
تعداد نشریات | 21 |
تعداد شمارهها | 301 |
تعداد مقالات | 3,173 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,211,769 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,380,293 |
بررسی و تحلیلی بر نقوش تزیینی سنگ قبور شهرستان دره شهر | ||
نگارینه هنر اسلامی | ||
مقاله 6، دوره 6، شماره 18، اسفند 1398، صفحه 88-103 اصل مقاله (3.18 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/nia.2020.2549.1223 | ||
نویسندگان | ||
اکبر شریفی نیا* 1؛ طیبه شاکرمی2؛ رویا ارجمندی3 | ||
1دانشگاه بوعلی سینا | ||
2دانشگاه پیام نور تهران شرق | ||
3کارشناسی ارشد باستانشناسی، معاونت ادارۀ کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان ایلام | ||
چکیده | ||
برای آشنایی با یک جامعه، شناخت فرهنگ، روابط انسانی، ریشههای فرهنگی، روحیات و آداب، رسوم و سنن یک ملت ضروری است. برای رسیدن به این مقصود، مراجعه به میراث هنری عوام که از تجربههای جمعی و زندگی واقعی سازندگان آن به ثمر مینشیند، بسیار کارآمد و راهگشا خواهد بود. در این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی و با رویکرد مردمشناسی فرهنگی یا قومنگاری، تزیینات سنگقبور شهرستان درهشهر با اهداف شناسایی سبک هنری آنها و کشف لایههای پنهان سنتهای مادی و رفتاری ساکنان گذشتۀ این منطقه مورد مطالعه قرار میگیرند. بر این اساس سؤالات اصلی پژوهش عبارتند از؛ 1: سبک هنری اجرای نقوش تزیینی سنگقبور شهرستان درهشهر چیست؟ 2: سنتهای مادی و رفتاری ساکنان گذشتۀ شهرستان درهشهر چه بوده است؟ برآیند پژوهش نشان میدهد که سبک هنری اجرای نقوش تزیینی سنگقبور شهرستان درهشهر، سبک هنری عوام یا واقعگرا است و بر اساس همین سبک که وابسته به پیکرههای اجتماعی آن جامعه و برخواسته از واقعیات زندگی است، سنتهای مادی این شهرستان شامل ابزارآلات مادی آنها چون؛ تفنگ، خنجر، شانههای یک طرفه و دوطرفه، شانۀ قالیبافی، دار قالی، قلیان، مهر و تسبیح، آفتابه، قیچی و حیواناتی چون اسب، بز و سگ و سنتهای رفتاری آنان نیز انجام اموری چون شکار، گلهداری، مبارزه با نیروهای طبیعت، میهمانداری، رقص آیینی، قالیبافی و عمل به اصول دینی است که میبایست هر فرد ایلی و عشایری منطقه متناسب با جنسیت خود و برای کسب وجه اجتماعی، خود را به این داشتههای مادی و رفتاری توانمند سازد. | ||
کلیدواژهها | ||
دره شهر؛ سنگ قبور؛ نقوش تزیینی؛ سبک هنری؛ سنت های مادی و رفتاری | ||
مراجع | ||
آریانپور، امیرحسین،( 1388)، جامعهشناسی هنر، تهران: گسترده. آورزمانی، فریدون، (1392)، رازگشایی نمادهای آیینی در پوشش شهریاران ساسانی، فصلنامۀ هنر و تمدن شرق، سال اول، شمارۀ اول، 42-33. پورکریم، هوشنگ، (1342)، سنگ مزارهای ایران، هنر و مردم، دوره جدید، شماره ۱۲، ۳۱-۳۹. پویان، جواد، خلیلی، مژگان، (1389)، نشانهشناسی نقوش سنگقبرهای قبرستان دارالسلام شیراز، کتاب ماه و هنر، شمارۀ 144، 107-98. تفضلی، احمد،( 1376)، تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام، تهران: سخن. حسنزاده، علیرضا، عباسی، مریم، فیضی، پرویز،( 1395)، مردمشناسی مرگ: همایش ملی مردمشناسی مرگ و زندگی، تهران: پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری. خسرونژاد، پدرام، (1377)، سنگ مزارها از پنجرۀ مردمشناسی هنر، کتاب ماه و هنر، شمارۀ 1، 26-23. شریفینیا، اکبر، ساریخانی، مجید، دولتیاری، عباس، قائمی، نعیمه،( 1395)، شناخت و بررسی مضامین و نقوش تزیینی سنگ قبور شهرستان درهشهر در استان ایلام، هنرهای تجسمی، دورۀ 21، شمارۀ 1، 35 – 23. رهنورد، زهرا،( 1380)، جامعه شناسی هنر و نقش ایدئولوژی، هنرهای زیبا، شمارۀ 9، 11 – 4. علینژاد، روجا، (1393)، سفید چاه، نمایهای فراتر از یک گورستان شناخت و بررسی مضامین و نقوش تصویری گورستان سفید چاه، نشریههنرهایزیبا - هنرهایتجسمی، دوره 19، شماره 2، 56-49. فاضلی، نعمتالله،( 1390)، مردم نگاری هنر، منظرهای انسان شناسی، جامعه شناسی و مطالعات فرهنگی به هنرها و ادبیات، تهران: فخراکیا. فرزین، علیرضا،( 1384)، گورنگارههای لرستان، سازمان میراث فرهنگی، تهران: پژوهشکده مردمشناسی. فولادی، محمد، حسنپور، مریم،( 1394)، نقش نماد و نمادگرایی در زندگی بشر؛ تحلیلی جامعهشناختی، معرفت فرهنگی اجتماعی، سال ششم، شمارۀ چهارم، 152- 133. فیضی، مهسا، فیضی نسیم، ( 1392)، معرفی و بررسی باستانشناختی نقوش قبرها در گورستانهای اسلامی بخش مرکزی شهرستان آبدانان، فصلنامه فرهنگ ایلام، دوره 14، شماره 40 و 41، 67-47. لطفی، سلیمان،( 1396)، سوگنگارهها( سنگهای روی دل و میلها در آرامگاهها و گورستانها)، کتاب ابرار، تهران. منادی، مرتضی،( 1386)، مردمنگاری، فصلنامه حوزه و دانشگاه روششناسی علوم انسانی، سال 13، شمارۀ 15، 130- 111. مورتنسن، اینگه دمانت،( 1377)، کوچنشینان لرستان، ترجمۀ محمد حسین آریا، تهران: پژوهنده. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 588 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 483 |