
تعداد نشریات | 21 |
تعداد شمارهها | 301 |
تعداد مقالات | 3,173 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,211,878 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,380,325 |
تحلیل تطبیقی منظره در ترکیببندیهای مکتب نگارگری متقدم و متاخر اصفهان (مطالعه موردی: آثار صادقیبیگ افشار و رضاعباسی) | ||
نگارینه هنر اسلامی | ||
دوره 7، شماره 19، شهریور 1399، صفحه 41-61 اصل مقاله (2.59 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/nia.2020.3222.1301 | ||
نویسندگان | ||
ملک زاد مخمل باف* 1؛ فرزانه فرخ فر2 | ||
1دانشجو دانشگاه سراسری نیشابور | ||
2گروه پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه نیشابور، نیشابور، ایران | ||
چکیده | ||
در تاریخ نگارگری ایران، کاربرد منظره در ترکیببندی دارای جایگاه و اهمیتی ویژه بوده و در هر دوره همگام با نگرشهای گوناگون تجلی یافته است. شیوه منظرهپردازی که در طی قرون نهم و دهم ه.ق با جلوهای خاص و پرجزییات مورد توجه نگارگران بود، در مکتب نگارگری اصفهان تا حد زیادی دستخوش تغییر گردید و کارکرد سابق خود را از دست داد. در این میان دو نگارگر ممتاز و برجسته دربار صفوی، صادقبیگ افشار به عنوان نماینده سبک متقدم و رضاعباسی نماینده سبک متاخر محسوب میشوند که هرکدام در شیوه طراحیِ خود، به غایت استاد بودند. در بررسی اجمالی میان آثار این دو هنرمند در نگارههایی با مضمون و مجالس مشابه، تفاوتِ شیوهی منظرهپردازی مشهود است. از آنجایی که این دو هنرمند را میتوان نمایندگان بارز دو سبک نگارگری متقدم و متاخر در مکتب اصفهان عصر شاهعباس اول نامید، ضرورت شناسایی وجوه اشتراک و افتراق ویژگیهای تصویری آثار ایشان در یکی از حوزههای خاص و بحثبرانگیز نگاره، یعنی منظره مطرح میشود. بر این اساس، مساله تحقیق بدین شکل طرح میگردد: چه ویژگیهایی در منظرهپردازیِ سبک نگارگری متقدم و متاخر مکتب اصفهان صفوی با تاکید بر آثار صادقبیگ افشار و رضاعباسی به کار رفته است؟ در این راستا ابتدا ماهیت و اصول منظرهپردازی در دو سبک قدیم و جدید مکتب نگارگری اصفهان تعریف شده و سپس مطالعه تطبیقی بین آثار دو هنرمند انجام میشود. نتایج کلی پژوهش، مبین تفاوتهایی در شیوه منظرهپردازی آثار دو هنرمند است که بیشتر در رویکرد آنها به طبیعت نمود مییابد. این پژوهش در دسته پژوهشهای کیفی قرار میگیرد و روش آن، تحلیلی-تطبیقی است. جامعه بررسی را منتخبی از نگارههای صادقبیگ افشار و رضاعباسی تشکیل میدهند که در بازه زمانی و مضمونی مشترک، خلق شدهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
مکتب نگارگری اصفهان؛ ترکیببندی؛ منظرهپردازی؛ رضا عباسی؛ صادق بیگ افشار | ||
مراجع | ||
- آژند، یعقوب. (1371). نگارگری ایران، تهران، فرهنگستان هنر. - ـــــــــــ . (1385). مکتب نگارگری اصفهان، تهران، فرهنگستان هنر. - آیتاللهی، حبیبالله. (1384). «طبیعت در هنر مشرق زمین»، کتاب ماه هنر، مرداد و شهریور، شماره 83و84: 3ـ10. - بینیون، لورنس؛ ویلکینسون، ج.و.س. ویلکینسون ؛ گری، بازیل. (1367). سیر تاریخ نقاشی ایرانی، ترجمه محمد ایرانمنش، تهران: امیرکبیر. - پاکباز، رویین. (1378). دایرهالمعارف هنر، تهران: نشر فرهنگ معاصر. - ــــــــــــ . (1390). نقاشی ایرانی از دیرباز تا به امروز، تهران: زرین و سیمین. - جوانی، اصغر. (1385). بنیانهای مکتب نقاشی اصفهان، تهران: فرهنگستان هنر. - ــــــــــــ . (1386).«دورانشناسی آثار طراحی و نقاشی رضا عباسی»، در گردهمایی مکتب اصفهان(مجموعه مقالات)، تهران: فرهنگستان هنر. - حسینیراد، عبدالمجید. (1387). مبانی هنرهای تجسمی، تهران: شرکت چاپ و نشر کتابهای درسی. - دااندیس، دونیس. (1375). مبادی سواد بصری، ترجمه مسعود سپهر، تهران: سروش. - شایسته فر، مهناز؛ رحیمی، سیامک. (1389). « بررسی آداب تربیتی نگارگران بر پایه گفتار صادقیبیگ در رساله قانونالصور»، مطالعات هنر اسلامی، دوره7، شماره 13: 17-8. - عصارکاشانی، الهام. (1392). «سیر تحول زیباشناسی طبیعت در تگنگارههای مکتب اصفهان»، جلوه هنر، شماره 9: 89-78. - کنبی، شیلا. (1389). رضا عباسی؛ اصلاحگر سرکش، ترجمه یعقوب آژند، ویراستار: احمدرضا تقا، تهران: فرهنگستان هنر. - ناظم، هاجر. (1392). «تصحیح و تحشیه رساله قانونالصور صادقیبیگ افشار»، پایاننامه کاشناسی ارشد، دانشکده هنر ادیان و تمدنها، دانشگاه هنر اصفهان. - منشی قمی، قاضی احمد. (1366). گلستان هنر، تصحیح احمد سهیلی خوانساری، تهران: نشر منوچهری. - ولش، آنتونی. (1389). نگارگری و حامیان عصر صفوی، ترجمه روحالله رجبی، تهران: فرهنگستان هنر. www.louvre.fr, 1398. telegram.me/artnegarshid, 1398. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 595 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,328 |