
تعداد نشریات | 21 |
تعداد شمارهها | 301 |
تعداد مقالات | 3,173 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,211,883 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,380,328 |
بررسی عوامل مؤثر در تغییر سبک خط نستعلیق در خوشنویسی عصر قاجار | ||
نگارینه هنر اسلامی | ||
مقاله 2، دوره 3، شماره 12، دی 1395، صفحه 20-32 اصل مقاله (1.93 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/nia.2018.1275.1085 | ||
نویسندگان | ||
ماندانا یمینی1؛ سید ماهیار شریعت پناهی* 2 | ||
1دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد | ||
2استادیار گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، (نویسنده مسئول) | ||
چکیده | ||
در اوایل دوره قاجار، با بازگشت هنرمندان به سن تهای گذشته خوشنویسی، ب هویژه شیوه و سبک میرعماد، خط نستعلیق احیا شد و کیفیت خط نسبت به دوره صفوی ارتقا یافت. فتحعلی شاه قاجار که خود و فرزندانش خوشنویس بودند، خط نستعلیق را ب هعنوان خط ملی ایران اعلام نمود. حمایت و علاق همندی وی به خوشنویسی در احیای آن تأثیر بسزایی داشت، پس از وی محمدشاه و ناصرالدی نشاه نیز به سنت حمایت از خوشنویسی ادامه دادند. م یتوان گفت خط نستعلیق که در دوره صفوی به تکامل رسیده بود، در دوره قاجار به تنوع رسید. هنرمندان با گذر از دوره بازگشت به سن تها و احیای خط نستعلیق، به سبک و شیوه خاص خود دس تیافتند و در ترکی ببندی و قال بها و ساختار خط، سبک و شیوه نو و خلاقان های در خط نستعلیق ابداع نمودند و آن را به اوج رساندند. در این پژوهش که به روش تاریخی و به شیوه توصیفی- تحلیلی و با بهر هگیری از منابع کتابخان های و تصاویر مربوط به نسخ ههای خطی موجود در موزه ملی ملک انجا مشده، سعی بر این بوده است که ضمن معرفی شیو ههای متداول خط در دوره قاجار، عوامل تأثیرگذار در تغییر سبک خط موردبررسی قرار گیرد. نتایج تحقیق روشن م یکند که حمایت و توجه خاص دربار به خط نستعلیق، ورود چاپ سنگی به ایران و لزوم تناسب خط با شرایط چاپ، کم شدن سفار ش کتابت متون و متعاقب آن روی آوردن خوشنویسان به قال بهای جدید برای اجرای قطعات، از عوامل مهم تغییر سبک و به اوج رسیدن خط نستعلیق در دوره قاجار است. | ||
کلیدواژهها | ||
سبک؛ خوشنویسی؛ نستعلیق؛ قاجار | ||
مراجع | ||
## • فرید، امیر. (1394 ).«شمه ای از خوشنویسی دوره قاجار؛ معرفی و نقد کتاب سبک شناسی خوشنویسی قاجار.»کتاب هنر،.93- شماره 7، صص 106 ## • آغداشلو، آیدین و هاشمی نژاد، علیرضا. ) 1384 (. آسمانی و زمینی گفتگوی ای درباره خوشنویسی ایرانی از گذشته تا امروز. تهران: فرزان روز. ## • آلمانی، هانری رنه د. ) 1335 (. سفرنامه از خراسان تا بختیاری. تهران: امیرکبیر. ## • اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان. ) 1374 (. چهل سال تاریخ ایران. ج 1. )ایرج افشار، مصحح(. تهران: اساطیر. ## • امیرخانی، غلامحسین. ) 1368 (. یادنامه کلهر. تهران: انجمن خوشنویسان ایران. ## • بیانی، مهدی. ) 1363 (. احوال و آثار خوشنویسان. ج 2 تهران: انتشارات علمی. ## • پنج هباشی، الهه و دادور، ابوالقاسم. ) 1391عه و بررسی « .)مجله نگره، .» نسخه های خطی قرآن به کتابت بانوان دوره قاجار.14- شماره 24 ، صص 5 ## • پولاک، یاکوب ادوارد. ) 1361 (. ایران و ایرانیان. )کیکاووس جهانداری، مترجم(. تهران: خوارزمی. ## • دایر هالمعارف بزرگ اسلامی. ) 1393 (. جلد 22 ، )خانواده –خندق(. تهران. ## • دروویل، گاسپار. ) 1370 (. سفر در ایران. )منوچهر اعتماد مقدم،مترجم(. تهران: شباویز. ## نسخه خطی و مصور هزاروی کشب « .) • دشت گل، هلناشین.1384 ) کتاب ماه هنر، شماره 79 و 80 ، صص .» بازمانده دربار عهد ناصری.140-132 . ## • راهجیری، علی. ) 1391 (. عمادالکتاب سیفی، تهران: پیکره. ## درآمدی بر کتاب « .) • رضو یفرد، محسن و پورمند، حس نعلی. ) 1394. کتاب هنر، شماره 7، صص 107 تا 116 .» سب کشناسی خوشنویسی قاجار ## • شاهکارهای هنری در آستان قدس رضوی منتخب قرآ نهای نفیس از سده دهم تا چهاردهم هجری قمری. ) 1393 (. مشهد: مؤسسه آفرینش های هنری آستان قدس رضوی. ## نظری اجمالی بر مکاتب رایج در « .) • شریف یزیندشتی، بهروز. ) 1390 .109-102 ، کتاب ماه هنر، شماره 152 .» خوشنویسی نستعلیق ## .» ناصرالدین شاه و خوشنویسی « .) • صحراگرد، مهدی. ) 1386.86- مجله گلستان هنر، شماره 8، صص 75 ## • قلی چخانی، حمیدرضا. ) 1392 (. درآمدی بر خوشنویسی ایران. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 631 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,733 |