
تعداد نشریات | 21 |
تعداد شمارهها | 301 |
تعداد مقالات | 3,173 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,211,809 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,380,299 |
بازشناسی تزئینات مسجد-مدرسههای دوره قاجار اراک | ||
نگارینه هنر اسلامی | ||
مقاله 3، دوره 5، شماره 16، اسفند 1397، صفحه 30-43 اصل مقاله (2.1 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22077/nia.2019.2079.1170 | ||
نویسندگان | ||
کبریا بیات1؛ کورش مومنی* 2 | ||
1دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول | ||
2دانشیار گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول(نویسنده مسئول) | ||
چکیده | ||
در دوره قاجار، تزیینات به دلیل تلفیق سنت و مدرنیته و تنوع نقش، از اهمیت ویژه ای برخوردار است و بهره مندی گسترده از بنای مسجد-مدرسه ها در این دوره، سبب شد هاست تزیینات این ابنیه حائز اهمیت گردد. در این پژوهش سعی شده است تا با بررسی سه مسجد-مدرسه سپهداری، آقاضیاءالدین و خوانساری، واقع در اراک، با روش توصیفی-تحلیلی به این پرسش که تزیینات این ابنیه شامل چه گونه ها و نقوشی می باشند، پاسخ مناسبی ارائه گردد. به این منظور نگارندگان به بررسی منابع تاریخی پرداخته و با حضور مستقیم در بنا و عکسبرداری، اطلاعات لازم را گردآوری و سپس تحلیل نمود هاند. نتایج این بازشناسی نشان م یدهد که تزیینات این ابنیه شامل کاشی کاری، آجرکاری، گچبری و حجاری می باشد. کاشی کاری در این ابنیه خود را در نقوش ختایی، اسلیمی، معقلی و کتیبه به نمایش گذارده که بیشترین تنوع نقوش را دارا می باشد. تزیینات آجرکاری علاوه بر این که از حیث تکنیک و محل قرارگیری متنوع است؛ از حیث شکل آجرها نیز دارای تنوع بوده و بیشترین سطح تزیینات را به خود اختصاص داده است. همچنین نتایج پژوهش در برگیرنده این موضوع است که تزیینات گچبری با طرح گیاهی و تزیینات حجاری با طرح های هندسی و گیاهی انتزاعی، مورد استفاده قرار گرفته است. در نهایت یافته های پژوهش نشان میدهد تزیینات ابنیه مورد بررسی دارای 48 نمونه مختلف می باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
اراک؛ معماری قاجار؛ مسجد-مدرسه؛ تزئینات | ||
مراجع | ||
## • استادی، رضا. ) 1375 (. یادنامه حضرت آی تا للهالعظمی اراک . ی اراک: انجمن علمی- فرهنگی و هنری استان مرکزی. ## • بانی مسعود، امیر. ) 1391 (. معماری معاصر ایران در تکاپوی سنت و مدرنیت . ه چاپ پنجم. تهران: هنر معماری قرن. .) ## • بمانیان، محمدرضا؛ مومنی، کورش؛ سلطان زاده، حسین. ) 1390 بررسی تطبیقی نقوش کاشی کاری دو مسجد-مدرسه چهارباغ و « مطالعات تطبیقی هنر، سال اول، شماره 2، صص ،» سید اصفهان .16-1 بررسی نوآوری و تحولات « .) ## • . ) 1390 نگره، ،» تزئینات و نقوش کاشی کاری مسجد-مدرسه های دوره قاجار .47- شماره 18 ، صص 35 ## • پیرنیا، محمد کریم. ) 1392 (. سبک شناسی معماری ایرا . ن چاپ پانزدهم. تهران: غلام حسین معماریان. ## • حقیقت، عبدالرفیع. ) 1384 (. تاریخ هنرمندان ملی و هنرمندان ایران . ی جلد اول. چاپ دوم. تهران: کومش. ## • دهگان، ابراهیم. ) 1386 (. تاریخ ارا . ک چاپ دوم. تهران: زرین و سیمین. ## • زمرشیدی، حسن. ) 1384 (. کاشی کاری ایرا . ن جلد دوم. چاپ اول. تهران: ابیانه. ## .) • صف یخانی، نینا؛ احمدپناه، سیدابوتراب؛ خدادادی، علی. ) 1393 ،» نشان هشناسی نقوش سنگ قبور قبرستان تخت فولاد اصفهان « .76 - 67 : هنرهای زیبایی-هنرهای تجسم ، ی دوره 19 ، شماره 4 ## بازشناسی « .) • عطاریان، کورش؛ مومنی، کورش؛ بیگدلی، مریم. ) ویژگی های معماری تلفیقی در تزیینات عمارت صمیمی شهرستان : انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران، شماره 13 ،» رامهرمز .75 - 63 1395 ## پیوند هنر و سیاست « .) • علیزاده بیرجندی، زهرا؛ ناصری، اکرم. ) 1395 .78 - 67 : باغ نظ ، ر دوره 13 ، شماره 42 ،» در عصر قاجار و پیامدهای آن ## گونه « .) • کیانمهر، قباد؛ تقو ینژاد، بهاره؛ میرصالحیان، صدیقه. ) 1394 نگره، دوره ،» شناسی تزیینات قواره بری در فرم خورشیدی درها.91 - 78 : 10 ، شماره 34 ## • گودرزی، مرتضی. ) 1388 (. آینه خیا . ل چاپ اول. تهران: سوره مهر. ## بررسی کتیبه های « .) • مهجور، فیروز؛ علیئی، میثم. ) 1390 هنرهای زیبا-هنرهای ،») مسجد-مدرسه شهید مطهری )سپهسالار .58- تجسمی، شماره 48 ، صص 49 ## .) • مؤمنی، کورش؛ بمانیان، محمدرضا؛ سلطان زاده، حسین. ) 1390 بررسی نوآوری و تحولات تزیینات و نقوش کاشی کاری مسجد- « .47 -35 : نگره، دوره 6، شماره 18 ،» مدرسه های دوره قاجار ## • مهدو ینژاد، محمدجواد؛ قاس مپو رآبادی، محمدحسین؛ محمدلوی گونه شناسی مسجد-مدرسه های « .) شبستری، آیسا. ) 1392 15-5 : شهر ایرانی اسلامی، شماره 11 ،» قاجار ## • نعیمی، داوود. ) 1380 (. آیات سرمدی زندگانی اولاد میرعلی محمد جد اعلای سادات کرهرو . د چاپ اول. اراک: مؤلف. ## • وکیل یتبریزی، رضا. ) 1395 (. تاریخ عرا . ق چاپ اول. تهران: آیندگان. ## • هوشیار، محمدمهدی؛ پورنادری، حسین؛ فرشت هنژاد، سید مرتضی. گونه شناسی مسجد-مدرسه در معماری اسلامی ایران، « .)1392( مطالعات .» بررسی چگونگی ارتباط میان فضای آموزشی و نیایشی .54 - 37 : معماری ایران، دوره 1، شماره 3 ## Brend, barba. (2001). islamic art . biritsh: musem pars ## | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,042 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,375 |