پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شماره‌ها | 325 |
| تعداد مقالات | 3,414 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,934,559 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,772,021 |
... شبی چون شَبَه روی شسته به قیر (بررسی ارتباط موضوعی متن و تصویر در داستان بیژن و منیژه) | ||
| نگارینه هنر اسلامی | ||
| دوره 8، شماره 22، بهمن 1400، صفحه 154-170 اصل مقاله (18.85 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/nia.2022.4801.1549 | ||
| نویسندگان | ||
| سکینه خاتون محمودی* 1؛ مرضیه قاسمی2 | ||
| 1استادیار گروه پژوهش هنر دانشکده هنر و معماری- دانشگاه سیستان و بلوچستان- زاهدان- ایران. | ||
| 2دانشکده هنر دانشگاه زاهدان | ||
| چکیده | ||
| مسأله پیوستگی و تعامل میان متون ادبی با تصاویر از جملۀ موارد مورد توجه نگارگران از دیرباز بوده‌است. اگرچه نگارگران در بیش‌تر موارد رعایت اصل امانت‌داری به متن را مورد توجه قرار داده‌اند، اما گاه این نگاره‌ها توأم با اغراق در تصویرگری مناظر حماسی یا غنایی شده‌است. شاهنامۀ قرچقای‌خان از جملۀ شاهنامههای مصور دورۀ صفوی است که کمتر شناخته و معرفی شده‌است. در این پژوهش که با هدف شناساندن ویژگی‌های این شاهنامۀ ارزشمند انجام‌گردیده، تلاش شده‌است تا یکی از مشهورترین داستان‌های حماسی- غنایی شاهنامۀ فردوسی یعنی داستان بیژن و منیژه از منظر تعامل و پیوستگی تصاویر این داستان با متن منظوم شاهنامۀ فردوسی بررسی گردد. این‌که ویژگی‌های تصویری نگارههای داستان بیژن و منیژه در شاهنامۀ قرچقای‌خان کدام بوده و عناصر داستانی چگونه در این نگاره‌ها به تصویر درآمده‌اند؟ موضوع این پژوهش است. روش کار در این تحقیق توصیفی و تحلیل تصاویر بر مبنای چهار مؤلفۀ اصلی موجود در این نگاره‌ها یعنی: تصویرگری رخداد، شخصیت‌ها و جایگاه آن‌ها، صحنه‌پردازی، فضاسازی و شعر مکتوب می‌باشد. نتیجۀ این پژوهش ضمن آن‌که حکایت از هماهنگی کامل این عناصر با روایت ادبی دارد، نشان‌گر توجه هنرمندان به جلوه‌های غنایی این داستان است که خود از وجوه ابداعی و ارزشی شاهنامۀ قرچقای خان به شمار می‌رود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| متن؛ نگاره؛ شاهنامۀ قرچقای خان؛ بیژن و منیژه | ||
| مراجع | ||
|
- اسکندر بیک ترکمان. (1382). تاریخ عالم آرای عباسی. به تصحیح ایرج افشار. تهران: امیرکبیر.
- سرامی، قدمعلی. (1368). از رنگ گل تا رنج خار (شکل شناسی قصههای شاهنامه). چاپ اول. تهران: علمی و فرهنگی.
- شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1372). صور خیال در شعر فارسی. چاپ پنجم. تهران: آگاه.
- شهیدی مازندرانی، حسن. (1377). فرهنگ شاهنامه (نام کسان و جایها). چاپ اول.تهران: نشر بلخ وابسته به بنیاد نیشابور.
- فاضل، عاطفه و خزایی، محمد. (1394). «روایت شاهنامه بر جام سفالین بیژن و منیژه». نشریه هنرهای زیبا- هنرهای تجسمی. دوره 20. ش1. صص 49- 58.
- فردوسی، ابوالقاسم. (1387). شاهنامۀ فردوسی. تهران: کتابسرای نیک.
- جعفری دهکردی، ناهید. فرجی، سارا و ترکزاده، ابراهیم (1398). «مقایسه تطبیقی متن و نگاره در شاهنامه صفوی W602 والترز (درآوردن رستم، بیژن را از چاه)». مجله مطالعات ادبیات تطبیقی. ش 23. صص 195- 217.
- حسینی، مهدی. (1390). «شاهنامه قرچقای خان (شاهنامه وینزور)». نشریه هنرهای زیبا- هنرهای تجسمی. ش 45. ص 13- 21.
- کاربخش، رؤیا. (1392). مطالعۀ تطبیقی صحنه نجات بیژن توسط رستم در نگارههای شاهنامههای دو مکتب تیموری و صفوی. پایاننامه کارشناسی ارشد پژوهش هنر. استاد راهنما: حسین مهرپویا. استاد مشاور: سید رحیم خوشنظر خوببین. دانشکده هنر و معماری. دانشگاه سیستان و بلوچستان.
- متینی، جلال. (1341). خلاصة بیژن و منیژة فردوسی. چاپ اول. تهران: باستان.
- محجوب، محمد جعفر. (1371). آفرین فردوسی. چاپ اول. تهران: مروارید.
- محمودی، علیرضا. (1390). «بررّسی عناصر غنایی داستان بیژن و منیژه»، مجموعه مقالات کنگرۀ بینالمللی بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی. جلد سوم. زاهدان: چاپخانه المهدی. ص2825- 2842.
- منجم، جلالالدین. (1366). تاریخ عباسی. به کوشش سیفالله وحیدنیا. بیجا: وحید.
- میرصادقی، جمال. (1392)، عناصر داستان. چاپ هشتم. تهران: سخن.
- وحید قزوینی، میرزا محمد طاهر. (1383). تاریخ جهانآرای عباسی. تصحیح سید سعید میر محمد صادق. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی.
- یاحقّی، محمد جعفر. (1386). فرهنگ اساطیر و داستان‌واره‌ها در ادبیات فارسی. چاپ اول. تهران: فرهنگ معاصر.
- یونسی، ابراهیم. (1341). هنر داستان‌نویسی. چاپ سوم. تهران: امیرکبیر.
- نظرلی، مائیس. (1390). جهان دو گانۀ مینیاتور ایرانی. تفسیر کاربردی نقاشی دورۀ صفویه. ترجمۀ عباسعلی عزتی. تهران: فرهنگستان هنر.
- Robinson, B. W. Sims, Eleanor. Bayani, Manijeh. (2007). THE WINDSOR SHAHNAMA of 1648. Londan, Azimuth.
URL1: https://rct.resourcespace.com/iiif/image/81676/full/724,/0/default.jpg: (Accessed: November 18, 2020).
URL2: https://www.rct.uk/sites/default/files/styles/rctr-scale-1300-500/ default.jpg : (Accessed: November 18, 2020).
URL3: https://rct.resourcespace.com/iiif/image/81680/full/688,/0/default.jpg: (Accessed: October 11, 2020).
URL4: https://rct.resourcespace.com/iiif/image/81682/full/812,/0/default.jpg: (Accessed: October 11, 2020).
URL5: https://rct.resourcespace.com/iiif/image/81681/full/727,/0/default.jpg: (Accessed: October 11, 2020). | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 989 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 483 |
||
نماد الکترونیک
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب