
تعداد نشریات | 21 |
تعداد شمارهها | 301 |
تعداد مقالات | 3,173 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,211,880 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,380,327 |
تطبیق مولفه های فنی و زیبایی شناختی در جل اسب قشقایی و شاهسون | ||
نگارینه هنر اسلامی | ||
دوره 8، شماره 22، بهمن 1400، صفحه 204-222 اصل مقاله (8.31 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/nia.2022.4492.1499 | ||
نویسنده | ||
محمد افروغ* | ||
گروه آموزشی فرش، دانشکده هنر، دانشگاه اراک، اراک، ایران | ||
چکیده | ||
جل اسب، یکی از انواع مهم دستبافتههای عشایری است که در گذشته و بهواسطه نوع زندگی عشایر، کاربرد قابل توجهی داشته است، لیک در اثر تغییر شیوه زندگی، این بافته با دارا بودن بُعد هنری، صرفاً به یک اثر با قابلیتهای هنری بومی و تزئینی در جهت کاربرد در زندگی معاصر، مورد توجه قرار گرفت. نقشپردازی و آفرینش انواع نقوش هندسی و انتزاعی برگرفته از طبیعت و محیط پیرامون بافنده و رنگین نمودن آنها با استفاده از رنگهای طبیعی، وجه زیباشناختی این بافتهها را امروزه بیش از پیش عیان میسازد. عشایر قشقایی و شاهسون، دو نمونه از ایلهایی هستند که در بافت جلهای نقش و نگارین، از شهرت بالایی برخوردارند. در این مقاله سعی بر آن است تا با رویکردی تطبیقی و انتخاب نمونههایی شاخص هنری، به معرفی، تحلیل و مستندنگاری ابعاد فنشناختی و زیباشناختی جلهای این دو ایل پرداخته شود. بدین روی، پرسش اصلی این است که مؤلفههای فنشناختی(فنون بافت) و زیباشناختی(نقوش و رنگها) و اشتراکات و افتراقات در جلهای قشقایی و شاهسون کدام است؟ این مقاله از نوع پژوهش کیفی و روش تحقیق از نوع توصیفی - تحلیلی است. شیوه گردآوری دادهها توأمان کتابخانهای و جستجو در سایتها و مجموعههای معتبر است. برخی از یافتهها چنین است: فنون بافت در جلهای قشقایی نسبت به جلهای شاهسون متنوعتر و بیشتر است. در بافت جل قشقایی از فنون پیچبافی(سوزنی)، قالیبری(ترکمن نقش)، جاجیمبافی(اُییبافی) و تلفیقی از این فنون، استفاده میشود اما در بافت جل شاهسون از فن پیچبافی یا در اصطلاح سوماک و در برخی موارد نادر هم گلیمبافی بهره برده میشود. همچنین تنوع در نقشپردازی در جلهای شاهسون بیشتر است. در کاربرد رنگها، بافندگان دو ایل غالباً از رنگهای یکسانی بهره بردهاند. جلهای شاهسون بزرگپارچه و مستطیل شکل بوده اما جلهای قشقایی کوچکپارچه و غالباً مربع شکل هستند. | ||
کلیدواژهها | ||
قشقایی؛ شاهسون؛ جل؛ نقش؛ رنگ | ||
مراجع | ||
افروغ، محمد، 1399، بررسی و تحلیل نقش طاووس در جُلهای قشقایی، فصلنامه پژوهشهای ایرانشناسی، ش 1، 23-1.
افروغ، محمد، اصغر جوانی، امیرحسین چیتسازیان، فتحعلی قشقاییفر، 1395، عوامل مؤثر بر انتزاع نقوش دستبافتههای قشقایی، ماهنامه علمی پژوهشی باغ نظر، ش 45، 90-77.
پرهام، سیروس، سیاوش آزادی، 1371، دستبافتههای روستایی و عشایری فارس، ج2، تهران، انتشارات امیرکبیر.
تناولی، پرویز، 1377، جلهای عشایری و روستایی ایران، تهران، انتشارات یساولی.
منابع تصاویر
تناولی، پرویز، 1377، جلهای عشایری و روستایی ایران، تهران، انتشارات یساولی.
URL1:www.upload.wikimedia.org.
URL2:www.pinterest.com.
URL3:www.auction.fr/en/lot.
URL5:www.nazmiyal.com.
URL6:www.azerbaijanrugs.com.
URL7:www.1stdibs.com.
URL8:www.collection.maas.museum.
URL9:www.worthpoint.com.
URL11:www.liveauctioneers.com.
URL12:www.dorotheum.com.
URL13:www.secureservercdn.net.
URL14:www.laurosnamai.lt.
URL15:www.chairish.com.
URL16:www.peterpap.com.
URL17: www.skinnerinc.com.
URL 18: www.hajjibaba.org/rugs/afshar-horse-cover/ | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 434 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 518 |