پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 301 |
| تعداد مقالات | 3,173 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,211,829 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,380,302 |
تحلیل تطبیقی سطح پایداری سکونتگاه های روستایی دارای طرح هادی و بدون طرح (مطالعه موردی: دهستان میان ولایت، بخش مرکزی شهرستان مشهد) | ||
| روستا و توسعه پایدار فضا | ||
| مقاله 2، دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 9، فروردین 1401، صفحه 23-42 اصل مقاله (1004.16 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/vssd.2022.4800.1047 | ||
| نویسندگان | ||
| مسعود قرائی1؛ حمدالله سجاسی قیداری* 2؛ خدیجه بوزرجمهری2 | ||
| 1دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران | ||
| 2دانشیار گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران | ||
| چکیده | ||
| در راستای اهداف توسعه پایدار در نواحی روستایی و افزایش کیفیت زندگی همچنین ماندگاری روستاییان در محیط های روستایی، طرح ها و برنامه های متعددی انجام می شود. یکی از مهمترین و تاثیر گذارترین طرح های روستایی، تهیه و اجرای طرح هادی است تا به نوعی منجر به زیست پذیری زندگی در محیط های روستایی گردد. اجرای طرح هادی از ابعاد گوناگون، پایداری روستاها را می تواند تحت تاثیر قرار دهد. در پژوهش حاضر، به تحلیل اثرات اجرای طرح هادی بر پایداری سکونتگاه های روستایی در سطح دهستان میان ولایت، پرداخته شده است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی- تحلیلی است. بدین منظور 7 روستای دارای طرح هادی و 7 روستای دیگر با نظر کارشناسان از میان روستاهایی که طرح در آن اجرا نشده و به لحاظ مسافتی نزدیک به روستاهایی که در آن طرح اجرا گردیده، انتخاب شده است. تعداد نمونه ها در روستاهای دارای طرح 93 نفر و در روستاهای بدون طرح نیز 91 نفر به صورت تصادفی و در سطح سرپرست خانوار بوده که با استفاده از فرمول کوکران با خطای اندازه‌گیری0.1 انتخاب گردید. برای تحلیل داده ها، از آزمون های "تی استیودنت، تی دونمونه مستقل و همبستگی پیرسون و همچنین مدل تصمیم گیری Waspas استفاده شد. نتایج پژوهش، نشان داد بیشترین تاثیرگذاری طرح هادی در سکونتگاه های روستایی مورد مطالعه، در دو بعد پایداری کالبدی- فضایی با میانگین 07/3 و زیست محیطی با میانگین11/3 بوده و کمترین تاثیر در بعد اقتصادی با میانگین 88/2 بوده است. در مجموع اجرای طرح هادی، بطور معناداری بر پایداری اجتماعی – فرهنگی، کالبدی – فضایی و زیست محیطی سکونتگاه ها در منطقه مورد مطالعه تاثیرگذار بوده است. همچنین وضعیت پایداری در سکونتگاه های روستایی بدون طرح در همه ابعاد در وضعیت نامطلوبی قرار دارد. بنابراین اجرای طرح هادی اثرات مثبت قابل قبولی برای روستاها داشته و بهتر است جنبه های اقتصادی طرح نیز در روستاها تقویت گردد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| توسعه پایدار روستایی؛ طرح های هادی؛ پایداری روستاها؛ تحلیل مقایسه ای؛ دهستان میان ولایت | ||
| مراجع | ||
|
ازکیا، مصطفی؛ ایمانی، علی(1387)، توسعه پایدار روستایی، انتشارات: اطلاعات، تهران.
آسایش، حسین(1377)، کارگاه برنامه ریزی روستایی، انتشارات دانشگاه پیام نور، تهران.
اصلانی، رضا(1378)، ارزیابی رویکرد توسعه روستایی در پنجاه سال گذشته در ایران، مجموعه مقالات کنفرانس پنجاه سال برنامه ریزی توسعه در ایران، مرکز تحقیقات اقتصاد ایران، صص230-223.
بابایان، عادل(1398)، تحلیل تطبیقی اثرات اجرای طرح هادی در زیست پذیری سکونتگاه های روستایی(مطالعه موردی: دهستان مرحمت آباد جنوبی شهرستان میاندوآب، پایان نامه کارشناسی ارشد، جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تبریز.
پاپلی یزدی، محمد حسین؛ ابراهیمی، محمد امیر(1381)، نظریه های توسعه روستایی، انتشارات سمت.
پاپلی یزدی، محمد حسین؛ ابراهیمی، محمد امیر(1394)، نظریه های توسعه روستایی، (ویراست دوم: با تجدید نظر)، نشر: سمت.
پورطاهری، مهدی؛ سجاسی قیداری، حمدالله؛ صادقلو، طاهره(1388)، سنجش و اولویت بندی پایداری اجتماعی در مناطق روستایی، با استفاده از تکنیک رتبه بندی بر اساس تشابه به حل ایده آل فازی(مطالعه موردی: دهستان حومه بخش مرکزی شهرستان خدابنده)، نشریه پژوهش های روستایی، دوره 1، شماره 1، بهار1389، صص31-1.
تقیلو، علی اکبر؛ خسروبیگی، رضا؛ خدایی، یوسف(1388)، ارزیابی طرح های هادی روستایی در ابعاد کالبدی، اجتماعی و اقتصادی از دیدگاه روستاییان، مطالعه موردی: شهرستان کمیجان، استان مرکزی، اولین کنفرانس ملی مسکن و توسعه کالبدی روستا، زاهدان، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
توکلی، جعفر(1392)، سنجش پایداری اجتماعی-اقتصادی سکونتگاه های روستایی، دهستان های خاوه شمالی و جنوبی، استان لرستان، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال چهاردهم، شماره32، بهار1393، صص92-71.
جلالیان، حمید؛ خدایی، سعید؛ امینی قواقلو، عیوض(1394)، اثرات اجرای طرح هادی بر توسعه کالبدی سکونتگاه های روستایی (مطالعه موردی: بخش ثمرین در شهرستان اردبیل)، مجله پژوهش و برنامه ریزی روستایی، سال 6، شماره: 1، بهار1396، صص18-1.
جهاد سازندگی(1369)، کلیات طرح بهسازی مناطق روستایی کشور، ماهنامه جهاد، سال دهم، شماره132.
جهاد سازندگی(1371)، برنامه ریزی مراکز روستایی، ماهنامه جهاد، سال دوازدهم، شماره157(مهر1371).
جهاد سازندگی(1379)، دستورالعمل های جدید در مورد سکونتگاه های انسانی، ماهنامه جهاد، سال سیزدهم، شماره159.
حبیب پور، کرم؛ صفری، رضا(1388)، راهنمای جامع کاربرد Spss در تحقیقات پیمایشی(تحلیل داده های کمی)، از سری کتاب های آموزشی تربیت پژوهش گر، موسسه راهبرد پیمایش.
دبیرخانه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران(1383)، مقررات شهرسازی و معماری و طرح های توسعه و عمران، مصوب شورای عالی شهرسازی و معماری ایران(از تاریخ تاسیس تا پایان شهریور1383)، نشر تهرانی، تهران.
ربیعی فر، ولی الله؛ حضرتی، مجید(1394)، تحلیل و ارزیابی اثرات اجرای طرح هادی در بهبود ابعاد کالبدی-فضایی و محیطی کیفیت زندگی روستایی(مطالعه موردی: استان زنجان)، فصلنامه علمی-پژوهشی برنامه ریزی فضایی(جغرافیا)، سال پنجم، شماره دوم، تابستان1394.
ربیعی فر، ولی الله؛ صنعتی منفرد، سجاد؛ ساشورپور، مهدی؛ حضرتی، مجید(1392)، تحلیل و ارزیابی اثرات اجرای طرح هادی در تحولات اقتصادی-اجتماعی سکونتگاه های روستایی(مطالعه موردی: روستاهای استان زنجان)، فصلنامه برنامه ریزی منطقه ای، سال پنجم، شماره17، بهار1394.
رحمانی فضلی، عبدالرضا؛ قراگوزلو، هادی؛ جواهر، علیرضا؛ عیسی لو، علی اصغر(1394)، تحلیل و ارزشیابی اثرات اجرای طرح هادی بر سکونتگاه های روستایی (مطالعه موردی: دهستان چهل چای، استان گلستان)، نشریه مسکن و محیط روستا، شماره159، پاییز1396، صص92-79.
رضایی، روح اله؛ صفا، لیلا(1391)، تحلیل مشکلات اجرای طرح هادی در مناطق روستایی شهرستان زتجان. نشریه مسکن و محیط روستا، شماره142، تابستان1392، صص66-49.
رکن الدین افتخاری، عبدالرضا؛ بدری، سیدعلی؛ سجاسی قیداری، حمدالله(1390)، بنیانهای نظریه ای برنامه ریزی کالبدی مناطق روستایی. انتشارات بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، تابستان1390.
سعیدی، عباس؛ رستگار، ابراهیم(1388)، اثربخشی طرح ها و پروژه های عمرانی در توسعه اجتماعی-اقتصادی سکونتگاه های روستایی(مورد: روستاهای بخش وراوی(شهرستان مهر)، نشریه علمی-پژوهشی انجمن جغرافیای ایران، دوره جدید، سال هفتم، شماره22، پاییز1388.
سعیدی، عباس؛ ایمانی، بهرام(1393)، نقش عوامل و نیروهای درونی و بیرونی در دگردیسی کالبدی-فضایی سکونتگاه های روستایی، فصلنامه جغرافیا، شماره40، صص67-47.
عزیزپور، فرهاد؛ حسینی حاصل، صدیقه(1388)، مروری بر روند تحولات کالبدی روستاهای کشور با تاکید بر طرح هادی روستایی. نشریه مسکن و محیط روستا، شماره123، سال بیست و هفتم، صص55-42.
عزیزپور، فرهاد؛ خلیلی، احمد؛ محسن زاده، آرمین؛ حسینی حاصل، صدیقه(1392)، تحلیل و ارزیابی اثرات اقتصادی اجرای طرح هادی در سکونتگاه های روستایی کشور، نشریه مسکن و محیط روستا، شماره135، پاییز1390.
علی پور، امین(1396)، ارزیابی اثرات طرح هادی بر توسعه یافتگی اقتصادی-کالبدی مناطق روستایی(مطالعه موردی: بخش انزل ارومیه)، پایانامه کارشناسی ارشد، جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، مرکز ارومیه.
عنابستانی، علی اکبر؛ اکبری، محمد حسن(1389)، ارزیابی طرح های هادی و نقش آن در توسعه ی کالبدی روستا از دیدگاه روستاییان(مطالعه موردی: شهرستان جهرم)، نشریه پژو هش های جغرافیای انسانی، دوره44، شماره 4، زمستان1391.
فروزش، غلامرضا(1368)، "کدام توسعه برای روستا؟"، ماهنامه جهاد، سال دهم، شماره 124.
قاسمی، احمدرضا(1397)، بررسی اثرات اجتماعی و اقتصادی اجرای طرح های هادی بر سکونتگاه های روستایی(مورد مطالعه: بخش مرکزی شهرستان شاهین شهر و میمه)، پایانامه کارشناسی ارشد، جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه پیام نور، مرکز شاهین شهر.
قربانی، علی(1391)، آشنایی با طرح هادی روستایی، انتشارات سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور-بنیاد خواجه نصیرطوسی.
محمدی، سعدی؛ طالشی، مصطفی؛ رستمی، شاه بختی(1396)، سنجش عوامل موثر بر ناپایداری سکونتگاه های روستایی در منطقه کوهستانی و پایکوهی زاگرس(مطالعه موردی: روستاهای شهرستان های مریوان و سروآباد)، نشریه مسکن و محیط روستا، شماره163، پاییز97.
مظفر، فرهنگ؛ حسینی، سیدباقر؛ سلیمانی، محمد؛ ترکاشوند، عباس؛ سرمدی، علی اکبر(1387)، ارزیابی اثرات اجرای طرح های هادی برمحیط زیست روستاهای ایران، نشریه علوم محیطی، سال پنجم، شماره سوم، صص 32-11.
موسوی، میر نجف؛ پور آقایی، عبداله؛ منوچهری میاندوآب، ایوب؛ محمدی، میرصادق(1392)، ارزیابی اثرات طرح های هادی روستایی در توسعه سکونتگاه های روستایی استان آذربایجان غربی، نشریه مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی، شماره28، پاییز1393، صص136-123.
مولائی هشجین، نصراله(1386)، تحلیل پیرامون اهداف، ضرورت ها و فرآیند تهیه و اجرای طرح های هادی روستایی با تاکید بر گیلان. نشریه چشم انداز جغرافیایی، شماره4، سال دوم، صص123-105.
Anonymous (2004). Basic Concepts Development Agropolitan. Jakarta: Director General Depkimpraswil Tata Urban and Rural. Anonymous. (2007). Rural Development. Jakarta: Ministry of Public Works, August 2007. Dos Santos, R. R. Mariana & L. Ranieri. Victor Eduardo. (2014), Contributions To Land Use Planning Of Rural Areas. Asão Carlos School Of Engineering, University Of São Paulo, Brazil. Douglas, M.G. (1989). Integrating Conservation into the Farming System: Land Use Planning For Smallholder Farmers. Concepts and Procedures. London: The Food Production and Rural Development Division. Commonwealth Secretariat. Elkington, J. (1994). Towards the Sustainable Corporation: Win-Win-Win Business Strategies for Sustainable Development. California Management Review, 36(2), 90-100. Retrieved November 25, 2015, from http://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.2307/41165746. Francesco C.,Lucia D., Spina,S.(2014), The Cultural And Invironmental Resources For-Sustainable Development Of Rural Areas In Economically Advanced Materials Research, vol 869-870,pp 43-48. Gibson, K., Cahill, A. And Mckay, D. (2010), Rethinking The Dynamics Of Rural Transformation: Performing Different Development Pathways in a Philippine Municipality. Journal Of Transactions Of The Institute Of British Geographers, No. 35, Vol. 11, pp. 237-255. Glasson, J., Therivel, R. And Chadwick, A. (1994), Introduction To Environmental Impact Assessment, Fourth Edition. IUCN, International Union for Conservation of Nature and Natural Resources (1980). World Conservation Strategy: Living Resource Conservation for Sustainable Development. Retrieved November 7, 2015. Liu, Y.S. (2009), “Rural Transformation Development And New Countryside Construction In Eastern Coastal Area Of China”. A Geographical Since, No20.62, pp.563-570. Pond, B. et al (2003) Managing Natural Resources For Sustainable livelihoods: Uniting Science And Participation, Earthscan Publications, Canada. Ramandey, Lazarus.( 2017), Development Strategy of Rural Areas Terough The Rural Infrastructure Development Programme. University of Cenderawasih Jayapura Papua, Indonesia. Remenyi, J. (2004). What is Development?, In D. Kingsbury, J. Remenyi, J. McKay & J. Hunt, (Eds.), Key Issues in Development (pp. 22-44). Hampshire, New York: Palgrave Macmillan. Rogers, P.P., Jalal, K.F. & Boyd, J.A. (2008). An Introduction to Sustainable Development. London: Earthscan. Salim, F. (2006). Urbanization, Rural-City, Growth Centre. Bandung: Institute for Public Policy Observer Univ. Padjadjaran. Supriatna, T. (2000). Development Strategy and Poverty. Publisher Rineka Cipta, Jakarta. Syahrani H. H. A. (2001). Implementation Agropolitan and Agribusiness In Regional Economic Development. Frontier Journal, 33 (2). Tangi, S. (2007). Introduction To Development Studies. Scientific Network Academia.edu. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 455 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 350 |
||
نماد الکترونیک
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب