
تعداد نشریات | 21 |
تعداد شمارهها | 314 |
تعداد مقالات | 3,321 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,546,611 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,591,250 |
گبهها: نقاشیهای بافته شده در عشایر بررسی فرآیند بافت، تحلیل و تطبیق گبههای قدیم و جدید با نقاشی مدرن | ||
دوفصلنامه علمی رجشمار | ||
مقاله 11، دوره 1، شماره 2، اسفند 1399، صفحه 139-157 اصل مقاله (1.37 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/rajshomar.2021.4485.1032 | ||
نویسنده | ||
محمد افروغ* | ||
استادیار گروه فرش، دانشگاه اراک | ||
چکیده | ||
گبهها نمونهای از دستبافتههای عشایری و منظومهای از هویت فرهنگی و هنری عشایر است. چگونگیِ بافت و نقشپردازی این دستبافتههای درشتبافت با پُرزهای بلند، آنها را تبدیل به آثار هنری مدرن و بومی خاص عشایر نموده است. به نظر میرسد فرآیند تولید گبههایِ بر بوم بافته، بیشترین قرابت و نزدیکی را با نقاشیهای سبکهای مدرن و آغازین قرن بیستم نظیر امپرسیون، فوویسم، خام(ابتدایی) و انتزاعی دارد. بافت گبهها که از گذشته تا چند دهه پیش توسط بافندگان عشایری بهویژه قشقایی و بختیاری صرفاً با هدف جنبه خودمصرفی، بدون نگاه اقتصادی و آگاهی از پیش تعیین شده بافته میشد، هم-زمان با تغییر شیوه زندگی عشایر از کوچنشینی به اسکان دائم و از بین رفتن کارکرد گبهها؛ بسیار کم و یا بهنوعی از بین رفته است. طی دو دهه گذشته این نوع دستبافتهها؛ با گسترش عواملی همچون گفتمان کارآفرینی بومی هنر با هدف استفاده از ظرفیتهای پیدا و پنهان بافتههای عشایری و همچنین نزدیکی این بافتهها با هنر مدرن، با استقبال فراگیر ملی و فراملی از سوی تولیدکنندگان عمده و خرده روبه رو شد و بافت مجدد آن با هدف بهرهبرداری از قابلیتهای اقتصادی آغاز گردیده است. این مقاله درپاسخ به این سوال که، چگونه سفارش دهندگان میتوانند با استفاده از پتانسیلهای هنر مدرن، برای ارتقاء مفاهیم ذهنی و انسانی پایدار و جایگزین عمل کنند؟ به بررسی فرآیند چگونگی بافت گبههای قدیم و جدید عشایر و تطبیق آن با سبکهای مدرن هنر نقاشی میپردازد تا ظرفیتهای این دستبافتههای بومی را برای تبدیل شدن به هنری با رویکرد اقتصادی کشف و بررسی کند. | ||
کلیدواژهها | ||
عشایر؛ دستبافته؛ گبه؛ سبک؛ نقاشی مدرن | ||
مراجع | ||
چیلوز، ایان؛ آزبورن، هارولد و دیگران، 1383، سبک ها و مکتب های هنری، تهران؛ عفاف. ابراهیمیناغانی، حسین، 1388، "گبه : پارادایم هنر قومی ایل بختیاری"، سایت انسانشناسی و فرهنگ. ابراهیمیناغانی، حسین، 1393، "مقدمهای بر زیباییشناسی نقش و رنگ گلیمهای بختیاری"، فصلنامه علمی ترویجی نگارینه هنراسلامی، ش 1، صص 39-19. ابراهیمزاده، فرزام، مهتاب مبینی، 1391، بررسی نقوش گبههای ایرانی، کتاب ماه هنر، ش 169. افلاکی، علی، 1375، گبه، هنر عشایری، مجله دستها و نقشها، ش 8، صص 11-7. پرهام، سیروس، 1371، دستبافتههای عشایری و روستائی فارس، تهران، انتشارات امیرکبیر. تناولی، پرویز، 1383، گبه، هنر زیر پا، تهران، نشر فرهنگسرای یساولی. جهانشاهیافشار، ویکتوریا، 1380، فرآیند و روشهای رنگرزی الیاف با مواد طبیعی، تهران، نشر دانشگاه هنر تهران. داندیس، دونیس.ا، 1380، مبادی سواد بصری، مترجم مسعود سپهر، تهران، انتشارات سروش. دهخدا، علامه علیاکبر، 1338، لغتنامه، تهران، دانشگاه تهران. رجبی، محمدعلی، سیده راضیه یاسینی، 1391، نشست تخصصی هنر فطری، پژوهشکده هنر و رسانه. عباس، علوی، 1389، نقشمایههای گبه در ایل بختیاری، دوفصلنامه علمی پژوهشی هنرهای تجسمی نقشمایه، ش5، صص 90-75. فقیریزاده، فاطمه، 1381، آموزش گبهبافی، تهران، نشر بازتاب. کیانی، منوچهر، 1377، کوچ با عشق شقایق، شیرازف انتشارات کیاننشر. گامبریج، ارنست هانس، 1385، تاریخ هنر، مترجم علی رامین، تهران، نشر نی. مرزبان، پرویز، 1392، خلاصه تاریخ هنر، تهران، نشر علمی و فرهنگی. -Atkins, Robert, Art Spoke: A Guide to Modern Ideas, Movements, and Buzzwords, 1848-1944Abbeville Press, New York, 1993.
-Mumfotd,John Kimberly, 1915,Orintal rug,published by Scribners NY.
-Purzarrin, R, and Al-Hakim, A. H. (2018). Comparativ Study of Visual Cues in Iranian Gabbeh and Pul Klees Paintings: A Comparative Approach (Case Study of Colour and Geometric Shapes) "،
-Salehi, f. (2018). East Meets West: Exploring connections between abstract modernist painting and nomadic textile traditions to reflect on diaspora identity"
-URL1: https:article.tebyan.net
-URL2:https://images.app. goo.gl/ n9xvkvk8kxmow6sw6
D.W.Martin "the Gabbehs of fars: An Abstract Tribal Art" Hali5 no,4, pp. 462.473
www.pinterest.com | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5,413 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,146 |