پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شماره‌ها | 323 |
| تعداد مقالات | 3,390 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,866,273 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,742,458 |
تحلیل نشانه شناسانه تمثیل های منطق الطیر عطار در نقوش تزیینی آرامگاه امام زاده روشن آباد گرگان | ||
| نگارینه هنر اسلامی | ||
| دوره 8، شماره 22، بهمن 1400، صفحه 19-37 اصل مقاله (1.17 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/nia.2022.4569.1527 | ||
| نویسندگان | ||
| آناهیتا مقبلی* 1؛ سارا سودیان طهرانی2 | ||
| 1دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور تهران، گروه هنر، دانشکدۀ هنر و رسانه | ||
| 2ارشناس ارشد پژوهش هنر، دانشگاه پیام نور تهران، گروه هنر، دانشکدۀ هنر و رسانه | ||
| چکیده | ||
| گرچه مطالعات نشانه شناسی در ابتدا با رویکرد زبان شناسانه ظهور کرد اما به سرعت در زمینه های مختلف هنری، ادبی و اجتماعی و ... همچون ابزاری کارآمد به کار گرفته شد تا آثار هنری را به عنوان یک نظام فرهنگی بررسی کرده و رمزگان ها و مفاهیم مستتر در آنها را بیابد. در پژوهش حاضر تلاش بر این است تا از این ابزار کارآمد در جهت بررسی نقش مایه های تزیینی بنای روشن آباد گرگان و تطبیق آن با تمثیل های منطق الطیر عطار، استفاده شود زیرا در میان نقوش تزییناتی این بنا نقش مایه های حیوانی متفاوتی به چشم میخورد که در مقایسه با نقوش دیگر بنا به نظر میرسد جنبۀ نمادگرایانۀ آنها بسیار برجسته تر است و نیز نشانه های بارزی را در آن ها می توان در رابطه با تمثیل های عطار در منطق الطیر یافت که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور ابتدا تلاش شده است تا پیوند نقش مایه های مورد نظر با نمادهای عرفانی منطق الطیر مورد بررسی قرار گرفته و سپس از منظر نشانه شناسی مورد تحلیل قرار گیرد. در نتیجۀ مطالعات صورت گرفته در این مقاله، می توان گفت: تصاویر یاد شده پیوندهای قابل ملاحظه ای با نمادهای عرفانی به کار رفته در منطق الطیر عطار دارند و در واقع تجسم دریافت طراح از این مفاهیم اند و بر مدلول های ذهنی او دلالت دارند. این پژوهش بر اساس روش توصیفی و تحلیلی و با رویکرد کیفی به تجزیه و تحلیل اطلاعات پژوهشی می پردازد که در این زمینه از دانش نشانه شناسی بهره می برد، ابزار جمع آوری اطلاعات در آن بر اساس روش مشاهده ای است که در مواجهه با نمونة مورد مطالعه از روش مشاهدة مستقیم و توصیفی استفاده می کند اما برای جمع آوری اطلاعات و مطالعة نقوش در بستر تاریخی از روش اسنادی و کتابخانه ای بهره می برد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| : نشانه شناسی؛ نماد؛ منطق الطیر؛ امام زاده روشن آباد؛ گرگان | ||
| مراجع | ||
|
اکو، امبرتو (1385) «سطوح تجزیه رمزگان سینما، ساخت گرایی، نشانه شناسی، سینما؛ گردآوری: بیل نیکولز، ترجمه: علاءالدین طباطبایی، تهران: هرمس
بارت، رولان (1397). مبانی نشانه شناسی، مترجمان: صادق رشیدی و فرزانه دوستی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی
بلخاری قهی، حسن(1399). «سیمرغ اوستایی، سیمرغ اشراقی». نشریه تاریخ فلسفه، س دهم، ش 14، ص 77-98
پیراوینک، مرضیه. رضایی مهوار، میثم(1391)، «منطق الطیر عطار نیشابوری در آیینه نگارگری ایرانی»، پیام بهارستان، 5(18): 437 – 453
پیشوازاده، میترا. (1385). «مقایسۀ نظام های مدلولی و برتری گونه های مدلولی و تجلی مدلول در نظام نشانه ای دو اثر نقاشی با نام «یاد حماسه». گردآورنده: حمیدرضا شعیری، تهران: فرهنگستان هنر. ص (60-47)
پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی (1376). دایره المعارف بناهای تاریخی ایران در دوره ی اسلامی(بناهای آرامگاهی). تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی
ثروتیان، بهروز(1384)، شرح راز منطق الطیر عطار. تهران: امیر کبیر
چندلر، دانیل؛ سجودی، فرزان.(1394)، مبانی نشانه شناسی، ترجمه: مهدی پارسا، تهران: سورۀ مهر
حسینی، سید هاشم (1390). «کاربرد تزیینی و مفهومی نقش شمسه در مجموعۀ شیخ صفی الدین اردبیلی». دو فصلنامه مطالعات هنر اسلامی، ش 14، ص 7 تا 24
خان حسین آبادی، عطیه؛ اشراقی، مهدی(1397). «مفاهیم نمادین نقوش حیوانی کاشی کاری گنبد الله وردی خان از دورۀ صفویه در حرم مطهر رضوی». نشریه مطالعات هنر اسلامی ش 31، ص 1 تا 35
خسروی، حسین(1387). «نگاهی به نمادپردازی عطار در منطق الطیر». فصلنامه ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی. سال چهارم، ش12 – ص 65 تا 79
رحیمی، فاطمه(1398). «ابداع و تولید نشانه ها در هنر نقاشی از دیدگاه امبرتو اکو و نسبت آن با هرمنوتیک مدرن». نشریه هنرهای زیبا. دورۀ 24، ش3- ص 30-23
روحانی فرد، معصومه؛ عالی کردکلایی،معصومه(1399). «نشانه شناسی عناصر عرفانی – اسطوره ای در منطق الطیر». فصلنامه علمی عرفان اسلامی، س17، ش 65، ص310-295
ریاضی، حشمت الله(1386)، داستان ها و پیام های عطار در منطق الطیر و الهی نامه. گردآوری: حبیب الله پاک گوهر، تهران: حقیقت
زرین کوب، عبدالحسین(1383)، صدای بال سیمرغ (دربارۀ زندگی و اندیشۀ عطار). تهران: سخن.
سجودی، فرزان(1385). «درآمدی بر نشانه شناسی خوراک: بررسی نمونه ای از گفتمان سینمایی». گردآورنده: حمید رضا شعیری، تهران: فرهنگستان هنر، ص 96-83
شعیری، حمیدرضا(1385). «مطالعۀ نقش گفتمان هنری در جابه جایی نشانه ها و تغییر کارکرد معنایی آنها». گردآورنده: حمیدرضا شعیری، تهران: فرهنگستان هنر، ص150-133
کیانمهر، قباد؛ محمد، خزائی(1385). «مفاهیم و بیان عددی در هنر گره چینی صفوی». نشریه کتاب ماه هنر، ش91 و 92، ص 39-26
طهوری،نیر(1386)نقدی بر دیدگاههای مورخان هنر و معماری اسلامی.فصلنامه گلستان هنر1(7)،32-13
عبدالله، رفیق(1391)، غزل غزل های سیمرغ. مترجم: فاطمه کاوندی. تهران: چاپ و نشر نظر
عطار نیشابوری، فریدالدین ابوحامد(1388). منطق الطیر، تصحیح: محمدرضا شفیعی کدکنی، تهران: سخن
عفیفی، رحیم(1376). فرهنگنامه شعری (بر اساس آثار شاعران قرن سوم تا یازدهم هجری – جلد دوم). تهران: سروش
فرازمند، پروین؛ پاکدل فرد، محمدرضا؛ جمالی، سیروس؛ ستاری ساربانقلی، حسن(1398). «بررسی و تحلیل تزیینات آجرکاری مساجد مراغه بر مبنای مبانی هنرهای تجسمی». ش8، ص 125 تا 140
ویلبر،دونالد- گلمبک،لیزا- هلد،رنتا(1374). معماری تیموری در ایران و توران. ترجمه: محمد یوسف کیانی- کرامت الله افسر. تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور.
مجرد تاکستانی، اردشیر(1386). شیوۀ تذهیب. تهران: سروش.
معطوفی، اسدالله. 1388. معرفی امام زاده نور و روشن آباد گرگان (استرآباد). تهران: راستی نو
یاحقی، محمد جعفر(1386)، فرهنگ اساطیر و داستان واره ها در ادبیات فارسی. تهران: فرهنگ معاصر
- Golombek, Lisa.(1992), “The passage as funerary imagery in the timurid period”, ‘Muqarnas’ 10(1), P: 241-252
- Lentz, Thomas. W. (1993). “Dynastic in early timurid wall painting”, ‘muqarnas’ 10(1), P: 253-265
- Eco, Umberto(1981). “The theora of signs and The role of the Reader”, “The Bulletin of the Midwest modern language Association”, 14(1), P 35-45
- Eco, Umberto(1977). “Semiotics of theatrical performance”, “The Drama Review”, 21(1), P 107-117
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 619 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 834 |
||
نماد الکترونیک
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب