پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شماره‌ها | 329 |
| تعداد مقالات | 3,439 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,042,872 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,834,358 |
بررسی آیین‌‌های جادویی قوم لک با تکیه بر نظریۀ جادوی همدلانه فریزر | ||
| پژوهشنامۀ فرهنگ و ادبیات آیینی | ||
| مقاله 3، دوره 1، شماره 2، بهمن 1401، صفحه 23-39 اصل مقاله (575.53 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/jcrl.2022.4067.1004 | ||
| نویسندگان | ||
| یوسف علی بیرانوند* 1؛ قاسم صحرائی2 | ||
| 1فارغ التحصیل دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه لرستان | ||
| 2گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه لرستان | ||
| چکیده | ||
| جیمز فریزر نظریه‌‌ای به نام جادوی همدلانه را برای دسته‌‌بندی انواع جادو مطرح کرده است که بسیاری از آیین‌‌های جادویی را در برمی‌‌گیرد. به نظر او آیین‌‌های جادویی که همدلانه هستند، یعنی از تداعی معانی و تخیل بهره می‌‌گیرند، به دو دستۀ مشابه و مسری تقسیم می‌‌شوند. در گونۀ جادوی مشابه باور بر آن است که مشابه، مشابه را جذب و تولید می‌‌کند. همچنین جادوی مسری بر این اصل تکیه دارد که با جزئی از یک چیز می‌‌توان آن را تحت تأثیر قرار داد. در میان قوم لک آیین‌‌هایی وجود دارد که بر اساس جادوی همدلانه قرار دارد. در این پژوهش با استفاده از مصاحبۀ شفاهی و به روش توصیفی- تحلیلی، بسیاری از این آیین‌‌ها مورد بررسی قرار گرفت تا زمینه‌‌ها و اساس آن آیین‌‌ها بررسی و مشخص شود. نتایج به دست آمده در این پژوهش عبارت‌اند از: جادو در میان قوم لک پسندیده نیست، مگر آنکه مشکل کسی را به درستی حل کند. آیین‌‌های مبتنی بر جادوهای مشابه در میان این قوم شامل دنورو، هواس، سبزه‌‌کاشتن، فال‌‌گرفتن‌‌ها، الفه و بخشی از آیین‌‌های درمان‌‌بخشی است. آیین‌‌های مبتنی بر جادوهای مسری شامل وسایل شخصی، بند ناف، دندان بچه، مو و ناخن، درمان‌‌های جادویی، اول قاره و تا حدودی الفه است. اینگونه از آیین‌‌های جادویی بر پایۀ تماس انسان است. بیشتر این اعمال جادویی ویژۀ لک‌‌ها نبوده، بلکه در دیگر اقوام ایرانی نیز وجود دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جیمز فریزر؛ ادبیات عامه؛ ادبیات آیینی؛ جادوی همدلانه؛ جادوی مشابه؛ جادوی مسری؛ قوم لک | ||
| مراجع | ||
|
اوستا. (1385). گزارش و پژوهش جلیل دوستخواه. ج2. تهران: مروارید.
اسدیان خرم‌‌آبادی، محمد؛ باجلان فرخی، محمدحسین؛ کیانی، منصور. (1358). باورها و دانسته‌‌ها در لرستان و ایلام. تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی.
پاکدل، بهزاد. (1396). آیین‌‌های لرستان. خرم‌‌آباد: شاپورخواست.
پانوف، میشل و پرن، میشل. (1382). فرهنگ مردم‌‌شناسی. ترجمۀ اصغر عسکری خانقاه. تهران: سمت.
پورداود، ابراهیم. (1309). ادبیات مزدیسنا، یشت‌‌ها. دو جلد. بمبئی: انتشارات انجمن زرتشتیان ایرانی بمبئی و ایران لیگ.
حیدری، علی؛ یاراحمدی، مریم. (1397). «همزاد و جلوه‌‌های آن در باور قوم لک». مجلۀ فرهنگ و ادبیات عامه. س 6. ش20. صص 250- 225.
دهخدا، علی‌‌اکبر. (1377). لغت‌‌نامه. 15 جلد. تهران: دانشگاه تهران.
رضایی نورآبادی، علی‌‌عباس. (1386). طب و درمان عامیانه بین قوم لک. مجلۀ نجوای فرهنگ. ش 5 و 6. صص 84- 71.
روایات داراب هرمزدیار. (بی‌‌تا). (صحافی‌شده با فالنامۀ زرتشتی). بی‌‌جا: نشر: بی‌‌نا.
سیف، علی اکبر. (1395). روانشناسی پرورشی نوین. تهران: نشر دوران.
عسکری عالم، علی مردان. (1390). افسانه‌‌ها و باورداشت‌‌های غرب ایران. تهران: آرون.
فره‌‌وشی، بهرام. (1383). فرهنگ فارسی به پهلوی. تهران: مؤسسۀ انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
فریزر، جیمز جرج. (1392). شاخۀ زرین، پژوهشی در جادو و دین. تهران: مؤسسۀ انتشاراتی آگاه.
کومون، فرانتس. (1377). ادیان شرقی در امپراطوری روم. ترجمۀ ملیحه معلم و پروانه عروج. تهران: سمت.
کهزادپور، نجمه و باقری، معصومه. (1395). «آداب چیدن مو و ناخن بنا بر فرگرد هفدهم وندیداد». مطالعات ایرانی. س15. ش29. صص 217- 201.
مختاری، محمد. (1337). حماسه در رمز و راز ملّی. تهران: دانشگاه.
مور، جری دی. (1389). زندگی و اندیشه بزرگان انسان‌‌شناسی. ترجمۀ هاشم آقابیگ‌‌پور و جعفر احمدی. تهران: جامعه‌‌شناسان.
میرزایی، محمد؛ بیرانوند، یوسف‌‌علی؛ سجادی، علی. (1398). «بررسی و تحلیل نمادهای باروری در سرسنجاق‌‌های مفرغی لرستان». مجلۀ زن در فرهنگ و هنر. دورۀ 11. ش 1. بهار 98. صص 63- 47.
نجف‌‌زاده قبادی، امیدعلی. (1391). ادبیات عامه لکی. خرم‌‌آباد: شاپورخواست.
نجم‌‌آبادی، محمود. (1371). تاریخ طب ایران. ج 1. تهران: دانشگاه تهران.
نظامی، الیاس بن یوسف. (1392). خسرو و شیرین. تصحیح بهروز ثروتیان. تهران: امیرکبیر.
هدایت، صادق (1395). نیرنگستان. چاپ 3. تهران: جاویدان.
Frazer, James George (1983). The Golden Bough; A Study Magic and Religion. London: Macmillan Press.
Dundes, Alan (1999). International Folkloristics. NewYork: Roman & Littlefield Publishers INC.
Ford, Michael (2009). Naos; A practical Guide to Modern Magick & Additional Satanic texts. 2ed. Houston: Succubu Production.
Hiebert, Paul. G (1983). Phenomenology and institutions of animism. Classroom notes from M620 at fuller theological seminary. Pasadena: Calif.
Malinowski, Bronislaw (1922). Argonauts of the Western Pacific. London: George Routledge & Sons.
Malinowski, Bronislaw (1944). Scientific Theory of Culture and other Essays. Chapel Hill: University of North Carolina Press.
Parrinder, Geoffrey (1976). Mysticism in the World's Religions. 1ed. Oxford: Oxford University Press.
Pritchard, E Evans (1956). Nuer Religion. Axford: Claredon Press.
Parrinder, Geoffrey (1976). Witchcraft, Aracles and Magic the Azande. Oxford University Press.New York.
Rheenen, Gailyn Van (1991). Communicating Christ in Animistic Contexts. Pasadena, California: William Carey Library. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5,229 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,517 |
||
نماد الکترونیک
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب