شود. در این گفتار با بررسی شواهدی از تصحیح امید اسلام‌پناه (13۷۹) و علی انسانی (1381) نتیجه گرفته می‌شود که با همۀ دقت ستودنی و دغدغۀ والای ایشان، در هیچ‌یک از این دو تصحیح، متن نهایی باغ فردوس چاپ نشده، بلکه ویژگی‌های پیش‌گفته نقض شده است. این در حالی است که با توجه به گواهی میرزا محمدباقر خسروی، شاعر هم‌عصر الهامی، وی پس از پایان سرایش و حتی انتشار چند نسخۀ منتخب از باغ فردوس، آن را بازبینی کرده است؛ بنابراین گویا باید گفت معتبر شمردن نگارش نخست منظومه در تصحیح اسلام‌پناه، سبب افزوده‌هایی مکرر و نابجا در متن ازجمله بخش «اضافه‌های داستان حضرت عباس» شده است؛ همچنان که انسانی نیز به‌سبب تصرف‌های گفته و ناگفته، متن چندان مطمئن و جامعی فراهم نیاورده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شاهدنامه (باغ فردوس)؛ الهامی کرمانشاهی (فردوسی حسینی)؛ شعر حماسی آیینی؛ مقتل جامع؛ فارسی‌گرایی؛ ویرایش شعر | ||
| مراجع | ||
|
الهامی کرمانشاهانی، احمد. (۱۲۹۶ق). باغ فردوس. نسخۀ خطی ۶۲۴۱ کتابخانۀ ملی ملک وابسته به آستان قدس رضوی.
ــــــــــــــــــــــــ . (۱۳۰۲ق). دیوان باغ فردوس. نسخۀ خطی ۵۴۸ با عنوان «دیوان الهامی (از میرزا احمد ملول الهامی بهبهانی کرمانشاهی)». کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی.
ــــــــــــــــــــــــ . (۱۳۰۴ق). باغ فردوس. نسخۀ خطی ۲۶۹۱ با عنوان «منتخب دیوان الهامی». کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی.
ــــــــــــــــــــــــ . (۱۳۴۱ق). باغ فردوس. نسخۀ خطی ۲۳۸۵۷، کتابخانۀ مرکزی آستان قدس رضوی.
ــــــــــــــــــــــــ . (۱۳۲۷). باغ فردوس. کرمانشاه: روزنامۀ ملّی.
ــــــــــــــــــــــــ . (۱۳۷۹). دیوان الهامی کرمانشاهی: شرح منظوم حماسۀ کربلا به سبک شاهنامه. مقدمه و تصحیح و تحقیق امید اسلام‌پناه. تهران: میراث مکتوب.
ــــــــــــــــــــــــ . (۱۳۸۳). شاهدنامه از امام حسین (ع) تا مختار تکرار منظومه‌ای در چار خیابان باغ فردوس در وزن شاهنامه. به اهتمام علی انسانی. تهران: جمهوری.
ــــــــــــــــــــــــ . (۱۳۸۴). فتحنامۀ حسام الملک. به‌تصحیح محمدعلی سلطان. تهران: سها.
ــــــــــــــــــــــــ . (۱۳۸۹). شاهدنامه. ۴جلد. به‌کوشش علی انسانی. تهران: منیر.
ــــــــــــــــــــــــ . (۱۳۹۴). شاهدنامه (چهار خیابان باغ فردوس). به‌کوشش علی انسانی. تهران: بین‌الملل.
ــــــــــــــــــــــــ . (۱۳۹۹). دیوان دفتر عشق. به‌کوشش لادن عالم‌پور سالمی. کرمانشاه: رایان.
دیوان بیگی شیرازی، سیداحمد. (۱۳۶۴). حدیقه الشعرا. تصحیح و تحشیه عبدالحسین نوایی. ۳جلد. تهران: زرین.
شاکری، باقر. (۱۳۳۷). تذکرۀ مختصر شعرای کرمانشاهی. کرمانشاه: سعادت.
شمشیرگرها، محبوبه. (۱۳۹۰). «بررسی سبک‌شناسانۀ حماسه‌های دینی در ادب پارسی». مجلۀ تاریخ ادبیات. ش۳ (۶۴). ص۱۳۳-۱۶۰.
صحبت‌الله خان، ملقّب به دبیر همایون. (بی‌تا). سفینه = جنگ اشعار. نسخۀ خطی ۸۱۷۳. کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی.
عبدالبقایی، نفیسه السادات. (۱۳۹۴). «نسخۀ خطی فتحنامۀ حسام الملک اثر احمد کرمانشاهی (بررسی حوادث تاریخی)». مجموعۀ مقاله‌های دهمین همایش بین‌المللی ترویج زبان و ادب فارسی. دانشگاه محقق اردبیلی. شهریور. صص ۱۰۸-۱۱۵.
غیرت کرمانشاهی، عبدالکریم. (۱۳۳۸). کلیّات آثار غیرت. با مقدمۀ سید محمد غیرت. تهران: چاپخانۀ فردوسی.
کزازی، میرجلال‌الدین. (۱۳۸۱). «باغ فردوس (حماسۀ کربلا)». آیینۀ میراث، س۵، ش ۲و۳، پاییز و زمستان. ص۹-۱۷.
میرزائی، محمدسعید. (۱۳۹۳). «معرفی حماسۀ دینی "چهار خیابان باغ فردوس" و بررسی ارتباط آن با شاهنامۀ فردوسی». سبک‌شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب). س ۷. ش ۲. تابستان. ص۲۱۳-۲۳۱.
یوسفی، فرشید. (۱۳۶۷). باغ هزار گل. تهران: فرهنگ‌خانۀ اسفار. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 524 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 389 |
||
نماد الکترونیک
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب