مطالعه تطبیقی نقوش تزئینی هنر سیاه‌قلم در فلزکاری ارامنه تبریز و صابئین مندایی اهواز

اسفندیار، محمودرضا و علی‌پور منزه، نفیسه، 1388- 1387، «نور در عهد جدید و قرآن مجید (با تأکید بر روایات و تفاسیر عرفانی)»، صحیفه‌ مبین، ش 46، 171- 144.

اسفندیاری، آپه‌نا، 1388، «چلیپا، رمز انسان کامل»، پژوهش در فرهنگ و هنر، دوره 1، ش 1، 19- 5.

الیاده، میرچا، 1376، رساله در تاریخ ادیان، ترجمه جلال ستاری، تهران، سروش.

اصغرزاده، یکتا و زاهدپور، نیلوفر، 1394، «مقایسه تکنیک و نقوش و تزکیبات شیمیایی رنگ‌های مینای نقاشی اصفهان و مینای صابئین اهواز»، ششمین کنفرانس بین‌المللی اقتصاد. مدیریت و علوم مهندسی، 19- 1.

افضل طوسی، عفت‌السادات و مانی، نسیم، 1392، «سنگاب‌های اصفهان، هنر قدسی شیعه»، باغ نظر، دوره 10، شماره 27، 60- 49. 

آیین‌نامه صنایع دستی- مینای سیاه صابئین، 1393، شماره 18092.

باقری، مهری، 1387، دین‌های ایران باستان، چاپ سوم، تهران، نشر قطره.

بایرام‌زاده، رضا و احمدی علیایی، سعید، 1395، «تداوم حضور نقش‌مایه‌ی هاله‌ی نور از دوران باستان تا هنرهای مسیحی و اسلامی»، نگارینه‌ هنر اسلامی، دوره‌ 3، ش 10، 69 59.

برنجی، سلیم، 1367، قوم از یاد رفته، تهران، دنیای کتاب.

پلندریت، هارولد. ج، ورنر، ا. ی. ا، 1391، حفاظت، نگهداری و مرمت آثار هنری و تاریخی، ترجمه رسول وطن‌دوست، تهران، دانشگاه هنر تهران.

پوپ، آرتور و اکرمن، فیلیس، 1387، سیری در هنر ایران از دوران پیش از تاریخ تا امروز، ترجمه‌ نجف ذریابندری و دیگران، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.

توحیدی، فائق، 1386، مبانی هنرهای: فلزکاری، نگارگری، سفالگری، بافته‌ها و منسوجات، معماری، خط و کتابت، تهران، سمیرا.

جوادی، شهره و بستار، عفت، 1383، «عناصر منظر در هنر ساسانی»، باغ نظر، دوره‌ 1، ش 2، 24- 16.

حیدرآبادیان، شهرام، 1392، کتاب شکوه فلزکاری- منتخب آثار فلزکاری موزه ی رضا عباسی، تهران، سبحان نور.

حیدرآبادیان، شهرام، عباسی فرد، فرناز، 1388، هنر فلزکاری اسلامی، تهران، سبحان نور.

خزائیلی، محمدباقر، 1386، «وضعیت ارامنه ایران در عصر شاه عباس اول»، پژوهش‌نامه تاریخ، سال 3، ش 10، 19- 1.

درویش‌منش، کژال، 1395، «بررسی نقوش گیاهی مشترک در آثار منقوش حسنلو، زیویه، قلایچی، ربط 2 و ارتباط آن‌ها با هنر آشور»، هنرهای زیبا- هنرهای تجسمی، دوره 21، ش 2، 26- 15.

دوامی، تقی و انعامی، فرزانه، 1395، مرصع‌کاری؛ هنری فراموش‌شده، نخستین همایش بین‌المللی هنر و صناعات در فرهنگ و تمدن ایرانی- اسلامی با تأکید بر هنرهای روبه فراموشی.

ذاکرین، میترا، 1390، «بررسی نقش خورشید بر سفالینه‌های ایران»، هنرهای زیبا- هنرهای تجسمی، سال 3، ش 46، 23-33.

ذکاوت، سحر و شکرپور، شهریار، 1396، «بررسی تکنیک سیاه‌قلم و نقوش تزئینی نمونه آثار سیاه‌قلمِ حکاکیِ نقره‌ی تبریز»، نخستین همایش بین‌المللی مطالعات جهانی علوم انسانی با رویکرد فرهنگی- اجتماعی.

ذکاوت، سحر و قاضی‌زاده، خشایار، 1399، «مطالعه‌ تحلیلی هنر سیاه‌قلم در فلزکاری دوره‌ سلجوقی و کاربست آن در گسترش هنر اسلامی معاصر»، تاریخ علم، دوره 18، ش 1، 130- 97.

ذکاوت، سحر و نوری، سونیا، 1397، «بررسی تطبیقی تزئینات وابسته به معماری دو کلیسای سنت‌استپانوس و قره‌کلیسا با تزئینات معماری ایران باستان (بررسی نقش‌مایه‌های خورشید، سرو و نیلوفر)»، جلوه‌ی هنر، سال 10، شماره 2، 54- 45.

ذکاوت، سحر، 1394، طراحی و ساخت زیورآلات بر اساس شیوه‌ سیاه‌قلم در هنر حکاکی نقره‌ تبریز، پایان‌نامه‌ کارشناسی هنر اسلامی فلز، دانشکده‌ هنرهای اسلامی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز.

رئیس‌السادات، تهمینه و معزی، مریم، 1390، «آیین سوگواری در میان صابئیان (تلفیقی از اندیشه‌ها و آیین‌ها)»، معرفت ادیان، سال 3، ش1، 42- 25.

ژوله، تورج، 1381، پژوهشی در فرش ایران، تهران، یساولی.    

سلطانیان، ابوطالب، 1390، «کارکرد ابریشم و نقش بازرگانان ارمنی در اقتصاد و سیاست صفویان (از دوره شاه عباس یکم تا پایان حکومت صفویان)»، تاریخ تمدن اسلامی، سال 44، ش 2، 101- 79.

سلطانی‌نژاد، آرزو، فرهمند بروجنی، حمید و ژوله، تورج، 1393، «تجلی نمادها در قالی ارمنی‌باف ایران»، نگره، دوره‌ 9، ش 30، 47- 63.

سلگی، ابراهیم، 1391، بررسی انواع روش‌های ترصیع (فلزکوبی)در فلزکاری دوران اسلامی و کاربست آن در فلزکاری معاصر، پایان‌نامه‌ کارشناسی ارشد هنر اسلامی فلز، دانشکده‌ هنرهای اسلامی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز.

شاورانی، مسعود، 1391، «پژوهشی در فرقه صابئین»، حبل‌المتین، دوره اول، ش 3، 50- 24.

شکرپور، شهریار و ذکاوت، سحر، 1395، «هنر سیاه‌قلم روی نقره و راهکار‌های احیاء آن»، نخستین همایش بین‌المللی هنر و صناعات در فرهنگ و تمدن ایرانی- اسلامی با تأکید بر هنرهای رو به فراموشی.

عابددوست، حسین و کاظم‌پور، زیبا، 1395، «تحلیل ریشه‌ها و مفاهیم نقوش هندسی معماری دوره‌ی اسلامی در هنر کهن ایرانی»، نگارینه‌ هنر اسلامی، دوره‌ 3، ش 10، 58-41.

عربستانی، مهرداد، 1397، «صابئین مندائی: کیهان‌شناسی، سازه و منظر»، فصل‌نامه‌ هنر و تمدن شرق، سال 6، ش 19، 21- 16.  

فرجی بیرگانی، الهام و صلاحی مقدم، سهیلا، 1395، «بررسی واژگان مشترک زبان مندایی در زبان‌های فارسی، عربی، بختیاری و شوشتری»، گردهمایی انجمن زبان و ادبیات فارسی ایران، دانشگاه گیلان، دوره 11، 492- 464.

فرجی، گیتی و پشت‌دار، علی‌محمد، 1394، «اسطوره‌ها و افسانه‌های ارمنی و تأثیر آن در عقاید و ادبیات این قوم»، فصل‌نامه‌ اورمزد، ش 25، 53- 5.

قیم، بهادر، 1394، «جامعه ایرانی- اسلامی و اهل کتاب، مطالعه موردی مندائیان»، چهارمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت؛ پیشرفت ایران؛ گذشته، حال، آینده، 15- 1.

کاشانی، ابوالقاسم، 1353، عرایس الجواهر و نفایس الاطایب، به کوشش ایرج افشار، تهران، انجمن آثار ملی.

لوسی اسمیت، ادوارد، 1380، فرهنگ اصطلاحات هنری، ترجمه فرهاد گشایش، تهران، عفاف.   

مبینی، مهتاب و شافعی، آزاده، 1394، «نقش گیاهان اساطیری و مقدس در هنر ساسانی (با تأکید بر نقوش برجسته، فلزکاری و گچ‌بری)»، جلوه‌ هنر، دوره‌ 7، ش 2، 64- 45.

میثاقی، مریم و مرادمند، فرناز، 1381، «میناکاری صابئین»، کتاب ماه هنر، 126- 122.

نرسیسیانس، امیلیا، 1390، «جانشینی نمادها در گستره‌ی زمان: تبرک انگور در نزد ارامنه»، پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران، سال 1، شماره 1، 133- 121.

هال، جیمز، 1389، فرهنگ نگاره‌ای نمادها در هنر شرق و غرب، ترجمه رقیه بهزادی، تهران، فرهنگ معاصر.  

هوشیار، مهران و زاهدی‌فر، سارا، 1386، «مینای صابئین، زیوری از جنس تاریخ»، آینه خیال، ش1، 79- 74.

یاحقی، محمدجعفر، 1375، فرهنگ اساطیر و اشارات داستانی در ادبیات فارسی، چاپ دوم، تهران، سروش.

یاحقی، محمدجعفر، 1388، فرهنگ اساطیر و داستان‌واره‌ها، تهران، فرهنگ معاصر.