
تعداد نشریات | 21 |
تعداد شمارهها | 301 |
تعداد مقالات | 3,173 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,211,774 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,380,295 |
آسیبشناسی فرش معاصر مشهد از دید صاحبنظران با تاکید بر حوزه طراحی | ||
دوفصلنامه علمی رجشمار | ||
دوره 2، شماره 1 - شماره پیاپی 3، شهریور 1400، صفحه 68-82 اصل مقاله (1.14 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/rajshomar.2022.5584.1047 | ||
نویسندگان | ||
عبداله میرزایی* 1؛ مریم شهریاری2؛ علی وند شعاری3؛ مهدی صحراگرد4 | ||
1عضو هیات علمی دانشگاه هنر اسلامی تبریز، | ||
2کارشناسی ارشد فرش، دانشگاه هنر اسلامی تبریز | ||
3عضو هیات علمی دانشگاه هنر اسلامی تبریز | ||
4استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد، مشهد، ایران | ||
چکیده | ||
فرش شهری مشهد به عنوان یکی از سبک های اصلی شهری فرش ایران از دوره تیموری در قرن نهم ه.ق تا به امروز تحولات مختلفی را به خود دیده است. بعد از سپری شدن عصر طلایی فرش مشهد در دوران تیموری و صفوی، در اواخر دوره قاجار و اوایل پهلوی همزمان با احیای فرشبافی در سرتاسر ایران، فرش شهری مشهد نیز پس از پشت سرگزاردن دوران فترت دویست ساله در پی بازیابی گذشته باشکوه خود برآمد. در این دوره با پیشگامی تجار و تولیدکنندگان مهاجر آذربایجانی و کرمانی فرش های بزرگ پارچه و نفیسی با حفظ ویژگی های هویتی و تاریخی فرش اصیل مشهد تولید شدند. با گذشت زمان و بازاری شدن تولید، فرش شهری معاصر مشهد، شکوه و عظمت گذشته را از دست داده است. فرش دستبافت به عنوان یک فرآورده فرهنگی، بازتاب دهنده سنت ها و باورهای جوامع تولیدکننده می باشد و در راستای هویت بخشی به جغرافیای تولید نقش موثری دارد. از این رو مساله اصلی پژوهش حاضر مطالعه عوامل زمینه ای موثر در این پدیده با تاکید بر جمعبندی نظرات صاحبنظران میدانی این حوزه می باشد. سوال اصلی پژوهش معطوف به شناسایی آسیب های فرش معاصر مشهد و عوامل زمینه ای فرهنگی و اقتصادی این آسیب ها از منظر صاحب نظران این حوزه می باشد. پژوهش از نوع کیفی است که به شیوه توصیفی و تحلیلی و با استفاده از تحلیل محتوای مصاحبه با تعداد 10 نفر از فعالان و صاحب نظران بازار فرش مشهد به انجام رسیده است. نتایج نشان دادند نوسانات اقتصادی، تغییر در سبک زندگی مصرف کنندگان، موانع صادراتی متعدد، عدم شناخت سلیقه بازار، مثنی برداری از طرح های بازارپسند از مهم ترین آسیب های فرش معاصر مشهد به شمار می روند. | ||
کلیدواژهها | ||
فرش مشهد؛ آسیبشناسی؛ طراحان فرش؛ تولیدکنندگان فرش | ||
مراجع | ||
احمدی، وحید. (1378). «تأثیر ســیاســتهای کلان اقتصــادی بر صــادرات فرش دســتباف (طی برنامه اول و دوم)». پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده معارف و اقتصاد، دانشگاه امامصادق (ع).
اردلان جوان، سیدعلی؛ اینانلو، جهان. (1371). نگاهی به موزه آستان قدس رضوی، مشهد: اداره کل موزههای آستان قدس رضوی.
اکبری، مهدیه. (1391). «معرفی و طبقهبندی قالیهای دورههای صفوی و قاجار موجود در موزه فرش آستان قدس رضوی». پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده هنر، دانشگاه شاهد.
بتولی، فرهاد. (1371). «نقش فرش در اقتصـاد ایران و الگوی صادرات آن». پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده معارف و اقتصاد، دانشگاه امامصادق (ع).
بهکیش، محمدمهدی. (۱۳۸۰). اقتصاد ایران در بستر جهانیشدن. تهران: نشر نی.
جاوید صباغیان، مقداد؛ سیداحمدی زاویه، سیدسعید. (1392). «درآمدی بر هنر تطبیقی در مقام یکی از گونههای مطالعاتی حوزه پژوهش هنر». نامه هنرهای تجسمی، شماره 5، 21ـ6.
جعفرنژاد، احمد و دیگران. (پاییز 1388). «بررسی موانع و ارائه راهکارهای بهکارگیری تجارت الکترونیکی در زمینه توسعه صادرات فرش دستباف ایران». پژوهشنامه بازرگانی، شماره 52، 34ـ1.
حاجیزاده، محمدامین. (1387). «بررسی تحولات نقش فرش مشهد در یکصد سال اخیر». پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده پردیس باغ ملی، دانشگاه هنر.
حافظنیا، محمدرضا. (1388). مقدمهای بر روش تحقیق در علوم انسانی. تهران: سمت.
حقشـناس کاشـانی، فریده؛ سعیدی، نیما. (1390). «رتبهبندی عوامل مؤثر بر رقابتپذیری صنعت فرش کشور با روش تاپسیس فازی». تحقیقات بازاریابی نوین، شماره 1، 154ـ127.
دهقان منشادی، محمد. (پاییز 1392). «رابطه بین بیثباتی اقتصاد کلان و رشد اقتصادی در ایران». پژوهشها و سیاستهای اقتصادی، شماره 67، 192ـ171.
دهقانی فیروزآبادی، رضا (1377). «بررسی علل افت سهم بازار جهانی فرش ایران نسبت به رقبا و ارائه راهکارهای مناسب جهت بهبود آن»، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده علوم اداری و اقتصادی.
رضـوانی، محمدرضـا و دیگران. (1392). «شناخت و تحلیل عوامل مؤثر بر رکود صنعت قالیبافی در نواحی روسـتایی (مطالعه موردی: شـهرستان ملایر)». مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، سال سوم، شماره 11، 51ـ35.
ژوله، تورج. (1375). برگی از قالی خراسان. تهران: شرکت سهامی فرش ایران.
ضمیری، چکامه. (1395). «سنتگرایی و سنتگریزی در طرح و رنگ فرش دستباف ایران». پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه هنر، دانشکده هنرهای کاربردی.
طاحونی، پوران؛ ملایی، مصطفی. (1398). «بررسی عوامل و چگونگی احیا و رونق صنعت فرش در دوره قاجار. تاریخ اسلام و ایران (دانشگاه الزهرا (س)، سال بیست و نهم، شماره 43، 155ـ131.
عزمی، آئیژ و دیگران. (فروردین و اردیبهشت 1390). «دیدگاه تجار فرش شهر اردبیل درباره علل کاهش صادرات فرش دستباف ایران». پژوهشهای بازرگانی، شماره 46، 113ـ101.
کمندلو، حسین. (تابستان 1394). «معرفی قالیهای مشهد». در آستان هنر، شماره 13، 70ـ58.
ــــــــــــ . (1395). «بازشناسی فرش مشهد در عصر قاجار: نمونه موردی: قالی محرابی پردهای دورو (محرابیـ افشان شاهعباسی قندیلدار موزه فرش آستان قدس رضوی)». مطالعات تاریخ فرهنگی؛ پژوهشنامه انجمن ایرانی تاریخ، سال هشتم، شماره 29، 147ـ127.
محمدزاده اصل، نازی؛ محمدی، فرناز. (1391). «بررسی عوامل مؤثر بر صادرات غیرنقتی ایران با تأکید بر جهانیشدن». علوم اقتصادی، ویژه شماره 1، 30ـ7.
مصباحی، شکوفه. (1394). «نقش و طرح در قالیهای عمو اوغلی». انجمن علمی فرش ایران، شماره 27، 112ـ99.
مهدیخانی، توران (1395). مطالعه تأثیر سلیقه و سفارش های شخصی در تحولات طرح و نقش فرش دورۀ قاجار. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه هنر، دانشکده هنرهای کاربردی.
نوری، اکرم؛ موسینژاد، هما. (1397). «بررسی مکتب قالی هرات در قالیهای مشهد، قبل و بعد از نفوذ قالیبافان تبریز». در مجموعه مقالات همایش ملی فرش و نیازهای معاصر (دانشکده فرش دانشگاه هنر اسلامی تبریز)، 30 آبان، 85ـ75. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 834 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 429 |